အာလူးဥများ ကွဲအက်ခြင်းပြဿနာ

အာလူးစိုက်ပျိုးသူတောင်သူများအနေဖြင့် မိမိတို့၏ အာလူးစိုက်ခင်းများတွင် အာလူးဥများ ကွဲအက်လာခြင်းပြဿနာကို ရံဖန်ရံခါ ကြုံတွေ့ရတတ်ပါသည်။ ယင်းပြဿနာသည် ရောဂါကျမှု (Infectious diseases) ကြောင့်မဟုတ်ဘဲ အပင်များတွင် ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသော ဇီဝကမ္မဗေဒဆိုင်ရာ ချို့ယွင်း မူမမှန်မှုလက္ခဏာ (Physiological disorder) တစ်ခုမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။ အလားတူပြဿနာမျိုးကို ခရမ်းချဉ်၊ ဖရဲနှင့် သခွားမွှေးသီးတို့တွင်လည်း ဖြစ်လေ့ရှိကြောင်းတွေ့ရပါသည်။

ကွဲအက်မှုလက္ခဏာသည် ယေဘုယျအားဖြင့် အာလူးဥများ၏ အဖျားပိုင်းမှစ၍ အလျားလိုက် ကွဲအက်ကြောင်း ဖြစ်လာပြီး ခူးဆွတ်ချိန်တွင် ၎င်းကွဲအက်ကြောင်းများသည် ဥများပေါ်တွင် အက်ကြောင်းဒဏ်ရာများ (healed fissures) အဖြစ် ကျန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယင်းကြောင့် စျေးကွက်တင် ရောင်းချသည့်အခါ မျက်နှာပန်းမလှဘဲ စျေးနှုန်း လျော့နည်းတတ်ပါသည်။

အာလူးဥများ ကွဲအက်မှုလက္ခဏာ
အဓိကဖြစ်စေသောအကြောင်းအရင်းမှာ အာလူးဥများကြီးထွားနေချိန်တွင် မြေတွင်း အစိုဓာတ် (Soil moisture) နှင့် မြေတွင်းအပူချိန် (Soil temperature) တို့ အတက်အကျများပြီး ဟန်ချက်မညီခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ စိုက်ပျိုးရာသီချိန်အတွင်း အပူချိန်မြင့်မားပြီး မြေအတွင်းမှ ကာလအတန်ကြာ အစိုဓာတ်ပြတ်နေပြီးနောက် ရုတ်တရက် မိုးရွာသွန်းမှုကြောင့်ဖြစ်စေ၊ ရေပေးသွင်းမှုကြောင့်ဖြစ်စေ အာလူးဥများ ကွဲအက်မှုကိုဖြစ်စေတတ်ပါသည်။ ထို့အပြင် အပင်များအား ပင်ကြားတန်းကြားအကွာအဝေးကို လိုအပ်သည်ထက်ပို၍ ကျဲကျဲစိုက်ပျိုးခြင်း၊ စိုက်ပျိုးမြေအတွင်း ဘိုရွန်ဓာတ်လျော့ကျနေခြင်း၊ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်ပါသောမြေသြဇာများကို အလွန်အကျွံကျွေးမိခြင်းနှင့် ကျွေးမှုမညီမညာခြင်းတို့သည်လည်း အာလူးဥများကွဲအက်ခြင်းကို ပိုမိုဖြစ်စေသော အကြောင်းအရင်းများပင်ဖြစ်ပါသည်။
အာလူးဥများ ကွဲအက်ခြင်းပြဿနာသည် အပင်စိုက်ပျိုးရာပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေများကြောင့်သာမကပဲ မိမိရွေးချယ်သောမျိုးကြောင့်လည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ မြန်မာပြည်တွင် စိုက်ပျိုးနေသော အာလူးမျိုးများနှင့်ပတ်သက်၍ မျိုးအလိုက် အာလူးဥများ ကွဲအက်မှု ခံနိုင်ရည် ရှိမှု/မရှိမှုများကို သုတေသနပြုဆောင်ရွက်ထားမှု မရှိသေးပေ။ သို့သော်လည်း မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းက မြန်မာပြည်တွင်း စတင်စိုက်ပျိုးနေပြီဖြစ်သော “Atlantic” မျိုးသည် အာလူးဥကွဲအက်မှုဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်မဲ့သောမျိုးဖြစ်ကြောင်း စာပေများမှတစ်ဆင့် တွေ့ရပါသည်။
အာလူးဥများကွဲအက်မှုပြဿနာကို လျော့ပါးသက်သာစေရန် ပညာရှင်များအကြံပြုကြသည်မှာ

• အာလူးဥများ ကြီးထွားနေစဉ်ကာလအတွင်း မြေအစိုဓာတ်ကို သင့်တင့်မျှတစွာ ရှိနေအောင်ဆောင်ရွက်ရန်
• သင့်တော်သော ပင်ကြားတန်းကြားအကွာဝေးဖြင့် အပင်များကို ညီညီညာညာစိုက်ပျိုးရန်
• သွင်းရေကို မြေအစိုဓာတ်ရှိနေရုံမျှသာ ညီညီမျှမျှပေးသွင်းရန်နှင့်
• နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်ပါသောမြေသြဇာများကို တိကျသောနှုန်းထားဖြင့် ကျွေးပေးရန် တို့ဖြစ်ကြောင်း စာပေများမှတစ်ဆင့် တွေ့ရပါသည်။ 

ဟန်ဖြိုးအောင် (ဥယျာဉ်ခြံ)

ကျမ်းကိုး
၁။ Potato Physiological Disorders – Growth Cracks (IFAS Extension, University of Florida)
၂။ Photos from Kyaw Htay’s Facebook (ဦးကျော်ဌေး၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် အသုံးပြုခြင်းဖြစ်ပါသည်) 

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်