နနွင်း ဆေးဖက်ဝင်ပုံလေးပါ.....

နနွင်း၏ မျိုးရင်းအမည်မှာ Zingiberaceae (ချင်းမျိုးရင်း) ဖြစ်ပါသည်။ ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Curcum longa linn ဖြစ်ပါသည်။ အခေါ်အဝေါ်များမှာ မြန်မာအမည် နနွင်း၊ အင်္ဂလိပ်အမည် Tumeric ကချင်အမည် Namchying ဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။

ပုံသဏ္ဍာန်မှာ အပင် ရွက်ယောင် ပင်စည်ဖြစ်ပြီး ၄-၅ ပေခန့် မြင့်သည်။ ဘဲဥပုံ မြစ်ဥများ ရှိသည်။ မြစ်ဥ အတွင်းသား တောက်ပသော အရောင်ရှိသည်။ နနွင်းအမျိုးအစား ၇ မျိုးရှိသည့် အနက် ဆေးဖော်စပ်ရာ၌ ဤနနွင်း ရိုးရိုးကိုသာလျှင် ဆေးဖတ်အဖြစ် အမျိုးမျိုးအသုံးပြု၏။

ရွက်ညှာသည် ရွက်ပြားနှင့် အလျားညီ၏။ ရွက်ညာရင်းမှ ရွက်ပြားထိပ်ထိ အမြှောင်းပါသည်။ ရွက်ပြားရှည် မျောမျောပုံ ဖြစ်ပြီး အဖျားချွန်ကာ အရင်းသွယ်သည်။ အဖျားညီသည်။ ရွက်ကြောများ အလွန်ထင်ရှားသည်။ အပွင့်သည် အဝါနုရောင် ရှိပြီး ဆိပ်ဖူးပွင့်နှင့် တူသည်။ ဝါဆို ဝါခေါင်လများတွင် ပွင့်သည်။

၁။ ပေါက်ရောက်သည့် ဒေသ

မြန်မာနိုင်ငံ နေရာ အနှံအပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည်။ မြန်မာပြည်အထက်ပိုင်း တောတောင်များ၌ သဘာဝ အလျောက်ပေါက်ရောက်သည်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး အတွက် စိုက်ခင်းများ တည်ထောင်၍ စိုက်ပျိုးကြသည်။ စိုက်ပျိုးပုံမှာ ဂျင်းပင်ကဲ့သို့ စိုက်ပျိုးရသည်။ အသုံးပြုသည့် အစိတ်အပိုင်းမှာ ဥတက် ကို အသုံးပြုကြသည်။

၂။ အာနိသင်

မြန်မာ့ဆေးကျမ်းများ အလိုအရ နနွင်းသည်ပူ၏။ စပ်ရှားရှား အရသာ ရှိ၏။ ခါးသက်၍ ဆိမ့်သော အရသာ ရှိ၏။ ကိုယ်ရေနွေစေ၏။ ပူသော ဂုဏ်သတ္တိရှိ၏။ လေကိုနိုင်၏။ ဝမ်းမီးကို တောက်စေ၍ အစာမကြေ ရောဂါကို ပျောက်ကင်းစေ၏။

၃။ အသုံးပြုပုံ

နနွင်းသည် ရောဂါအမျိုးမျိုးကို ပယ်နိုင်၍ အသက်ရှည်စေသော ဆေးအဖြစ် ထင်ရှား၏။ နနွင်းကို ငန်းဆေးအမျိုးမျိုး၊ မျက်စိဆေးအမျိုးမျိုး၊ ဒူလာဝမ်းရပ်ဆေး အမျိုးမျိုး၊ လိမ်းဆေးအမျိုးမျိုး၊ မှိုင်းဆေးအမျိုးမျိုး ဖော်စပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်အတွင်း ဖျားခြင်း၊ သွားဖွားပြီး သွေးတက်ခြင်း၊ သွေးပုပ်ကျန်ခြင်း၊ သွေးမသန့်ခြင်း၊ မီးဖွားပြီးနောက် ချိနဲ့ခြင်း၊ အသားအေးခြင်း၊ သားမြတ်ကိုက်ခြင်း၊ ရောင်ခြင်း၊ မီးယပ်သွေးဖောဖြစ်ခြင်း၊ ယားယံခြင်းတို့အတွက် နနွင်းကို အမှုန့်ပြုကာ ရေနှင့်ဖျော်၍လိမ်းပေးခြင်း၊ သောက်ပေးခြင်း၊ ရေနွေးနှင့် ပြုတ်၍ ရေချိုးပေးခြင်း၊ ကြပ်ထုပ်ထိုးပေးခြင်းတို့ဖြင့် ပျောက်ကင်းစေနိုင်၏။

သားအိမ်မသန့်သောရောဂါ၊ မျက်စိကိုက်၊ နှာစေးအဖျားရောဂါ တို့အတွက် နနွင်းကို ဆေးဖက်အဖြစ် အသုံးပြုရ၏။ နနွင်းကို လက်ထုပ်ခေါက်မှုန့် ရော၍ ရေနှင့် ကျိုပြီး ပျားရည်သင့်ရုံစပ်၍ သောက်သုံးပါက သွေးအန်၊ သွေးလျှံ၊ သွေဝမ်းရောဂါများပျောက်၏။

သွားဖုံးရောင်ခြင်း၊ သွားနာခြင်း၊ သွားကိုက်ခြင်းတို့အတွက် နနွင်းမှုန့်ကို ရေနွေးနှင့်ဖျော်၍ ငုံပေးခြင်း၊ ဆားနိုင်နိုင်ထည့်သောက်ခြင်း၊ သွားရင်းတွင် သိပ်ပေးခြင်းဖြင့် ပျောက်ကင်းစေ၏။
နနွင်းသည် ချောင်းဆိုး၊ ပန်းနာရင်ကြပ်၊ ဝမ်းလျော ရောဂါတို့ကို ပျောက်ကင်းစေ၏။

နနွင်းကို ဆားအနည်းငယ်ခတ်၍ တစ်နေ့ သုံးကြိမ်သောက်သော် လေထိုးလေအောက်ရောဂါ ပျောက်ကင်း၏။

အကျိတ်နာ၊ ထိခိုက်ရှနာခြင်း၊ အတွင်းကြေဒဏ်ရာ ရခြင်းတို့အတွက် နနွင်းနှင့် ထုံးကို ရောစပ်လိမ်းပေးခြင်း၊ ဒဏ်ရာမှ သွေးထွက်လွန်ခြင်းတို့အတွက် နနွင်းမှုန့် သိပ်ပေးခြင်းတို့် ပျောက်ကင်းစေနိုင်စေနိုင်၏၊

နနွင်းကို သကြားနီခဲနှင့် ရောစပ်၍ ဆန်ဆေးရည်နှင့် သောက်သုံးပေးပါက ဆီးအိမ်တွင်ကျောက်တည်ခြင်း ပျောက်၏။

နနွင်းမှုန့်၊ ဆီးဖြူသီးဖျော်ရည်၊ ပျားရည်သုံးမျိုးရောသောက်သော် ဆီးပူ၊ ဆီးအောက်မှစ၍ ဆီးရောဂါအမျိုးမျိုးပျောက်ကင်းစေ၏။

နနွင်းဥကို ပါးပါးလှီး၍ နေရိပ်တွင် လှမ်းပြီး ပျားရည်နှင့် တစ်ကြိမ်သုံးပြား၊ တစ်နေ့ တစ်ကြိမ်သောက်သော် အစာအိမ်ရောဂါပျောက်၏။

ကိုးကား-မြန့်မာ့ဆေးဝါးပင်များ

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...