ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှုအများဆုံး အိန္ဒိယနိုင်ငံဟာ တင်ပို့နေကျ ဆန်အမျိုးအစားအများစုကို ပိတ်ပင်ဖို့ စဉ်းစားနေကြောင်း သိရပါတယ်။
စိုက်ပျိုးရေးကို အနှောင့်အယှက်ပေးမယ့် အယ်နီညိုရာသီဥတု ဖြစ်ပေါ်နေချိန်မှာ အိန္ဒိယကသာ ပိတ်ပင်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ခေါင်ခိုက်နေပြီးဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးတွေ ထပ်မံမြင့်တက်လာဖို့သာ ရှိပါတယ်။
အိန္ဒိယအစိုးရဟာ ဘာစမာတီမဟုတ်တဲ့ အခြားဆန်အမျိုးအစားအားလုံး တင်ပို့ခွင့်ပိတ်ပင်သွားမယ့်အစီအစဉ်ကို ဆွေးနွေးနေတယ်လို့ အဲဒီကိစ္စနဲ့ နီးစပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။ ပိတ်ပင်မယ့်အကြောင်းကတော့ ပြည်တွင်းဆန်ဈေး မြင့်တက်နေတာနဲ့ အစိုးရက ကုန်ဈေးနှုန်းထပ်မံမြင့်တက်မယ့်အန္တရာယ်ကို ရှောင်ရှားချင်တာကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ နီးစပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။
တကယ်လို့ အစီအစဉ် အကောင်အထည်ပေါ်လာခဲ့ရင် ပိတ်ပင်မှုဟာ အိန္ဒိယဆန်ပို့ကုန် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအပေါ် သက်ရောက်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်ရင် အိန္ဒိယပြည်တွင်းဆန်ဈေး ကျလာနိုင်ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးတွေကို ထပ်မံပြီး မြင့်တက်လာစေဖို့ ရှိနေပါတယ်။
ဆန်ဟာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေထက်ဝက်ခန့်ရဲ့ အခြေခံအစားအစာ ဖြစ်ပြီး အာရှတိုက်ဟာ ကမ္ဘာ့ဆန်ရောင်းအားအနက် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို စားသုံးလျက်ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးတွေဟာ အစောပိုင်းကတည်းက အယ်နီညိုရာသီဥတုကြောင့် သီးနှံပျက်စီးမှာ စိုးရိမ်မှုနဲ့အတူ နှစ်နှစ်တာအမြင့်ဆုံးနှုန်းအထိ မြင့်တက်နေနှင့်ပြီးဖြစ်ပါတယ်။
အိန္ဒိယဟာ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်အတွင်း ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရောင်းချပေးနေပြီး ယခင်နှစ်ကလည်း ဆန်အမျိုးအစားအချို့ တင်ပို့မှုအပေါ် ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်မှာ ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ခဲ့ပြီးနောက် ဂျုံ၊ ပြောင်းတို့လို ကမ္ဘာ့အခြေခံအစားအစာ ကောက်ပဲသီးနှံဈေးတွေ မြင့်တက်သွားခဲ့ချိန် အိန္ဒိယက ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး ဆန်ဖြူ၊ ဆန်ညိုစတာတွေ တင်ပို့မှုအပေါ် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း အခွန်စည်းကြပ်ခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ ဂျုံနဲ့ သကြားတင်ပို့မှုတွေကိုလည်း ကန့်သတ်ခဲ့ပါသေးတယ်။
ဆန်ပို့ကုန်ပိတ်ပင်မှုအလားအလာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယရဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ၊ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ဘဏ္ဏာရေးဝန်ကြီးဌာနတွေဆီ အီးမေးလ် သို့မဟုတ် စာတိုတွေနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ပေမဲ့ အကြောင်းပြန်ခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူးလို့ Bloomberg သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ထံ ဆန်တင်ပို့ရောင်းချနေပြီး အဲဒီထဲမှာ ဘီနင်၊ တရုတ်၊ ဆီနီဂေါ၊ အိုင်ဗရီကို့စ်နဲ့ တိုဂိုတို့ဟာ အကြီးဆုံးဝယ်လက်တွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။
ဆန်တင်ပို့မှု ပိတ်ပင်မယ့်သတင်းကြောင့် အိန္ဒိယဆန်စက်လုပ်ငန်းတွေရဲ့ အစုရှယ်ယာဈေးတွေ ကျဆင်းသွားခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံ့အကြီးဆုံး ဆန်စက်လုပ်ငန်း KRBL Ltd. ရဲ့ ရှယ်ယာဈေးတွေလည်း ၃ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့ပါတယ်။ အလားတူလုပ်ငန်းတွေ ဖြစ်တဲ့ Chaman Lal Setia Exports Ltd. ရဲ့ ရှယ်ယာဟာ ၁ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်း၊ Kohinoor Foods Ltd. က ၂ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ LT Foods Ltd. က ၄ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး ကျဆင်းခဲ့ကြပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှား၊ တရုတ်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင်တို့လို ဆန်တင်သွင်းနိုင်ငံတွေဟာ ယခုနှစ်အတွင်း ဆန်ကို တွန်းတွန်းတိုက်တိုက် ဝယ်ယူသိုမှီးထားကြပါတယ်။ အယ်နီညိုရာသီဥတုဟာ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအပူပိုင်းဒေသမှာ ခုနစ်နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပြန်လည်ဖြစ်ထွန်းလာကြောင်း ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့ချုပ်က ထုတ်ပြန်ထားပြီး စပါးစိုက်ဒေသများစွာမှာ မိုးခေါင်လာမယ့်အန္တရာယ် ရှိနေပါတယ်။ ဒီလိုအချိန် အိန္ဒိယက ဆန်ပိတ်ပင်လာခဲ့ရင်တော့ ကမ္ဘာ့ဆန်ရောင်းအား စိုးရိမ်မှုတွေ ထပ်တိုးလာပါလိမ့်မယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ စားသောက်ကုန်ဈေး ကြီးမြင့်လာမှုနဲ့အတူ ဇွန်လအတွင်း ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ အလျင်အမြန် မြင့်တက်ခဲ့ပြီးနောက် ဆန်ပိတ်ပင်ရေးအစီအစဉ် ပေါ်ပေါက်လာတာပါ။ လတ်တလောမှာ အိန္ဒိယအဓိကကုန်စိမ်းသီးနှံ ခရမ်းချဉ်ဈေးတွေ ထိုးတက်လာမှုနဲ့ အစိုးရက တောင်သူဆီကဝယ်ယူမယ့် စပါးသီးနှံအခြေခံဈေး မြှင့်တင်လိုက်မှုတို့ကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ထပ်မံပြီး မြင့်တက်ဖို့ရှိကြောင်း Bloomberg Economics က ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
မြို့တော်ဒေလီမှာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဆန်လက်လီဈေးတွေတွေဟာ ယခုနှစ်အတွင်း ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ပြီး တစ်ပြည်လုံးအတိုင်းအတာအနေနဲ့ ဈေးမြင့်တက်မှု ၈ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ကြောင်း စာနပ်ရိက္ခာဝန်ကြီးဌာန ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။ စားသောက်ကုန်ဈေးတွေ ဆက်တိုက်မြင့်နေတာက ဒီနှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ ပြုလုပ်မယ့် ပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲတွေနဲ့ လာမယ့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် လက်ရှိအစိုးရအပေါ် လူထုထောက်ခံမှု ကျဆင်းစေနိုင်ဖွယ် ရှိပါတယ်။
ဝေယံဟိန်း (B.Ag)
Ref: India Considers Banning Most Rice Exports on Inflation Fears - Bloomberg
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်