၁။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဲမျိုးစုံ (၁၈) မျိုးအား နှစ်စဉ်စိုက်ဧက စုစုပေါင်း (၁၁.၄၅) သန်းခန့် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ပဲတီစိမ်း ၂၆ ရာခိုင်နှုန်း၊ မက်ပဲ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ပဲစဉ်းငုံ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ကုလားပဲ ၈ ရာခိုင်နှုန်း စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်လျက် ရှိပါ သည်။ ပဲမျိုးစုံ စုစုပေါင်းစိုက်ဧက၏ ၆၆ ရာခိုင်နှုန်း မှာ မက်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစဉ်းငုံသီးနှံများ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး၊ ဒေသ ရေမြေ ကိုက်ညီမှုပေါ် မူတည်၍ ပဲစဉ်းငုံသီးနှံအား စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေး၊ မကွေး၊ ရှမ်းပြည်နယ်တို့တွင် မိုးရာသီ၌ လည်းကောင်း ပဲတီစိမ်းသီးနှံအား မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ပဲခူး၊ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး တို့တွင် မိုးကြို (သို့မဟုတ်) ဆောင်းသီးနှံအဖြစ်လည်းကောင်း၊ မက်ပဲသီးနှံအား ပဲခူး၊ ဧရာဝတီ၊ စစ်ကိုင်း၊ နေပြည်တော်တို့တွင် မိုး/ဆောင်းသီးနှံအဖြစ် လည်းကောင်း အဓိကထားစိုက်ပျိုးပြီး ပြည်နယ်/တိုင်းဒေသကြီး အနှံ့အပြားတွင် စိုက်ပျိုးနိုင် သည့် သီးနှံများဖြစ်ပါသည်။
၂။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပဲမျိုးစုံသီးနှံ အများဆုံး ဝယ်ယူလျက်ရှိသည့် အိန္ဒိယ သမ္မတနိုင်ငံ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လအတွင်း ပဲစဉ်းငုံ၊ မက်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း သီးနှံများအား ကန့်သတ်ကုန်စည် အမျိုးအစားအဖြစ် သတ်မှတ်ကာ၊ ပဲတင်သွင်းမှု မူဝါဒ ပြောင်းလဲလိုက်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
၃။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရေမြေဒေသရာသီဥတုနှင့် ကိုက်ညီပြီး၊ ပြည်တွင်း စျေးကွက် သာမက ပြည်ပ စျေးကွက်ရှိသည့် ဆောင်းသီးနှံများ အနေဖြင့် ကုလားပဲ၊ ပဲလွမ်း၊ ပဲပုပ်၊ ပဲတီစိမ်း၊ မြေထောက်ပဲ၊ ပဲနီလေး၊ တရုတ်ပဲဝါလေး၊ စားတော်ပဲ၊ နှမ်း၊ မြေပဲနှင့် နေကြာတို့ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံသည် နှစ်စဉ်ဆန်တင်ပို့လျက်ရှိရာ ယခုနှစ် ဆန်တန်ချိန် (၂) သန်း တင်ပို့ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါး လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှလည်း သိရှိရပါသည်။ စပါးသီးနှံအနေဖြင့် ရေရရှိသော ဒေသများတွင် နွေစပါး သီးနှံအနေဖြင့်လည်း စိုက်ပျိုးနိုင်သော သီးနှံ ဖြစ်ပါသည်။
၄။ တောင်သူလယ်သမားများအနေဖြင့် သီးနှံများစိုက်ပျိုးရာတွင် စိုက်ပျိုးမည့်သီးနှံများအား ဓာတုဆေးဓာတ်ကြွင်း မပါဝင်စေဘဲ၊ အစားအစာ လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိမှသာ နိုင်ငံတကာ စျေးကွက်ဝင်သီးနှံများအဖြစ် စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ရောင်း ဝယ်နိုင်မည် ဖြစ်သဖြင့် စိုက်ပျိုးရေး ဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်ကောင်း (Good Agriculture Practices, GAP ) စနစ် အသုံးပြုစိုက်ပျိုးရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။ သို့ပါ၍ မျိုးနှင့် နည်းပညာ အကူအညီများရယူလိုပါက နီးစပ်ရာ စိုက်ပျိုး ရေး ဦးစီးဌာန၊ ဦးစီးမှူးရုံးများ၊ ခြံ၊ စိုက်ကွင်းများတွင် လေ့လာဆွေးနွေး၊ အကူအညီရယူနိုင်ပါကြောင်း အသိပေး ကြေငြာအပ်ပါသည်။
စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်