သံ​ချေး​ရောဂါ ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း(ပဲတီစိမ်း/မတ်ပဲ)

• မြန်မာအမည်     = သံ​ချေး​ရောဂါ
• အင်္ဂလိပ်အမည်  = Rust disease
• မှိုအမျိုးအစား     = Uromyces phaseoli typica (Syn: U. appendiculatus)

သံ​ချေး​ရောဂါဟာ ပဲတီစိမ်း၊ မတ်ပဲနဲ့ ပဲမျိုးစုံမှာ ကျ​ရောက်တဲ့ အ​ရေးကြီးမှို​ရောဂါတမျိုးပါ။

သံ​ချေးရောဂါဝင်ပြီဆိုရင် အရွက်မျက်နှာပြင်​တွေမှာ အနီဖု/အနီစက်​တွေ ဖြစ်ပြီး အရွက်​တွေ အစာမချက်နိုင်ဘဲ ​ခြောက်​သွေ့ ​ကြွေကျကုန်ပါတယ်။ ကုသရလွယ်ကူတယ်ဆို​ပေမယ့်၊ အချိန်​နှောင်းမှသိရင်တော့  ကုန်ကျစရိတ်များပြီး အထွက်နှုန်းကို များစွာထိခိုက်​စေပါတယ်။

ဒါ​ကြောင့် ​ပေါ့​ပေါ့ဆဆမ​နေဘဲ ကြိုတင်ကာကွယ် ပြင်ဆင်နိုင်ကြဖို့ ရေးသားတင်ပြ​ပေးလိုက်ပါတယ်။​​

ရောဂါလက္ခဏာ

• သံ​ချေးရောဂါ ကျ​ရောက်​နေပြီဆိုတာ သိနိုင်တဲ့ အဓိကလက္ခဏာကတော့ အရွက်မျက်နှာပြင်​ပေါ်မှာ သံ​ချေး​ရောင် အစက်​အ​ပြောက်လေး​တွေ စတင်​တွေ့ရခြင်းပါ။
• ရွက်​​ပြောက်​ရောဂါနဲ့ ဆင်သ​ယောင်ရှိ​ပေမယ့် သံ​ချေး​ရောဂါကတော့ အရွက်​ပေါ်ကို လက်နဲ့စမ်းကြည့်ရင် ကြမ်းရှရှလေး​တွေ စမ်းမိပါလိမ့်မယ်။ (ရွက်​ပြောက်​ရောဂါဆိုရင် အဖုမရှိပါဘူး)
• အရွက်​မှာ အဓိကကျတတ်​ပေမဲ့ ရိုးတံနဲ့ အသီး​တွေ​ပေါ်မှာလည်း အနည်းငယ်​တွေ့ရတတ်ပါတယ်။
• အချိန်မီ ​ဆေးမဖျန်း/မကုသဘူးဆိုရင် သံ​ချေး​ပြောက်​တွေ များလာပြီး အရွက်တရွက်လုံး၊အပင်တပင်လုံး ပျံ့နှံ့ပြီး တခင်းလုံး ​ခြောက်​သွေ့ကာ အပင်​သေသွားနိုင်ပါတယ်။

ရောဂါကူးစက်ပုံ

• သံ​ချေး​ရောဂါဖြစ်​သော မှိုစပိုး​တွေဟာ ​မြေကြီးထဲမှာ ​ရှိနေ​တဲ့အတွက် မိုးအုံ့ပြီး စွတ်စို​နေချိန် (သို့မဟုတ်) တညလုံး ဆီးနှင်းကျချိန်(သို့မဟုတ်) အခါမဲ့မိုး ရွာသွန်းပြီးချိန်မှာ ယူရီဒီယို စပိုး​တွေ ပွားများတတ်ပါတယ်။
• မြေထဲကတဆင့် ရိုးပြတ်အကြွင်းအကျန်​တွေမှာ ခို​အောင်း​နေပြီး..သီးနှံစိုက်ချိန်မှာ အပင်တလသား ​ကျော် အပွင့်အဖူးဝင်ချိန်မှာ အောက်ဆုံး အရွက်​အောက်မျက်နှာပြင်ကတဆင့် အ​ပေါ်မျက်နှာပြင်ကိုပျံ့နှံ့ကာ သံ​ချေးအဖု​လေး​တွေဖြစ်​စေပါတယ်။
• ရာသီဥတု ပူ​နွေးစွတ်စိုချိန်မှာ မှိုစပိုး​တွေဟာ လေနဲ့အတူ အခြားအပင်/အခင်း​တွေကို ထပ်ဆင့် ပျံ့နှံ့ ကူးစက်​စေပါတယ်။

ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း

• ရိုးပြတ်အကြွင်းအကျန်များကို ရှင်းလင်းပြီးမှ စိုက်ပါ။
• ပေါင်းမြက်များ ​စောစီးစွာ ရှင်းလင်းပါ။
• မျိုးရင်းတူ​သော သီးနှံများနဲ့ သီးညှပ်စိုက်ခြင်း၊ သီးလှည့်စိုက်ခြင်းကို ​ရှောင်ပါ။
• ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်​သောမျိုးကို အသုံးပြုပါ။
• နိုက်ထြိုဂျင်ပမာဏ များ​သော ရွက်ဖျန်းများအသုံးပြုခြင်းကို ​ရှောင်ပါ။

​အော်ဂင်းနစ်နည်းဖြင့် ကာကွယ်ခြင်း

• Salvia officinalis (​ဆေးဖက်ဝင်ကလျာဏီပင်မျိုး)အပင်၊ ပူဒီနာပင် မျိုးရင်းဝင်အပင်များနှင့် Potentilla erecta( နှင်းဆီမျိုးရင်းဝင်အပင်) များမှ ညှစ်ယူရရှိ​သော အရည်ဖြင့် သံ​ချေး​ရောဂါကိုကာကွယ်နိုင်ပါသည်။

ဓာတုမှိုသတ်​ဆေးဖြင့်ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရောဂါလက္ခဏာ စ​တွေ့တာနဲ့ ​အောက်​ဖော်ပြပါ မှိုသတ်​ဆေးတမျိုးမျိုးကို အညွှန်းပါအတိုင်း ချက်ချင်း ဖျန်းဖို့လိုပါတယ်။

• မန်ကိုဇက်/​ကော့ပါး (ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အဆင့်)
• ဟက်ဇာကိုနာဇိုး (Hexagon) ( ဟက်ဇာဂွန်/ ပရိုမို့စ်/.....)
• ပရိုပီကိုနာဇိုး (Propiconazole) (ပရိုဝမ်း/ဂ​ရေ့စ်/.....)
• အဇိုဇီစထရိုဘင်(Azoxystrobin) (အေဇို/ အဇို/ .....)
• သိုင်အိုဖီနိတ်မီသိုင်း (thiophanate methyl)

ဒို့ဦး​လေး

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။ 

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်