ကြက်သွန်နီဥတွေမှာ အမည်းရောင်မှိုလေးတွေရှိနေပြီလား

ကြက်သွန်နီဥတွေပေါ်မှာ အမည်းရောင်မှိုတွေ တွယ်ကပ်နေတာကိုတော့ အတော်များများတွေ့ဖူးကြမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ အများအားဖြင့် သိုလှောင်မှုပုံစံမမှန်ကန်တာကြောင့် အဖြစ်များပြီး ရိတ်သိမ်းချိန်မှာလည်း ကြက်သွန်ဥကို ဒဏ်ရာအပွန်းအပဲ့ရတာတွေကနေ ဒီလိုမှိုအမည်းတွေကို ဖြစ်စေတာပါ။

အမည်းရောင်ပမာဏ အနည်းအများ အဝိုင်း အရှည်ပေါ်မူတည်ပြီး ဒီလိုအမည်းတွေဖြစ်စေတဲ့မှိုက ဆင်တူ (၆) မျိုးလောက်ထိရှိပါတယ်တဲ့။ ဒီထဲကမှ ခုပြောပြချင်တာကတော့ Aspergillus niger ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ အမည်းရောင်မှိုမျှင်အစုအဝေးအကြောင်းပါ။ ဒီမှိုက မြေကြီးထဲ၊ လေထဲ၊ ပင်ကြွင်းပင်ကျန်တွေ၊ အစေ့တွေ၊ အမှိုက်သရိုက်အဆွေးတွေနဲ့ နေရာအတော်များများမှာ ရှိနေတတ်ပြီး ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေမှာ မှိုအစက်အပြောက်တွေ ပေါ်ပေါက်လာတတ်ပါတယ်။ ဒီမှိုရောဂါက ကြက်သွန်နီဥမှာရှိတဲ့ အပွန်းပဲ့ဒဏ်ရာတွေကနေ ဝင်ရောက်လာတတ်သလို စိုထိုင်းဆများခြင်းကလည်း အဓိကရောဂါဖြစ်စေတဲ့ကြောင်းရာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

ကြက်သွန်ဥတွေမှာ မှိုအမည်းတွေရှိနေရင် စားသင့်လား.....မစားသင့်ဘူးလား?

တချို့က ဘာမှမဖြစ်ဘူး အမည်းရောင်မှိုအစုအဝေးတွေက အပေါ်ယံအလွှာတင်ရှိတာရေဆေးပြီး စားလို့ရတယ်လို့ ပြောကြသလို တချို့ကလည်း မစားနဲ့တော့ ရောဂါရတတ်တယ်လို့လည်းပြောကြပါတယ်။ နှစ်မျိုးလုံးမှန်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပါ။ အမည်းရောင်မှိုမျှင်အစက်အပြောက် လေးတွေက အပေါ်ယံ အပြင်ပိုင်းအလွှာတွေလောက်မှာပဲ ရှိနေတာဆိုရင်တော့ အမည်းရောင်တွေရှိနေတဲ့အလွှာကိုခွာပြီး ရေနဲ့ သန့်စင်အောင်ဆေးကြောကာ စားသုံးနိုင်ပါသေးတယ်။ တချို့ဓာတ်မတည့်တဲ့သူတွေကတော့ အလက်ဂျစ်ဖြစ်တတ်တာမို့ မစားသင့်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် မှိုမျှင်အစက်အပြောက်တွေက ကြက်သွန်ဥအတွင်းသားထဲအထိ များများစားစားတွေ့ရရင်တော့ မစားသင့်တော့ပါဘူး။ ဒီ Aspergillus niger မှိုကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ခုခံစွမ်းအားနည်းစေပြီး ပန်းနာရင်ကြပ် ရောဂါတွေဖြစ်စေတတ်ပါတယ်။ မှိုတက်တဲ့ အစားအစာအများစုက ရောဂါဖြစ်စေတတ်တာမို့ ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ မစားတာအကောင်းဆုံးပါပဲ။

ကြက်သွန်ဥတွေမှာ မှိုမျှင်အမည်းရောင်အစုအဝေးတွေမဖြစ်အောင် ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ?

- ကြက်သွန်စိုက်ပျိုးတဲ့သူတွေက ရေထုတ်စနစ်ကောင်းမွန်တဲ့မြေမှာ ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးသင့်ပါတယ်

- စိုစွတ်တဲ့ရာသီဥတုအခြေနေအောက်မှာ မရိတ်သိမ်းပါနဲ့။

- ရိတ်သိမ်းတဲ့အခါမှာလည်း ကြက်သွန်ဥတွေကို အထိခိုက်အပွန်းပဲ့မဖြစ်အောင် ဂရုစိုက်ပါ။

- ရိတ်သိမ်းပြီးတာနဲ့ ချက်ချင်းသိုလှောင်ပေးသင့်ပါတယ်။

- အပူချိန်နည်းပြီး စိုထိုင်းဆနည်းတဲ့နေရာမှာ သိုလှောင်ထားပါ။

- နေထုတ်လှန်းပြီး လေပူပေးတာမျိုးမလုပ်ပါနဲ့။

- ဝယ်လာသောကြက်သွန်များထဲမှ အပွန်းပဲ့ အနာဆာပါသော ကြက်သွန်များကို အရင်စားသုံးပေးပါ။

- လှီထားပြီးသားကြက်သွန်ဥကို သိမ်းချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ရေခဲသေတ္တာထဲမှာလည်း စနစ်တကျသိုလှောင်နိုင်ပါတယ်။

Ref : https://www.gardeningknowhow.com/edible/vegetables/onion/managing-black-mold-on-onions.htm

https://pnwhandbooks.org/plantdisease/host-disease/onion-allium-cepa-black-mold

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...