စပါးနီတိုပြဿနာ လေ့လာစရာ

စပါးစိုက်ပျိုးတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်တာနဲ့ အမျှ နှစ်စဥ်ဆက်တိုက် စိုက်ပျိုးလာရင်းနဲ့ စပါးပင် ပင်ပွားနည်းလာတာတွေ၊ အရွက်တွေမှာ သံချေးရောင် အစင်းတွေ ဖြစ်လာတာတွေနဲ့ အပင်တွေ ကြီးထွားမှုနည်းပြီး အပင်ပုလာတာတွေ စတဲ့ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်လာပြီး ၎င်းအခြေအနေကို တောင်သူဦးကြီးတွေအနေနဲ့ စပါးနီတို ဖြစ်ခြင်းလို့ ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာတော့ စပါးနီတို ဘာကြောင့်ဖြစ်တယ်။ ဘယ်လို ကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတာကို ဦးကြီးတို့ လေ့လာကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ် ခင်ဗျ။

စပါးနီတို ဘာကြောင့်ဖြစ်သလဲ

လယ်မြေတွေမှာ အချိန်ကြာမြင့်စွာ ရေဝပ်ခြင်း၊ မြေဆီလွှာအောက်တွင် မပုပ်မဆွေးသော အပင်အကြွင်းအကျန်များ ရှိနေခြင်း၊ အပင်အကြွင်းအကျန်များ မဆွေးမြေ့ခင် တမန်းညှိသောအခါ မြေအောက်တွင် ရှိသော မြေချဥ်များ တက်လာပြီး အပင်အားထိခိုက်ခြင်း၊ ကန့် (ဆာလဖာဓာတ်) ရှိခြင်း၊ သစ်ဆွေးဓာတ်များပြားခြင်း၊ မြေဆီလွှာတွင် သံဓာတ်ပါဝင်မှု များပြားခြင်း၊ မစိုက်ခင် အကြိမ်ကြိမ် ထွန်ယက်ပြုပြင်ခြင်းကြောင့် တမန်းအတွင်း ကျွံကာ စပါးပင်အမြစ်များ အောက်စီဂျင်မရသဖြင့် အမြစ်ပုပ်ခြင်း၊ အပေါ်ယံ မြေသားပါးပြီး အောက်ခံမြေတွင် ဂဝံလွှာရှိခြင်း စသည့် အခြေအနေများကြောင့် စပါးနီတို ဖြစ်ပေါ်လာရပါတယ်။

အပင်အားထိခိုက်မှု

လယ်မြေမှာ အချိန်ကြာမြင့်စွာ ရေဝပ်ပြီး မြေအောက်မှာလည်း မပုပ်မဆွေးတဲ့ အပင်အကြွင်းအကျန်တွေ ရှိနေမယ်ဆိုရင် ၎င်းတို့ကနေ အဆိပ်ငွေ့တွေ ထွက်လာပြီး သံဓာတ်တွေဟာ ရေထဲမှာ ပျော်ဝင်သွားကြပါတယ်။ ထို့နောက် စပါးရွက်တွေထဲမှာ သံဓာတ်တွေ စုပုံလာမယ်၊ အမြစ်တွေကလည်း ကောင်းကောင်းအလုပ် မလုပ်နိုင်ကြတော့တဲ့ အပြင် တီစူပါ၊ ပိုတက်နဲ့ အခြား အာဟာရဓာတ်တွေကိုလည်း မစုပ်ယူနိုင်တော့ပါဘူး။ အပင်ကြီးထွားမှုနှေးလာပြီး ပင်ပွားထွက်ရှိမှုလည်း နည်းလာပါမယ်။ စပါးရွက်တွေမှာလည်း ထိပ်ကနေ စပြီးအောက်အထိ အညိုရောင် အစက်တွေ ဖြစ်လာမယ်။ အရွက်ရဲ့ အရောင်ဟာလည်း လိမ္မော်ရောင်ကနေ အညိုရောင်ပြောင်းလာပါမယ်။ အပင်ကိုနုတ်ကြည့်လိုက်ပါကလည်း အမြစ်မှာ မသန်စွမ်းသလို သံချေးရောင်တွေ့ရပြီး နမ်းကြည့်ပါကလည်း သံချေးနံ့ ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စပါးခင်းကို အဝေးကနေလှမ်းကြည့်လိုက်ရင် တစ်ခင်းလုံး နီတိုဖြစ်နေတာ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘယ်လိုကာကွယ် ကြမလဲ

စပါးပြီး စပါး ဆက်တိုက်စိုက်ပျိုးခြင်းဟာ နီတို လက္ခဏာကို ပိုအားပေးရာ ရောက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင် သီးလှည့်စိုက်ပျိုးကြည့်ပါ။ စပါးနီတို ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ စိုက်ခင်းတွေကို နွေထယ်ရေးလှန်ပြီး ထယ်ရေးပက်လက်ထားတာ၊ မြေအခြောက်ခံတာလည်း အကျိုးရှိပါတယ်။ သဘာဝမြေသြဇာ ထည့်ရင် နီတိုလက္ခဏာ ပိုဆိုးတာကြောင့် နီတို ဖြစ်တတ်တဲ့ စိုက်ခင်းတွေကို သဘာဝ မြေသြဇာ မထည့်ဖို့လိုပါတယ်။ မြေပြင်တဲ့ အချိန်မှာ ရိုးပြတ်တွေ၊ ပေါင်းမြက်တွေကို ကင်းစင်အောင် ကောက်ယူရပါမယ်။ အထက်မှာ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ အတိုင်း ထယ်ရေး ထွန်ရေး နက်ရင်လည်း အပင်အတွက် ထိခိုက်နိုင်တာကြောင့် သတိပြုရပါမယ်။ မြေပြင်ချိန်မှာ ပိုတက်၊ တီစူပါထည့်ပေးနိုင်ရင် ပိုကောင်းပါတယ်။ စက်ဖွဲပြာမှာ ဆိုရင် ပိုတက်ဓာတ်ပါရှိတာကြောင့် အသုံးပြုလို့ ရပါတယ်။ စပါးငယ်စဥ်မှာ နီတိုဒဏ်ကို မခံနိုင်တာကြောင့် တိုက်ရိုက်ချစိုက်ခြင်းနှင့် ကြဲခင်းများ မလုပ်သင့်ပါဘူး။ ပျိုးသက် ၃၀ ထက်မနည်းဘဲ စိုက်ပျိုးနိုင်ရင် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။ စပါးကောက်ပင်လှန်ချိန်ကစပြီး နှစ်ကြိမ်ခန့် သမန်းနှိုးပေးမယ် ဆိုရင် သမန်းထဲမှာ ရှိနေတဲ့ အဆိပ်ငွေ့တွေကို လျော့ချနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စိုက်ခင်းထဲမှာ ရေများနေရင် နီတို ပိုဆိုးတာကြောင့် ရေသွင်းရေထုတ် လွယ်ကူမယ်ဆိုရင်တော့ မြေအစိုဓာတ်ရှိရုံထားတာ ပိုသင့်တော်ပါမယ်။

ဇင်ထူးနိုင်

ကိုးကားချက်

- လယ်သမားကြီးများသိထားရမယ့် စပါးအထွက်တိုးစေတဲ့ အင်္ဂါရပ်များနဲ့ သဘောတရားများ - ဘဟိန်း (စိုက်ပျိုး)

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...