ဆိတ်ပုလိပ်ရောဂါ ( Goat Plague)

- Morbilli ဟု ခေါ်သော ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပြီး သိုးနှင့် ဆိတ်များတွင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုများပြီး သေနှုန်းမြင့်သော ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

- ဤရောဂါပိုးသည် သိုးနှင့်ဆိတ်များတွင် အဓိကဖြစ်ပွားပြီး သွားဖုံးများရောင်ခြင်း၊ ပါးစပ်တွင် အနာများဖြစ်ခြင်း၊ နှာခေါင်းနှင့် ပါးစပ်များမှ ပြည်ကဲ့သို့ အကျိအချွဲများ ထွက်နေခြင်းနှင့် ဝမ်းလျောခြင်းများ စသည့်လက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်သေဆုံးနိုင်ပါသည်။

ရောဂါကူးဆက်ပြန့်ပွားပုံ

- သိုး/ဆိတ်မွေးမြူရေးတွင် စီးပွားရေးထိခိုက်မှုအများဆုံး ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။

- ရောဂါပိုးသည် ရောဂါဖြစ်နေသော တိရစ္ဆာန်နှင့် တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ခြင်း၊ လေထဲမှတစ်ဆင့် ကူးစက် ပြန့်ပွားနိုင်သည်။

- သိုး/ဆိတ်တွင် အဓိကဖြစ်ပြီး အခြားသောတိရစ္ဆာန်များဖြစ်သည့် ကုလားအုတ်နှင့် ကျွဲများတွင်လည်း ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်သည်။

- ရောဂါပိုးသည် နှာခေါင်းနှင့် ပါးစပ်မှကျသော အကျိအချွဲများ၊ မျက်ရည်နှင့် ရောဂါဖြစ်နေသော သိုး/ဆိတ်မှ အဓိကကူးစက်နိုင်သည်။

- ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်းနှင့် သေနှုန်းသည် ၈၀ – ၁၀၀ အထိ ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။

- အာဖရိက၊ အာရှနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံများတွင် အများဆုံးဖြစ်ပွားသည်။

- ရောဂါကင်းရှင်းသည့်နိုင်ငံများတွင်တောင် ပြန်လည်ကူးစက်နိုင်သည်။

- ရောဂါပိုးပျိုးချိန်သည် ၂ – ၁၀ ရက်ခန့်ကြာပြီး ၃ – ၆ ရက်အတွင်း ရောဂါလက္ခဏာပြနိုင်သည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

- ရောဂါပြင်းထန်လျှင် အဖျားတက်လာပြီး ရုတ်တရက်သေဆုံးနိုင်ပါသည်။

- အဖျားတက်ခြင်း၊ သိသိသာသာထိုင်းမှိုင်းလာခြင်း အစားအသောက်ပျက်ခြင်း၊ နှာခေါင်းနှင့်ပါးစပ်များတွင် အကျိအချွဲများကျခြင်း၊ သွားရည်များပို၍ ကျလာခြင်း။

- မျက်လုံးများတစ်ဝိုက်တွင် မျက်ဝတ်များ (အချပ်အခဲ) ဖြင့် ပိတ်/ ပြည့်နေခြင်း။

- အကျိအချွဲများဖြင့် နှာခေါင်းများပိတ်နေခြင်း၊ အသက်ရှုကြပ်ခြင်း၊ နှုတ်ခမ်းနှင့် သွားဖုံးများတွင် အနာများဖြစ်လာခြင်း၊

- ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် အဆုတ်ရောင်ရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း၊

- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဆိတ်မများတွင် သားလျောခြင်း

- နောက်ဆက်တွဲရောဂါဖြစ်သည့် Pasteurella Bacteria ရောဂါပိုးကြောင့် သေဆုံးသည်အထိ ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။

စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှု

- ကူးစက်မြန် ဖြစ်ပွားနှုန်းများ သေနှုန်းမြင့်သောကြောင့်ထုတ်လုပ်မှုများစွာ ကျဆင်းစေနိုင်သည်။

- ကိုယ်အလေးချိန်လျော့ကျခြင်း၊ မျိုးအောင်နှုန်းကျခြင်း၊ နို့ထွက်နှုန်းကျခြင်းများကြောင့် သိုး/ဆိတ်မွေးမြူရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။

- သိုး/ဆိတ် မွေးမြူခြင်းသည် (ဆင်းရဲသား) ကျေးလက်ပြည်သူများ၏ အဓိကဝင်ငွေဖြစ်သောကြောင့် စီးပွားရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။

ကုသခြင်း

- ထိရောက်သော ကုသဆေးမရှိပါ။ အထောက်အကူပြုဆေးများ (ပဋိဇီဝဆေး၊ အဖျားကျဆေး၊ ရောဂါလက္ခဏာ သက်သာစေသောဆေးများ) ပေးနိုင်ပါသည်။

ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး

- လူသို့ ကူးစက်တတ်သောရောဂါမဟုတ်ပါ။

ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ခြင်း

- ရောဂါဖြစ်နေသော သိုး/ဆိတ်များအား သီးခြားထားရှိပါ။

- ခြံများကို မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသုံးပိုးသတ်ဆေး ဖျန်းပေးပါ။

- မွေးမြူရေးခြံများ၏ ဇီဝလုံခြုံမှုကို မြှင့်တင်ပါ။

- ရောဂါဖြင့်သေဆုံးသော တိရစ္ဆာန်နှင့် အညစ်အကြေးများ စားကြွင်းစားကျန်များ၊ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကို မြေမြှုပ် မီးရှို့၍ ဖျက်ဆီးပါ။ ပြန်လည်အသုံးပြု၍ရသော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကို ပိုးသတ်သန့်စင်ပြီးမှသာ ထပ်မံအသုံးပြုပါ။

- ခြံအလုပ်သမားအနေဖြင့် ခြံထဲဝင်တိုင်း တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေး ဆောင်ရွက်ပါ။

- တိရစ္ဆာန်၊ လူ၊ ယာဉ် ဖြတ်သန်းသွားလာမှုကို ထိန်းချုပ်ပါ။

မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာန

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...