“ရာသီဥတု” နဲ့ “မိုးလေဝသ” ဘာကွာလဲ

ဒီဝေါဟာရ ၂ ခုကတွဲပြီး ပြောနေကြဆိုကြတော့ ရာသီဥတု(Climatology) နဲ့ မိုးလေဝသ(Meteorology)ဆိုတာ အတူတူပါပဲလို့ ယူဆနိုင်ကြပါမယ်။

ရှင်းအောင်ပြောရမယ်ဆိုရင် -

• ရာသီဥတုဆိုတာက ပြီးခဲ့တဲ့ ထောင်စုနှစ်၊ ရာစုနှစ်၊ ဆယ်စုနှစ်၊ နှစ်တစ်နှစ်၊ လတစ်လ၊ ရက်တစ်ရက်၊ ဒေသတစ်ခုမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ “မိုးလေဝသအခြေအနေတွေ”ကို လေ့လာသုံးသပ်၊ မှတ်တမ်းတင်ထားတာဖြစ်ပြီး

• မိုးလေဝသ ဆိုတာက လက်ရှိအချိန်မှာဖြစ်ပျက်နေတဲ့အခြေအနေနဲ့ နောက်လာမယ့် နာရီ၊ ရက်၊ လ၊ နှစ်တွေမှာ ဖြစ်လာနိုင်မယ့် မိုးလေဝသအခြေအနေတွေကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းပေးတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။

ကြိုတင်ခန့်မန်းချက်ဝေးလေ တိကျမှုနည်းလေပါပဲ။ ကျွန်တော့်လေ့လာမှုတွေအရ အနည်းဆုံး ၃ ရက်မှ ၅ ရက်အတွင်းပဲ အတိအကျကြိုတင်ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။

မိုးလေဝသအခြေအနေ (Weather & Storm Forecast) ခန့်မှန်းတဲ့အခါ ရေးသားတင်ပြရတဲ့အဆင့်တွေက ရာသီဥတု(Climatology) ခန့်မှန်းတာနဲ့ မတူပါဘူး။

အရင်ဆုံး အချက်အလက်တွေစု
ပြီးရင် သုံးသပ်
ပြီးမှ ခန့်မှန်းချက်အကြမ်းရေး
တခြား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမိုးလေဝသခန့်မှန်းရေးဌာနတွေနဲ့ ဂြိုလ်တုပုံတွေကတဆင့်ရသလောက်ထပ်ပြီး အတည်ပြု ပြီးမှ final ရေးရတာပါ။

မဟုတ်ရင် မှားကုန်တတ်တယ်။ မှားတင်ပြီးမှ ပြန်ပြင်လို့ မရတော့ဘူးဆိုတော့ အတော်သတိထားရပါတယ်။

Climatology ကတော့ အချိန်ရတယ် အပြောင်းအလဲတွေလည်း ရှိတယ်။ အရင်နှစ်တွေက မှတ်တမ်းတွေကို အခြေခံပြီး ဖြစ်လာနိုင်မယ့် ရာသီဥတုအခြေအနေသုံးသပ်ရတာက ပိုပြီးတော့လည်း ခက်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် “မိုးလေဝသဆိုတာ ပစ္စုပ္ပန် နဲ့ အနာဂတ်ကိုခန့်မှန်းတာ။ ရာသီဥတုဆိုတာက အတိတ်မှတ်တမ်းကိုလေ့လာပြီး အခုဖြစ်နေတာတွေကို မှတ်တမ်းတင်တာ”လို့ ယေဘူယျအားဖြင့် ပြောလို့ရပါတယ်။

မိုးရွာမယ်၊ မရွာဘူး နေပူမယ်၊ မပူဘူးဆိုတာတွေက ဆော့ဝဲတွေမှာ ၇ ရက်စာ၊ ၁၄ ရက်စာ ကြည့်လို့ ရပါတယ်။ ဘာကြောင့် ဒီလိုတွေဖြစ်တယ် ဘယ်မိုးလေဝသကြိုတင်ခန့်မှန်းရေး model တွေကို သုံးပြီး ဖော်ပြတယ်။

model data တွေက update ဖြစ်ရဲ့လား၊ မဖြစ်ဘူးလား။

နောက်ကျနေတဲ့ အချက်အလက်တွေလားဆိုတာလည်း သတင်းတွေ စောင့်ကြည့်နေတဲ့ ပြည်သူတွေက မသိနားမလည်ကြတာ များပါတယ်။

ဒါကြောင့် မိုးလေဝသခန့်မှန်းတင်ပြတာတွေကြည့်တဲ့အခါ အခုအပေါ်မှာဖော်ပြထားတဲ့ အချက်တွေ အဆင့်တွေအတိုင်းမဟုတ်ဘဲ လိုင်းပေါ်မှာ အလွယ်တကူရနေတဲ့ weather APP က ပုံတွေကြည့်ပြီး အကြောင်းအကျိုးမပါဘဲ ခန့်မှန်းရုံနဲ့တော့ မပြည့်စုံဘူးဆိုတာ သိထားဖို့လိုပါတယ်။

ဘယ်လိုခန့်မှန်းချက်တွေက ဘယ်လောက်အထိ တိကျနိုင်မယ်။ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံပြီး ဘယ်လောကိအထိယုတ္တိတန်မယ်ဆိုတာ ဝေဖန်ပိုင်းခြားပြီးအတည်ယူနိုင်အောင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲနေတာကိုလည်း နားလည်အောင်လေ့လာကြပါ။ နေ့စဉ်ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲနေတဲ့ မိုးလေဝသဆိုတာကိုလဲ အတွင်းကျကျနားလည်အောင်လုပ်ကြပါ။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...