ယနေ့ခေတ်တွင် သစ်ပင်၊ ပန်းပင်ဝါသနာရှင်များ၏ အာရုံစိုက်လာကြသော ဘွန်ဇိုင်းပင် (သို့) သက်ကြီးပုပင် (သို့) သစ်ကျူံ့ပင်များသည် စိုက်ပျိုးရန်ကျယ်ဝန်းသော မြေနေရာမလိုအပ်ဘဲ ပန်းအိုးလေးများဖြင့်ပင် လွယ်ကူစွာစိုက်ပျိုးနိုင်သော အပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ဘွန်ဇိုင်းစိုက်ပျိုးခြင်းသည် စိတ်ကိုကြည်လင်လန်းဆန်းစေနိုင်ပြီး ဂုဏ်ယူစွာဖြင့် ပီတိဖြာကြည်နူးနိုင်သော ပညာရပ်တစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ ဘွန်ဇိုင်းဆိုသည်မှာ ဂျပန်ဝေါဟာရတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဇောက်တိမ်နေသောအိုးတွင် ရှင်သန်နေသောအပင်ကလေးဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ ဘွန်ဇိုင်းသည် ဂရုတစိုက်ပြုစုစောင့်ရှောက်ရသော အတတ်ပညာတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။
ဘွန်ဇိုင်းအပင်သည် မည်သည့်အပင်ကိုမဆို ပြုလုပ်၍ရသည်။ သစ်မာပင် သို့မဟုတ် ဘေးကိုင်းများမပါသော အလယ်ပင်စည်သာပါသည့်အပင်ကို ဘွန်ဇိုင်းအဖြစ် အိုးထဲတွင် အောင်မြင်စွာစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ သို့သော် အိုးသည် အမြစ်နှင့် အစာသိုလှောင်ရာတွင် လုံလောက်သော စွမ်းရည်ရှိရမည်။ ဘွန်ဇိုင်းပင်ကို အဖူးကူးခြင်း၊ ကိုင်းချိုင်ခြင်း၊ ကိုင်းများကို ဝါယာကြိုးနှင့်ပူးချည်ခြင်း၊ ဂရုတစိုက်ထိန်းသိမ်းခြင်းများ ပြုလုပ်ရသည်သာမက မြေဩဇာကို ပြန်လည်ရှင်သန်ကြီးထွားရန် ဂရုတစိုက်အသုံးပြုသင့်သည်။ ဘွန်ဇိုင်းပင်သည် မျိုးရိုးဗီဇအားဖြင့် ပုနေသောအပင်မဟုတ်ချေ။ စိုက်ပျိုးထားသော အပင်သည် မူရင်းအပင်၏ပုံစံနှင့် တူပါသည်။ သို့သော် သဘာဝနည်းအရ မြေပေါ်တွင်စိုက်ပျိုးထားသော အပင်၏အရွယ်အစားနှင့်တော့ မတူပါ။ ဘွန်ဇိုင်းပင်၏အရွက်များသည် သေးငယ်သည့်အတွက် မိမိလိုချင်သောဒီဇိုင်းကို လွယ်ကူစွာပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ဘွန်ဇိုင်းပင်သည် အပြင်ပုံစံနှင့် အကုန်ဆင်တူပြီး အပင်ကြီးတွင်ပါဝင်သော အစိတ်အပိုင်းများ အကုန်ပါဝင်သည်။ အိုးထဲတွင် သေးငယ်သောအပင်အဖြစ် စိုက်ပျိုးထားသည့်အတွက် လွယ်ကူစွာရွှေ့ပြောင်းနိုင်ကာ မိမိအနီးအနားတွင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ထားနိုင်သည်။
ဘွန်ဇိုင်းပင်ပြုလုပ်စိုက်ပျိုးနည်း
မိမိစိုက်ပျိုးသော အပင်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး Bonsai pot ဟုခေါ်သည့် အပင်ထည့်စိုက်ရန်အတွက် ဇောက်တိမ်ပြီး အောက်ခြေ၌ အပေါက်ငယ်လေးများဖောက်ထားသော အင်တုံ အိုးငယ်လေးထဲသို့ ပထမဦးစွာ မြစ်ကျောက်ခဲလေးများကိုအောက်ခြေ၌ အနည်းငယ်ခင်းထားပေးရမည်။ ထို့နောက် မိမိစိုက်ပျိုးမည့်အပင်ကို အမြစ်ပါအောင်နှုတ်ယူပြီး အပင်၏ အကိုင်းအတက်များကို သေချာသန့်စင်အောင် ဖြတ်တောက်ကာ မြေဆွေးများကုန်စင်အောင်ခါချပြီး အပင်၏ အလယ်တည့်တည့်၌ရှိသော ရေသောက်မြစ်ဟုခေါ်သည့် အမြစ်မကြီးကို အပင်၏ အောက်ခြေအရင်းမှနေ၍ ကတ်ကြေးဖြင့် ဖြတ်တောက်လိုက်ရမည်။ အခြားကျန်ရှိနေသော အမြစ်ငယ်များ အားမဖြတ်တောက်ရပါ။ ထို့နောက်တွင် ရေသောက်မြစ်ဖြတ်ထားသောအပင်အား အိုး၏အလယ်တည့်တည့်၌ တည့်မတ်ပြီးကျန်ရှိနေသော အမြစ်ငယ်လေးများကို ကျောက်တုံးကျောက်ခဲများပေါ်၌ သေသေချာချာဖြန့်ဖြူး၍ အမြစ်များပေါ်သို့ မြေဆွေးများ ထပ်မံ၍ဖုံးအုပ်ပေးပြီး ရေကို စိုစွတ်ရုံမျှသာ လောင်းပေးရမည်။ ထို့နောက် မြေဆွေးများအပေါ်မှ ရေတွင်းရေကန်များမှ ပေါက်ရောက်သော ရေညှိစိမ်းများကိုခွာယူပြီး ၎င်းအပေါ်မှ ခပ်ပါးပါးအုပ်ထားရမည်။ ဤသို့ အဆင့်ဆင့်ပြုလုပ်ပြီးပါက အပင်ကို နေရိပ်ထဲသို့ပြောင်းရွှေ့ကာ အပင်ရှင်သန်အောင် နေ့စဉ်ဂရုစိုက်ပေးရပါမည်။ တစ်ပတ်အတွင်း အပင်ရှင်သန်လာပါက ပင်စည်မှ အပင်အတက်လေးများ စတင်ထွက်ရှိလာပြီး တနေ့တခြား ရှင်သန်ကြီးထွားလာလျှင် ထွက်ရှိလာသော အကိုင်းအတက်သစ်များအား မိမိလိုသလို ကြေးနန်းဝါယာကြိုးဖြင့် ပုံစံသွင်းယူနိုင်သည်။ အပင်တစ်ပင်ကို ရေသောက်မြစ် ဖြတ်တောက်ထားခြင်းကြောင့် ရှေ့ဆက်မကြီးထွားနိုင်တော့ဘဲ မိမိသည် တစ်ပေခန့်ဖြတ်တောက်ထားလျှင် တစ်ပေအမြင့်၌သာ အစဉ်ထာဝရရှင်သန်ပြီးအသီးအပွင့်များ ပွင့်လန်းနေမှာပင်ဖြစ်သည်။
ကျန်းမာသည့် ဘွန်ဇိုင်းအပင်ဖြစ်အောင်ထိန်းသိမ်းနည်း
(၁) လုံလောက်သည့်နေရောင်ခြည်ရရှိစေရန် ထောက်ပံ့ပေးခြင်း
ဘွန်ဇိုင်းအပင်ကို အိမ်ထဲတွင်ထည့်၍ စိုက်ပျိုးမည်ဆိုလျှင် အပြင်တွင်ထားသကဲ့သို့ နေရောင်ခြည်အလုံအလောက် မရသည့်အတွက် အပင်သေသွားနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဘွန်ဇိုင်းပင်ကို အိမ်ထဲတွင် ထည့်စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက အလင်းကောင်းကောင်းရနိုင်သော ပြတင်းပေါက်အနားတွင်သာ ထားသင့်ပါသည်။
(၂) စိုထိုင်းစမြင့်မားစွာပေးခြင်း
အိမ်ထဲတွင် ဘွန်ဇိုင်းပင်ကိုထားသည့်အခါ စိုထိုင်းစနည်းလာနိုင်ပါသည်။ အခန်းအပူချိန်နှင့် လေအေးများသည် စိုထိုင်းစကို လျော့ကျနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်ကို မမေ့လိုက်သင့်ပါ။ ထို့ကြောင့် ဘွန်ဇိုင်းပင် စိုထိုင်းစမြင့်မားစေရန် အိုးကို ရေဖြည့်ပေးခြင်း မကြာခဏပြုလုပ်ရပါမည်။ သို့မဟုတ် စပရေးဘူးထဲရေဖြည့်ကာ သင်သတိရသည့်အချိန်တိုင်း ဖျန်းပေးခြင်းများ ပြုလုပ်ရမည်။ နေ့ဘက်အချိန်တွင် ပြတင်းပေါက်ဖွင့်ထားခြင်းဖြင့် လေဝင်လေထွက်ကောင်းစေပြီး ဘွန်ဇိုင်းအပင်လေးများကို ကျန်းမာခြင်းဖြစ်စေမှာပါ။
(၃) ရေနှင့်မြေဩဇာ သင့်တင်မျှတစွာကျွေးခြင်း
ရေလောင်းခြင်းနှင့် မြေဩဇာပုံမှန်ကျွေးရန် မလိုအပ်ပါ။ ဘွန်ဇိုင်းအပင် ရေလိုအပ်လာလျှင် အစိုဓာတ်တိုင်ကိရိယာ (moisture meter) အသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် လက်ဖြင့်ကိုင်ကြည့်လိုက်၍ ခြောက်သွေ့နေလျှင် ရေလောင်းရန်လိုအပ်နေခြင်းဖြစ်သည်။ ဘွန်ဇိုင်းပင်သည် မြေဩဇာကို စစိုက်သည့်အချိန်တစ်ချိန်လောက်သာ လိုအပ်သည်။
(၄) မှန်ကန်သောအပူချိန်လိုအပ်ခြင်း
အပူပိုင်းဒေသတွင်ပေါက်ရောက်သောအပင်ကို ဘွန်ဇိုင်းအဖြစ် စိုက်ပျိုးထားလျှင် အပူချိန်မြင့်မားစွာရရှိရန် လိုအပ်သည်။ အပူပိုင်းဒေသတွင်ပေါက်ရောက်သော အပင်သည် အေးသောအပူချိန်တွင် ရှင်သန်မကြီးထွားနိုင်ပါ။ ထို့နည်းအတူ အေးသောဒေသအတွင်းရှိ အပင်သည်လည်း ပူသောရာသီဥတုတွင် ရှင်သန်ကြီးထွားနိုင်မှုမရှိနိုင်ပါ။
ဘွန်ဇိုင်းပင်စိုက်ပျိုးခြင်းသည် သဘာဝအရသာကို ခံစားနိုင်သည့်အတွက် လူအများကြားထဲသို့ သိမ်မွေ့သောအနုပညာတစ်ခုအဖြစ် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ဘွန်ဇိုင်းအသေးငယ်ဆုံးအပင်သည် Acer Momiji ဖြစ်ပြီး ဘွန်ဇိုင်းစိုက်ပျိုးသူတို့၏ နောက်ဆုံးရည်ရွယ်ချက်သည် သဘာဝကို သရုပ်ပြဖော်ပြနိုင်ရန် ဖန်တီးနိုင်သည်အထိ ရည်ရွယ်ထားသည်ဟု သိရသည်။ ဒါ့ကြောင့် ဦးကြီးတို့လည်း အားလပ်ချိန်တွင် စိတ်ကိုလန်းဆန်းစေနိုင်သည့် ဘွန်ဇိုင်းပင်ကလေး ဖန်တီးကြည့်ဖို့တိုက်တွန်းရင်း ဘဝအမောများပြေပျောက်နိုင်ကြပါစေ။
Reference:
www.bonsaiempire.com>origin
www.bonsaitreegardener.net>care
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။