ငါးမွေးမြူရေးနှင့် ရေအရည်အသွေးစီမံခန့်ခွဲမှု အပိုင်း(၁)

*ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင် ရေအရည်အသွေးသည် အရေးအကြီးဆုံအပိုင်းဖြစ်သည်။

အစာ၏အကျိုးသက်ရောက်မှု ကြီးထွားနှုန်း၊ ရှင်သန်နှုန်း၊ငါး၏ကျန်းမားရေးတို့အပေါ် တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ရေအရည်အသွေးပြောင်းလဲမှုများသည် ငါးကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို ပြောင်းလဲစေသည့်အတွက် လိုအပ်သော စံချိန်စံညွန်းအတိုင်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲပေးရသည်။

* ကန်ရေ၏အရည်အသွေးသည် သွင်းယူသည့် ရေအရည်အသွေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကန်မြေကြီး၏ အရည်အသွေးနှင့် ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲသော ပတ်၀န်းကျင် အခြေအနေကြောင့်လည်းကောင်း၊ ထုတ်လုပ်မှုနည်းပညာကြောင့်လည်းကောင်း ပြောင်းလဲမှုရှိသည်။

ငါးမွေးမြူရေးနှင့်ဆက်နွှယ်သော ကန်ရေ၏ အရည်အသွေးတိုင်းတာချက်များ

- ရေအပူချိန်(Temperature)

- ပျော်၀င်အောက်စီဂျင်(Dissolved Oxygen)

- ရေကြည်နှုန်း(Transparency)

- ရေအရောင်(Water Colour)

- ချဉ်ဖန်နှုန်း(pH)

- ထုံးဓာတ်ပါ၀င်နှုန်း(Alkalinity)

- ရေစေးခြင်း(Hardness)

- အမိုးနီးယား(Ammonia NH3)

- နိုက်ထရိတ် နှင့် နိုက်ထရိုက်(Nitrate and Nitrite)

ရေအပူချိန်(Temperature)

- ကန်ရေ၏အပူချိန်သည် ငါးများကျန်းမာရေး၊ အစာစားနှုန်း၊ ကြီးထွားမှု၊ မျိုးပွားမှုတို့အပေါ်သက်ရောက်မှုရှိသည်။

- 25° C - 31°C အပူချိန်သည် ငါးများအတွက်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

- ရေအပူချိန်သည် အောက်စီဂျင်၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်နှင့် နိုက်ထရိုဂျင်တို့ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

ပျော်၀င်အောက်စီဂျင်(D.O)

- သတ္တဝါအားလုံးအတွက်အောက်စီဂျင်သည်မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။

- ကန်ထဲတွင်ရှိသော အပင်မျှော၊ ရေမှော်များ အစာချက်လုပ်ခြင်းမှ အောက်စီဂျင်ကို အများဆုံးရရှိသည်။

- အောက်စီဂျင်နိမ့်လာပါက ငါးများအစာစားမှုကို လျော့နည်းလာစေပြီး ငါးများသေဆုံးနိုင်သည်။

- ငါးများအတွက် 5ppm-10ppm သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

ရေကြည်နှုန်း(Transparency)

- ကန်ရေ၏ ရေကြည်နှုန်းသည် ကန်ထဲတွင်ရှိသော အပင်မျှော၊ သတ္တမျှော၊ ရွှံ့နွံများသိပ်သည်းမှုကြောင့်ဖြစ်သည်။

- ရေကြည်နှုန်းကို sacchi disc ဖြင့်တိုင်းတာရမည်။

- ရေကြည်နှုန်းတိုင်းတာမှုကို နေ့ခင်းပိုင်းတွင်ပြုလုပ်ရမည်။

- ရေကြည်နှုန်းတိုင်းတာမှသာ အပင်မျှောလှေး သိပ်သည်းဆကို သိနိုင်မည်။

- 30cm-40cmကြားသည် ရေကြည်နှုန်းအကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

ရေအရောင်(Water Colour)

- ကန်ထဲရှိရေ‌အရောင် ကွဲပြားမှုသည် အပင်မျှောလှေး သတ္တမျှောလှေး ပေါကြွယ်၀မှုအပေါ်တွင်မူတည်သည်။

- အပင်မျှောလှေး သတ္တမျှောလှေးနည်းလွန်းလျှင် ရေအရောင်မှာကြည်နေမည်ဖြစ်၍ အပင်မျှောလှေး သတ္တမျှောလှေးများလွန်းလျှင် ရေအရောင်မှာ အရောင်ရင့်နေမည်ဖြစ်သည်။

- ကန်ရေ‌အရောင်သည် စိမ်းဝါရောင် (သို့) အုန်းစိမ်းရောင်ဖြစ်နေပါက အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

ချဉ်ဖန်နှုန်း (pH)

- ကန်ရေများထဲ၌ pH ပမာဏသည် 1-14 အထိရှိသည်။

- pH 1-6 သည် အက်စစ်အခြေအနေဖြစ်၍ 7.5-14 သည် ဘေ့စ် အခြေအနေဖြစ်စည်။

- pH 7သည် သောက်သုံးနိုင်သော ရေသန့်ဖြစ်သည်။

- ငါးမွေးမြူရေးအတွက်pH 7.5-8.5 သည် အကောင်းဆုံးအခြေအနေဖြစ်သည်။

- မိုးများစွာ ရွာသွန်းသောရက်တွင် pHနိမ့်ကျတတ်သည်။    pH ကို အနိမ့်ဆုံးဖြစ်သည့် မနက် ၆ နာရီနှင့် အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည့် မွန်းလွဲ ၃ နာရီအတွင်း တိုင်းတာသင့်ပါသည့်။

- မနက်ပိုင်းနှင့် ညနေပိုင်း pH ကွာခြားချက်မှာ 0.5ထက် မပိုစေရပါ။

- ကန်ရေ၏ pH ကို နေ့စဉ် တိုင်းတာစစ်ဆေးသင့်ပါသည်။

- pH တန်ဖိုး 5 အောက်လျော့ကျ (သို့ ) pHတန်ဖိုး 11‌ကျော်ပါက ငါးများသေဆုံးနိုင်သည်။

ထုံးဓာတ်ပါ၀င်နှုန်း(Alkalinity)

- ငါးများရှင်သန်ကြီးထွားမှုအတွက် အရေးပါပြီး pH ပြောင်းလဲမှုကို ထိန်းညှိပေးသည်။

- ငါးမွေးကန်ရေတွင် Alkalinity 90ppmအထက်သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

- Alkalinity နိမ့်နေလျှင် CaCo3 (ထုံး) ထည့်သွင်းပေးရသည်။

ရေစေးခြင်း(Hardness)

- ကန်ရေထဲ၌ Hardness လျော့နည်းလျှင် ငါးများအား စိတ်ဖိစီးမှု ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

- Hardness 70-150ppm သည် ငါးများအတွက်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

- Hardness တအားမြင့်လွန်းလျှင်လည်း pH မြင့်တက်မှုကြောင့် ငါးများသေဆုံးနိုင်သည်။

- Hardness ကို လျော့ကျစေရန် ကျောက်ချဉ်သုံးပေးရသည်။

- Hardnessကို မြင့်တက်စေရန် ဒိုလိုမိုက်ကို သုံးပေးရသည်။

အမိုးနီးယား(Ammonia NH3)

- ငါးများစွန့်ထုတ်သောအညစ်အကြေးများထဲတွင် အမိုးနီးယား နှင့်ယူရီးယားတို့ ပါ၀င်သည်။

- အမိုးနီးယားသည် ငါးများအတွက် အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေနိုင်သည်။

- အစာအကြွင်းအကျန်များမှလည်း အမိုးနီးယားကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။

- အမိုးနီးယားပါ၀င်နှုန်းမှာ အနည်းဆုံး 0.02ppmထက် လျော့နည်းရမည်။

- ငါးကန်ထဲတွင် အပင်မျှောလှေးများ အစုလိုက်သေဆုံးမှုဖြစ်သောအခါ အမိုနီးယားအဆိပ်အတောက်ဖြစ်မှုကိုပိုမိုတွေ့ရှိရသည်။

- အမိုးနီးယားအဆိပ်အတောက်ဖြစ်မှုသည် ကန်ရေ၏အပူချိန်၊ pH၊ ပျော်၀င်အောက်စီဂျင်၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ပြောင်းလဲမှုပမာဏနှင့် သက်ဆိုင်နေသည်။

နိုက်ထရိတ် နှင့် နိုက်ထရိုက် (Nitrate and Nitrite )

- နိုက်ထရိတ်ပါ၀င်မှုသည် ငါးမွေးကန်အတွင်း 0-40mg/L အတွင်း ရှိသင့်သည်။

- နိုက်ထရိတ်သည် ရေညှိတက်ခြင်းကိုအားပေးသဖြင့် ထိန်းသိမ်းရမည်။

- ငါးမွေးကန်အတွင်း နိုက်ထရိုက်ပါ၀င်မှုပမာဏသည် 0.0-0.5mg/L အတွင်းရှိရမည်။

- နိုက်ထရိုက်သည် ငါးများ၏ သွေးတွင်း အောက်စီဂျင်ကိုလျော့နည်းစေသည်။

- နိုက်ထရိုက်ပမာဏမြင့်ပါက ငါးများကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။

- နိုက်ထရိုက်ပမာဏမြင့်တက်လာပါက ဆားကြမ်းအသုံးပြု၍ လျှော့ချရမည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်