စပါးပင်ပွားများစေဖို့.. (အပိုင်း-၁)

စပါးပင်ပွားဆိုသည်မှာ စပါးပင်တစ်ပင်၏ အရွက်များမှ ဘေးထွက် ပင်ပွားများ ထွက်ပေါ်လာသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ပင်ပွားထွက်နှုန်းသည် စပါး၏ အထွက်နှုန်းကို ဆုံးဖြတ်သည့် အရေးကြီးသော အချက်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် စပါးပင်ငယ်စဉ်ပင်ပွားချိန်ကတည်းက ပင်ပွားအများဆုံးထွက်ရှိထားမှသာလျှင် အနှံပါသောပင်ပွားများရရှိကာ စပါးအထွက်နှုန်းတိုးတက်စေပါမည်။

ပင်ပွားအရေအတွက်များခြင်းသည် ပေါင်းပင်များ၏နေရာနှင့် အာဟာရကိုယှဉ်ပြိုင်ခြင်းဖြင့် ပေါင်းပင်ပေါက်ရောက်ကြီးထွားမှုသက်သာစေပြီး စပါးအထွက်နှုန်း တိုးတက်စေသည်။ထို့ကြောင့် စပါးပင်ပွားခြင်း၏လွှမ်းမိုးသည့်အချက်များကို နားလည်ခြင်းသည် စပါးအထွက်နှုန်းကို တိုးတက်စေရန်အထောက်အကူဖြစ်စေသည်။ စပါးပင်ပွားခြင်း၏ ဇီဝကမ္မဗေဒဆိုင်ရာ အခြေခံများ၊ မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ ထိန်းချုပ်မှုများနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ (အလင်းရောင်၊ အပူချိန်၊ ရေနှင့် အာဟာရဓာတ်များ) က ပင်ပွားထွက်နှုန်းအပေါ် လွှမ်းမိုးသည့်အချက်များဖြစ်သည်။

ဤဆောင်းပါးတွင် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များက ပင်ပွားအပေါ် မည်ကဲ့သို့လွှမ်းမိုးသက်ရောက်မှုရှိပုံကို အလေးပေးဖော်ပြရေးသားသွားပါမည်။

စပါးပင်ပွားခြင်းကို လွှမ်းမိုးသည့် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အချက်များ (Environmental Factors Influencing Rice Tillering)

စပါးပင်ပွားခြင်းသည် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိသော်လည်း ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ(အလင်းရောင်၊ အပူချိန်၊ ရေရရှိနိုင်မှုနှင့် မြေဆီလွှာအာဟာရဓာတ်များ)ကလည်း ပင်ပွားဖြစ်ပေါ်မှုနှင့် အရေအတွက်ကို သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးပြီး ပင်ပွားထွက်နှုန်းအပေါ် တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှုရှိသည်။

အလင်းရောင် (Light): အလင်းရောင် ပြင်းအားနှင့် အလင်းရောင်ရရှိမှု ကာလသည် ပင်ပွားဖြစ်ပေါ်မှုကို လွှမ်းမိုးသည်။ လုံလောက်သော အလင်းရောင်ရရှိမှုသည် အလင်းမှီစုဖွဲ့မှုနှုန်းကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ် ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးပွားစေကာ ပင်ပွားများ ကြီးထွားရန်အတွက် လိုအပ်သော စွမ်းအင်နှင့် အစာချက်လုပ်မှုကို ပံ့ပိုးပေးသည်။ အလင်းရောင်ရရှိမှု နည်းပါးခြင်းသည် ပင်ပွားထွက်နှုန်းကို လျော့ကျနိုင်သည်။ ထို့အပြင် အပင်အချင်းချင်း အရိပ်ကျခြင်း (mutual shading) ကြောင့် အပင်ထူထပ်စွာ စိုက်ပျိုးထားပါကလည်း ပင်ပွားထွက်နှုန်း လျော့ကျနိုင်သည်။

အပူချိန် (Temperature): အပူချိန်သည် ပင်ပွားဖြစ်ပေါ်မှုနှုန်းကို ထိန်းချုပ်သည်။ စပါးပင်ပွားခြင်းအတွက် အကောင်းဆုံးအပူချိန်သည် ပုံမှန်အားဖြင့် 25°C မှ 30°C ခန့်ဖြစ်သည်။ အလွန်မြင့်မားသော သို့မဟုတ် အလွန်နိမ့်သော အပူချိန်များသည် ပင်ပွားထွက်နှုန်းကို လျော့ကျနိုင်ပြီး ပင်ပွားများ၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ဟန့်တားနိုင်သည်။ အပူချိန်မြင့်မားခြင်းသည် အသက်ရှူခြင်း (respiration) ကို မြင့်တင်ပေးပြီး ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ်အသုံးပြုမှုကို တိုးမြှင့်စေကာ ပင်ပွားဖြစ်ပေါ်မှုကို လျော့ကျနိုင်သည်။

ရေရရှိနိုင်မှု နှင့်ရေစီမံခန့်ခွဲမှု (Water Availability and Water Management): ရေသည် စပါးပင်ကြီးထွားမှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အရင်းအမြစ်ဖြစ်သည်။ လုံလောက်သော ရေရရှိမှုသည် ပင်ပွားဖြစ်ပေါ်မှုကို အထောက်အကူပြုသည်။ ရေဖိစီးမှု (water stress) သို့မဟုတ် ရေရှားပါးမှုသည် ပင်ပွားထွက်နှုန်းကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရေရှားပါးမှုသည် ဆဲလ်များ ကြီးထွားခြင်းနှင့် ဇီဝကမ္မလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဟန့်တားကာ အာဟာရဓာတ်စုပ်ယူမှုကို လျှော့ချသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ရေစီမံခန့်ခွဲမှုသည် စပါးစိုက်ပျိုးရာတွင် အလွန်အရေးကြီးပြီး ပင်ပွားထွက်နှုန်းကို အကောင်းဆုံးဖြစ်စေရန်အတွက် ရေအနက်တိမ်တိမ်ထားပေးပြီး ပင်ပွားအများဆုံးထွက်ချိန်တွင် ရေထုတ်ပေးနိုင်သည်။ ရေအနက် ၁.၅ လက်မ မှ ၄ လက်မအတွင်းထားပေးနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် စပါးအထွက်နှုန်းကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ရန်အတွက် ဤအချက်အလက်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားကာ စိုက်ပျိုးရေးစီမံခန့်ခွဲမှု နည်းလမ်းများကို အံဝင်ခွင်ကျ ဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း တိုက်တွန်းလိုက်ရပါသည်။ စပါးစိုက်ခင်းပင်ပွားခြင်းပတ်ဝန်းကျင်ဆိုရင်ရာလွှမ်းမိုးမှုအကြောင်းတရားများထဲမှ အာဟာရ၏ လွှမ်းမိုးမှုအရေးကြီးပုံကိုအပိုင်း(၂)တွင် ဆက်လက်ရေးသားသွားပါမည်။

ဆောင်းပါးရှင်ဆရာမှ အစိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲသို့ ပေးပို့ထားသော အစိမ်းရောင်လမ်း၏ မူပိုင်ဆောင်းပါးဖြစ်သဖြင့် ဆောင်းပါးများ၊ သတင်းများ ကူးယူဖော်ပြလိုပါက “အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်ဟု” ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...