စိုက်ပျိုးသုတ ဇွန်လ

လယ်ယာစိုက်ပျိုးလုပ်ငန်းဆိုတာ အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဆောင်ရွက်နေရတာ ဖြစ်သည်။ မိုးဦးကျ မိုးစတင်ရွာသည်မှ မိုးလယ်၊ မိုးနှောင်း ရွာသွန်းသည့်မိုးအနည်းအများနှင့် ဒေသအခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး လုပ်ငန်းအဆင့်ဆင့်ကို လုပ်ကိုင်ရန်လိုပါသည်။

မိုးစပါးနှင့် မိုးယာသီးနှံများစိုက်ပျိုးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဇွန်လအတွင်း ဆောင်ရွက်သင့်သည်များကို ဖေါ်ပြလိုပါသည်။

၁။ မိုးစပါးသီးနှံ

ဒေသရေမြေအခြေအနေသုံးမျိုးတွင် မိုးစပါးကို စိုက်ပျိုးနေကြတာဖြစ်သည်။

(၁) ဆည်ရေသောက်ဒေသလယ်မြေ၊
(၂) မိုးနည်းပါးဒေသ မိုးရေသောက်လယ်မြေနှင့်
(၃) မိုးများဒေသ မိုးရေသောက်လယ်မြေ ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။

ဆည်ရေသောက်ဒေသလယ်မြေများအတွက် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရန် အောက်ပါတို့ကို ပြောကြားလိုပါသည်။

၁။ ဇွန်လလယ်တွင်ပျိုးထောင်ပါ၊
၂။ အပင်ပေါက်(၈၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက်ရှိသည့်မျိုးသန့်ကို အသုံးပြုပါ၊
၃။ ရေမြေဒေသကိုက်ညီဖြစ်ထွန်း စျေးကွက်ရှိသည့် အထွက်ကောင်းစပါးမျိုး(High Yieding Variety)ကို အသုံးပြုပါ။

မိုးနည်းပါးဒေသ မိုးရေသောက်လယ်မြေများအတွက်တော့...

လယ်စပါးအတွက် ပျိုးခင်းရေရရှိရန် မိုးရေချိန်ရွာသွန်းနိုင်ခြင်းရှိမရှိကို ယခင်နှစ် အတွေ့အကြုံများအရ လေ့လာသင့်သည်။

ရွာသွန်းနိုင်ခြင်းမရှိပါက တိုက်ရိုက်စိုက်နည်းစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးရန်ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍--

၁။ ထွန်ရေးပြုပြင်ပြီး အခြောက်ထယ်ရေးအခြောက်မျိုးစေ့ချစနစ်(Dry Direct Seeded Rice Method)ဖြင့် ကြဲပက်(သို့မဟုတ်)အတန်းလိုက် စိုက်ပျိုးပါ။
၂။ အပင်ပေါက်(၈၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက်ရှိသည့် မျိုးသန့်ကို အသုံးပြုပါ။
၃။ ရေမြေဒေသကိုက်ညီဖြစ်ထွန်း စျေးကွက်ရှိသည့် ယာစပါး၊ ရေငတ်ခံစပါး၊ ရေအနည်းလိုစပါး၊ တောင်ပေါ်ဒေသတွင်ကုန်းမြင့်စပါးတို့ကို အသုံးပြုစိုက်ပျိုးပါ။

မိုးများဒေသ မိုးရေသောက်လယ်မြေများအတွက်... မိုးများသည့်ဒေသ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းဒေသများနှင့် ကချင်ပြည်နယ် စသည့် အချို့ဒေသတွင်မူ မိုးစပါးကို ဇွန်လအတွင်း ပျိုးထောင်နိုင်သည့် မိုးရေချိန်ရရှိဖို့ မျှော်မှန်းနိုင်သည့်အတွက် စပါးသီးနှံကို ဆည်ရေသောက်ဒေသများကဲ့သို့ အချိန်မှန်တွင် စိုက်ပျိုးပါ။

သို့ဖြစ်၍-

၁။ ဇွန်လလယ်ထက်နောက်မကျစေဘဲပျိုးထောင်ပါ၊
၂။ အပင်ပေါက်(၈၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက်ရှိသည့် မျိုးသန့်ကိုအသုံးပြုရပါ၊
၃။ ရေမြေဒေသကိုက်ညီဖြစ်ထွန်းစျေးကွက်ရှိသည့် အထွက်ကောင်းမျိုး(HYV) ဒါမှ မဟုတ် ဒေသစပါးမျိုး(Local Variety)တို့ကိုအသုံးပြုပါ။

သင့်တော်သည့်မျိုးကိုရွေးချယ်စိုက်ပျိုး

ရေမြေရာသီဥတုက ဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခု ကွာခြားသည်။ တိုင်းဒေသကြီး၊ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြန်မာ နိုင်ငံအထက်ပိုင်း၊ အောက်ပိုင်း ဒေသနေရာ ကွဲပြားသည်နှင့်အမျှ သဘာဝအခြေအနေတွေက မတူခြားနားသည်။

တောင်သူလယ်သမားတစ်ဦးချင်း ပိုင်ဆိုင်သည့် လယ်(၁၀)ကွက်ရှိလျှင်ပင် တစ်ကွက်နှင့်တစ်ကွက် ရေမြေအခြေအနေ မတူနိုင်ပါ။ လယ်ကွက်တိုင်းကို တူညီသောမျိုးတစ်မျိုးတည်းစိုက်ပျိုးရန်သင့်တော်ချင်မှ သင့်တော်ပါမည်။

တိတိကျကျ ပြောရလျှင် "လယ်တစ်ကွက်ချင်းအတွက် သင့်တော်သည့်မျိုးကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးပါ" ဟု ပြောလိုပါသည်။

ပျိုးထောင်နည်းစနစ်မှန်ရန်

စပါးပျိုးထောင်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အရေးကြီးသည့်အချက်နှစ်ချက်ကို ဖော်ပြလိုသည်။

၄င်းမှာ-

၁။ မျိုးစေ့ကောင်း(Good Seed)ကိုအသုံးပြုပါ။

၂။ မျိုးစေ့နှုန်း (Seed Rate in the Nursery) မှန်ကန်ပါစေ။

မျိုးစေ့နှုန်းဆိုတာက ပျိုးထောင်နည်းစနစ်အပေါ် မူတည်သည်။ အခြောက်ပျိုးခင်း၊ အစိုပျိုးခင်း၊ အစိုပျိုးခင်းမှာမှ ပေါင်စနစ်၊ အက်စ်အာအိုင်စနစ်၊ သာမန်စနစ် စသည်တို့ဖြစ်သည်။ စနစ်အလိုက် သင့်တော်သည့် မျိုးစေ့နှုန်းတွေဖြစ်ဖို့ လိုပါသည်။

အလားတူ စပါးမျိုးအပေါ်လည်းမူတည်သည်။ စိုက်နေကျ အထွက်ကောင်းစပါး၊ ဒေသစပါးမျိုးနှင့် စပ်မျိုးစပါးမတူနိုင်ပါ။ သူ့စနစ် သူ့မျိုးတို့နှင့် ကိုက်ညီသည့် ပျိုးခင်းမျိုးစေ့နှုန်းတွေဖြစ်ဖို့ လိုပါသည်။

၂။ မိုးယာသီးနှံများ

စိုက်ချိန်မှန်‌ရေး

မိုးဦးသီးနှံများစိုက်ပျိုးရာတွင် သီးနှံအလိုက်လိုအပ်သည့် မြေအစိုဓာတ်ရအောင် မိုးရွာသွန်းသည်နှင့် မြန်မြန်ဆန်ဆန်ထွန်ရေးပြုပြင်စိုက်ပျိုးစေလိုသည်။

‘ယာမှာအသုတ် လယ်မှာ အပုပ်’ လို့ ရှေးကအဆိုရှိသည့်အတိုင်း ရာသီနှင့်ကိုက်ညီအောင်စိုက်ပျိုးမှသာ သီးနှံအထွက် သေချာနိုင်ပါသည်။

ပြုစုဂရုစိုက်ရေး

မေလအတွင်း မိုခါမုန်တိုင်းမိုးရွာသွန်းသောဒေသများတွင် မိုးဦးနှမ်းလျင်အပါအဝင် သီးနှံအချို့ကို စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့သောဒေသများတွင် အပင်သားခွဲနောက်မကျဖို့ သတိပေးလိုသည်။ ပေါင်းမြက်ကို ငယ်စဉ်ကပင် နိုင်နင်းအောင်နှိမ်နင်းဖို့လိုသည်။ ဇွန်လအတွင်း စိုက်မည့် မိုးသီးနှံများသည်လည်း ထို့အတူပင် ဖြစ်ပါသည်။

ဆက်လက်၍လည်း မုတ်သုန်မိုးရွာချိန်တွင် နေရာလိုက်၍ မိုးကြီးရွာသွန်းပါက သီးနှံမပျက်စီးဖို့လိုသည်။ အပင်ခြေရေမဝပ်ရေး၊ ရေထုတ်မြောင်းများ ကောင်းစွာ ပြုလုပ်ထားသင့်သည်။

နှမ်းလျင်၊ မြေပဲ၊ ပြောင်း၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ၊ ပဲပုပ် စသည့် သီးနှံအလိုက်လိုအပ်သည့် မြေသြဇာကျွေးခြင်း၊ ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်ခြင်းအပါအဝင် ပြုစုဂရုစိုက်မှုလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

ဆင်းသီဟ

ဆောင်းပါးများ/ သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...