ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးစေ့များအား သိုလှောင်သိမ်းဆည်းခြင်း

ဟင်းသီးဟင်းရွက်များသည် လူတို့အတွက်လိုအပ်သော အဖိုးတန် ဗီတာမင်နှင့် သတ္တုဓာတ်များ ကို ထောက်ပံ့ပေးကြသည့်အပြင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးနိုင်သော သီးနှံများလည်း ဖြစ်သည်။ စိုက် ပျိုးသူများအနေဖြင့် မိမိတို့စိုက်ပျိုးရရှိသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်တို့မှ ရလာသည့် မျိုးစေ့များကို ကိုယ်တိုင် သိုလှောင်သိမ်းဆည်းထားနိုင်ပါက မိမိတို့ဒေသနှင့် ကိုက်ညီသည့် ယုံကြည်စိတ်ချရ သည့် အရည်အသွေးကောင်းဒေသမျိုးများကို အလုံအလောက်ရနိုင်ပြီး မျိုးစေ့အတွက် ကုန်ကျစ ရိတ် လည်း သက်သာနိုင်ပေသည်။

ကောင်းကျိုးများ
- မျိုးစေ့များအား မှန်ကန်နည်းစနစ်ကျသော ပြုပြင်စီမံခြင်းနှင့် သိုလှောင် သိမ်းဆည်းခြင်းသည် မျိုးစေ့များ၏ အစေ့အအညှာက်ပေါက်နှုန်းကို ကောင်းစေသည်။
- မျိုးစေ့စရိတ်သက်သာစေ၍ အမြတ်ပိုမိုရရှိစေသည်။
- ကိုယ်တိုင်သိုလှောင်ထားသဖြင့် လိုအပ်သည့်အချိန်တွင် စိုက်ပျိုးရန်ရရှိနိုင်သည်။

ဆိုးပြစ်များ
- ရောဂါကျနေသော အပင်များဖြစ်ပါက သိုလှောင်မည့်အစေ့များသည် အရည်အသွေး ညံ့၍ ရော ဂါများ လည်း ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။
- စပ်မျိုးပင်များမှ ပြန်မျိုးခံရန် မသင့်တော်ပေ။

လိုအပ်သောပစ္စည်းများ
ဓါး၊ ရေခွက်၊ ရေဗူး၊ ရေပုံး၊ ဇကာ၊ ပလပ်စတစ်အစ (သို့) အဝတ်အစ၊ လေလုံသည့် ပုလင်း/ဗူး၊ ရေ။
- ရင့်မှည့် (သို့) ခြောက်သွေ့နေသော အသီး/ အသီးတောင့်

အစေ့များအား ပြုပြင်စီမံခြင်း
(က) မျိုးစေ့အစိုများပါသော အသားထူသည့် အသီး/ အသီးတောင့်အား ပြုပြင်စီမံခြင်း
ဥပမာ - ခရမ်းချဉ်၊ ခရမ်း၊ ဗူးဖရုံသခွား

- ကျန်းမာသန်စွမ်း၍ ရောဂါကင်းသော မိခင်အပင်မှ အလွန်ရင့်မှည့်နေသော အသီးကို ရွေးချယ် ပါ။

- ခွက် (သို့) ဗူး တစ်ခုထဲသို့ အစေ့နှင့် အရည်များကို ညှစ်ချ၍ လုံအောင်တင်းကျပ်စွာ ပိတ်ပါ။

- ၄ - ၇ ရက်ကြာသောအခါ ဗူးအတွင်းရှိ အစေ့နှင့် အရည်များသည် အနည်းငယ် အချဉ်ပေါက် လာမည်။

- ထိုအချဉ်ပေါက်နေသော ဗူးကို ညင်သာစွာလှုပ်ခါ၍ ရေပုံးတစ်ခုထဲသို့ လောင်းချပါ။

- ရေအသန့်ကို ပုံးထဲလောင်းထဲ့လိုက်ပါက အောင်သောအစေ့များသည် ရေထဲတွင်မြုပ်နေ၍ မ အောင်သောအစေ့များသည် ရေပေါ်တွင်ပေါလောပေါ်နေမည်။

- ရေပုံးထဲမှ ရေနှင့် မအောင်သောအစေ့များကို သွန်ချပါ။ အောင်သော အစေ့များ ကျန်ခဲ့ရမည်။

- ၎င်းအောင်သောအစေ့များကို ရေဆေး၍ အဝတ်စထဲတွင် ၂ - ၄ ရက်ကြာ ခြောက်သွေ့အောင် ထားရမည်။

(ခ) မျိုးစေ့အခြောက်များပါသော အသားထူအသီး/ အသီးတောင့်အား ပြုပြင်စီမံခြင်း
ဥပမာ - ငရုတ်၊ ရုံးပတီကဲ့သို့သော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ

- အသီး/ အသီးတောင့်တစ်ခုလုံးအား အဝတ်စထဲထည့်၍ အခြောက်ခံပါ။

- အစေ့များထွက်လာစေရန် အိတ် (သို့) ဖျာပေါ်တွင် ၂ - ၃ ရက်ကြာ ခြောက်သွေ့အောင် ထားပါ။

- အဖျင်းအမှော်များ၊ ပေါင်းစေ့များနှင့် အခြားရောနှောပါဝင်နေသည့် အရာများကို ဖယ်ရှားရန် ပြာလှေ့ သန့်စင်ပါ။

မ
- အသီး/ အသီးတောင့်ကို အိတ်ထဲထည့်၍ အစေ့များထွက်လာအောင် ရိုက်ပုတ်ပါ။

အစေ့များအား သိုလှောင်သိမ်းဆည်းခြင်း

မျိုးစေ့အားလုံးအတွက် ဖြစ်ပါသည်။

- ခြောက်သွေ့သောမျိုးစေ့များအား လေလုံသောသံဗူး၊ ပုလင်း စသည်ထဲတွင်ထည့်၍ အေးမြ ခြောက်သွေ့သောနေရာတွင် သိုလှောင်ပါ။

- ဗူး/ ပုလင်းတွင် အပင်အမျိုးအစားနှင့် ရိတ်သိမ်းယူခဲ့သည့် ရက်စွဲကို ရေးမှတ်ထားရမည်။

- အစေ့များအား ခြောက်သွေ့နေစေရန် မီးဖိုမှရသည့် အေးနေသောပြာဖြင့် ရော၍ ထားရမည်။

- အင်းဆက်ပိုးမွှားများရန်မှ ကာကွယ်ရန် မျိုးစေ့ ၁ ကီလိုဂရမ်တွင် တမာပိုးသတ်ဆေးမှုန့် လက် ဘက်စားဇွန်း ၃-၄ ဇွန်းရောနယ်ပါ။

- တမာပိုးသတ်ဆေးမှုန့်အစား ငရုတ်သီးမှုန့်ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။

ဆောင်ရန်များ
- ကျန်းမာသန်စွမ်းသော အသီးမှရသည့် ရင့်မှည့်ခြောက်သွေ့သော အစေ့ကိုသာ သုံးပါ။

- အစေ့ကိုရေဆေးရာတွင် သန့်သောရေကိုသာ သုံးပါ။

- အစေ့များကို အရိပ်ထဲတွင်သာ အခြောက်ခံပါ။

- ရောဂါကျနေသည်ဟုထင်ပါက ဓာတုဆေးတမျိုးမျိုးဖြင့် စီရင်နိုင်ပါသည်။

- မျိုးစေ့မပြတ်ရရှိနေစေရန် ပုံမှန် စုဆောင်းပါ။

- သိမ်းဆည်းပြီး ၃-၆ လကြာမှ စိုက်ပျိုးပါ။

ရှောင်ရန်များ
- မီးဖိုသုံး၍ အခြောက်မခံပါနှင့်။

- မိုးရာသီတွင် မျိုးစေ့ပြုပြင်စီရင်ခြင်း မပြုလုပ်ပါနှင့်။

- သိုလှောင် သိမ်းဆည်းရာတွင် ၃ နှစ်ထက် မကြာမြှင့်စေရ။

- မသိုလှောင်မီ မျိုးစေ့အား မြေကြီးနှင့် မထိတွေ့ရ။

ဟန်ဖြိုးအောင် (ဥယျာဉ်ခြံ)

(မှတ်ချက်။ ။ "Sustainable Agriculture Extension Manual" ပါ " Storing Vegetable Seeds " ကို သင့်တော်သလို ဘာသာပြန်ရေးသားထားပါသည်။)

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...