အာဟာရချို့တဲ့နေကြောင်းကိုညွှန်ပြနေတဲ့ နွားခြံတွင်းလက္ခဏာများ

15/09/2023 15:00 PM တွင် အစိမ်းရောင်လမ်း အစိမ်းရောင်လမ်း မှ ရေးသား

နို့ပေးနွားမများ၏ ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေရန်အတွက် အစာထဲတွင် အသားဓာတ်၊ အမျှင်ဓာတ်၊ ဗီတာမင်နှင့် သတ္တုဓာတ်များအချိုးညီညီ လုံလောက်စွာပါဝင်နေရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထိုသို့မဟုတ်လျှင် နွားခြံအတွင်းတွင် အောက်ပါလက္ခဏာများကိုတွေ့ရတတ်ပါသည်။ 

(က) စားမြုံ့ပြန်သည့် နွားအကောင်ရေနည်းခြင်း

နွားခြံအတွင်း နွားများ နားနေချိန်တွင် နွားအားလုံး၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ စားမြုံ့ပြန်နေလျှင် နွားများသည် အမျှင်ဓာတ် ပမာဏကို လုံလောက်စွာမရရှိသောကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့သို့ ဖြစ်ရခြင်းမှာ အစာထဲတွင် အမျှင်ဓာတ်ပမာဏနည်းနေခြင်း (သို့မဟုတ်) အစာထဲတွင် အမျှင်ဓာတ်  လုံလောက်စွာပါဝင်သော်လည်း နွားမသည် အစာကို ရွေးချယ်စားသောက်ခြင်း (feed sorting:  အစာနုကိုသာ ရွေးချယ်စားခြင်း) ကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ သေချာစေရန် နွား၏ မစင်ကိုကြည့်ပြီး စစ်ဆေးနိုင်သလို နို့တွင်ပါဝင်သော အာဟာရဓာတ်များ (နို့တွင်းအဆီဓာတ် ပမာဏ) ကို ကြည့်ပြီးလည်းစစ်ဆေးနိုင်ပါသည်။ 

(ခ) မစင်များပျော့နေခြင်း

နွား၏ မစင်များသည် အလွန်ပျော့နေခြင်း (သို့မဟုတ်) အရည် ဖြစ်နေလျှင် ကျွေးသည့် အစာထဲတွင် အမျှင်ဓာတ် လုံလောက်စွာ မပါသည်ကို ညွှန်ပြနေပါသည်။ အကယ်၍ မစင်တွင် ပူစီပေါင်းလေးများ တွေ့ရလျှင် နွားမ၏ အစာအိမ် (သို့မဟုတ်) အူမကြီးအတွင်း အက်စစ်ဓာတ် များခြင်း(acidosis) ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့သို့ ဖြစ်ရခြင်းမှာ အစာထဲတွင် ကစီဓာတ် များပြီး အမျှင်ဓာတ် နည်းသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ 

(ဂ) ခြေလက်နာနေသောနွား များနေခြင်း

အစာနုများပြီး အစာကြမ်းနည်းသော အစာကျွေးလျှင် အစာအိမ်တွင်း အက်စစ်ဓာတ်များခြင်း (rumianl acidosis) ဖြစ်ပြီး နွားများတွင် ခြေလက်နာခြင်း ဖြစ်တတ်ပါသည်။ (အခြား အကြောင်းရင်းများကြောင့် ခြေလက်နာခြင်းလည်း ရှိနိုင်ပါသည်။)

(ဃ) နို့ထွက်နှုန်းနှင့် နို့တွင်ပါဝင်သော အာဟာရဓာတ်များ

နို့ထွက်နှုန်း ရုတ်တရက် ပြောင်းလဲသွားခြင်းသည် အပူဒဏ် (heat stress) ခံစားရခြင်းကဲ့သို့သော ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ လွှမ်းမိုးမှုများနှင့် အစာအာဟာရ ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် နို့ထွက်နှုန်းမြင့်မားသော နို့ပေးကာလ အစောပိုင်းတွင် အစာရုတ်တရက် ပြောင်းကျွေးခြင်းကို ရှောင်ရှားသင့်ပါသည်။ အစာထဲတွင် အစာကြမ်းပမာဏနည်းလျှင် နို့တွင်းအဆီဓာတ် (milk fat) ပမာဏ ကျဆင်းတတ်ပါသည်။ မွေးခါစနွားမများတွင် စွမ်းအင်ဓာတ် မလုံလောက်သောကြောင့် နို့တွင်းအသားဓာတ် (milk protein) နှင့် အဆီ မဟုတ်သော အစိုင်အခဲ (solid not fat) ပမာဏ လျော့နည်းနေတတ်ပါသည်။ စွမ်းအင်ဓာတ် မလုံလောက် သောကြောင့် အစာခြေပိုးများသည် အသားဓာတ် အသုံးချနိုင်မှုကို ကောင်းစွာအလုပ်နိုင်သောကြောင့် နို့တွင်းအသားဓာတ် ပမာဏ လျော့နည်းရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ စွမ်းအင်ဓာတ် အပိုဖြည့်စွက် ကျွေးခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်ပါသည်။

(င) ရောဂါ ဖြစ်ပွားနှုန်းများခြင်း

နို့ပေးကာလ ပထမရက်ပေါင်း ၆၀ အတွင်းနှင့် မွေးခါစအချိန်တွင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှုန်းများ နေတတ်ပါသည်။ မွေးဖွားချိန် နွားများ လဲခြင်း (နှစ်ရာခိုင်နှုန်းကျော်)၊ နွားကလေး မွေးပြီး အချင်းကျန်ခြင်း (ရှစ်ရာခိုင်နှုန်းကျော်)၊ အစာအိမ်နေရာမမှန်ခြင်း (သုံးရာခိုင်နှုန်းကျော်) နှင့် သားအိမ်နှင့် ပတ်သက်သော ရောဂါများစသည့် ရောဂါများ အဖြစ်များပါသည်။ နို့ပေးကာလအစောပိုင်းတွင် ရောဂါများ ဖြစ်သောကြောင့် နို့ထွက်နှုန်း ကျဆင်းနိုင်သလို မျိုးပွားမှု ဆိုင်ရာ ပြဿနာများလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ သားအိမ်နှင့် ပတ်သက်သော ရောဂါများ ဖြစ်နိုင်ခြေသည် ကလေးမမွေးမီ အစာစားနှုန်းကျဆင်းခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေပါသည်။

ဒေါက်တာမင်းအောင်ရေးသားသော နို့စားနွားမွေးမြူရေး စီမံခန့်ခွဲမှုများစာအုပ်မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။


ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...
Read more Facebook စာမျက်နှာသို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်