စိုက်ပျိုးသုတ အောက်တိုဘာလ

ဆောင်းသီးနှံများစိုက်ပျိုးရေး၊ မိုးစပါးသီးနှံအောင်မြင်ရေးတို့နှင့် ပတ်သက်လို့ ဆောင်ရွက်ရန်များကို အသိပေးနှိုးဆော်လိုပါသည်။

၁။ ဆောင်းသီးနှံများ

ဆောင်းသီးနှံများ စိုက်ပျိုးသင့်သည့်ကာလဖြစ်သည်။ ယာမြေတွင် မိုးသီးနှံ ရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်မည်။ လယ်မြေတွင် မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်မည်။ တစ်သီးစားဖြင့် ကျေနပ်ရမည့် အခြေအနေ အချိန်အခါ မဟုတ်တော့ချေ။

ယာမြေတွင်လည်း နှစ်သီး၊ လယ်မြေတွင်လည်း နှစ်သီးလောက်တော့ အနည်းဆုံး စိုက်သင့်သည်။ အစိုဓာတ် မဆုတ်ယုတ်မီ စိုက်ဖို့လိုတာရယ်၊ ဖြစ်နိုင်ရင် သုံးသီးစိုက်နိုင် အောင်ရယ် အချိန်လုရမည်။ သို့ဖြစ်၍ အောက်တိုဘာလအတွင်း ဆောင်းသီးနှံ တစ်မျိုးမျိုးကို လယ်မြေမှာဖြစ်စေ၊ ယာမြေမှာဖြစ်စေ စိုက်သင့်ပါသည်။

မည်သည့်ဆောင်းသီးနှံကို စိုက်ပျိုးသည် ဖြစ်စေ အောက်ပါအချက်များကို ဆောင်ရွက်ရန် လိုပါသည်။

သက်လျင် အထွက်ကောင်းသောမျိုးကို အသုံးပြုပါ။
ရေမြေဒေသနှင့်ကိုက်ညီသောစျေးကွက်ရှိသည့် မျိုးကောင်းမျိုးသန့်ဖြစ်ပါစေ။
အပင်ပေါက်ရာခိုင်နှုန်း(၈၀)နှင့် အထက်ရှိသောမျိုးဖြစ်ပါစေ။
ထွန်ရေးပြုပြင်မှုနည်းစနစ်မှန်ပါစေ။

ဆောင်းသီးနှံများကိုစိုက်ပျိုးရာတွင် မိုးရာသီကဲ့သို့ ထွန်ရေးကို ကောင်းအောင်၊ ညက်အောင် အချိန်ဆွဲ လုပ်သင့်ချင်မှ လုပ်သင့်မည်။ မြေသားဖွဲ့စည်း တည်ရှိမှုနှင့် အစိုဓာတ်အခြေအနေကို ကြည့်ဖို့လိုပါမည်။

ပုံမှန်ထွန်ရေးပြုပြင် စိုက်ပျိုးခြင်း(Conventional tillage)ထက် ထွန်ရေးအနည်းငယ်သာပြုပြင် စိုက်ပျိုးခြင်း (Minimum tillage) က ပိုသင့်တော်နိုင်သည်။ ထွန်ရေးမဲ့စိုက်ပျိုးခြင်း(Zero tillage) ကိုလည်း အခြေအနေအရ အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

အရေးကြီးသည်မှာ သီးနှံပင်သက်တမ်းတစ်လျှေက်တွင် မြေတွင်းအစိုဓာတ် ထိန်းသိမ်းတည်ရှိနေစေနိုင်မည့် ထွန်ရေးပြုပြင်မှုကို ပြုလုပ်စိုက်ပျိုးရန်လိုသည်ဟုသာ ပြောလိုပါသည်။

စိုစွတ်မှု(Excess moisture) အခြေအနေကိုခံနိုင်ပြီး အပင်ပေါက်သန်စွမ်းကောင်းမွန်သည့် အရည်အချင်း (good seedling vigour)နှင့်ပြည့်စုံသော သီးနှံမျိုးကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးပါ။ အကြောင်းမှာ အောက်တိုဘာတွင် မုတ်သုန်မိုးမလာတတ်သော်လည်း အရှေ့ဘက်မှ ရွေ့လျားလာသော မိုးတိမ်တိုက်များကြောင့် မိုးရွာသည်ကို နှစ်စဉ်တွေ့နေရသည်။ ဆောင်းသီးနှံစိုက်ဖို့ထွန်ရေးပြင်နေစဉ် မိုးက အဆက်မပြတ်ရွာတတ်သေး၍ ဖြစ်ပါသည်။ (ဆရာဦးဝင်းနိုင်သည်လည်း အောက်တိုဘာလတွင် မိုးရွာရက် ၂၀ ခန့်ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။)

ကြိုတင်ကာကွယ်ရန်

ရေထုတ်မြောင်း
ရေစိမ့်မြောင်းများကို ပြုလုပ်ထားပါ။
ဘောင်စနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးသင့်က စိုက်ပျိုးပါ။

အကြောင်းမှာ မိုးကြီးရွာသွန်းပါက အပင်ခြေရေဝပ်ခြင်း၊ အစိုဓာတ်များလွန်းခြင်း၊ အပင်သေပျောက်ခြင်းစသည်တို့ မဖြစ်ပေါ်စေရန် ဖြစ်ပါသည်။

၂။ မိုးစပါးသီးနှံ

ဇူလိုင်ခန့်တွင်စိုက်ပျိုးခဲ့သော စပါးခင်းအများစုသည် မျိုးပွားပိုင်းကြီးထွားသည့်ကာလ(Reproductive Phase)ကို ရောက်ရှိသည့်ကာလဖြစ်နိုင်သည်။ ဤကာလသည် စပါးတစ်နှံတွင်ပါဝင်သော အစေ့အရေအတွက် (Grains per panicle)အတွက် အရေးကြီးသောကာလ ဖြစ်သည်။

အချို့စပါးစိုက်ခင်းများမှာမူ ရင့်မှည့်သည့်ကာလ(Ripening Phase)သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်သည်။ ဤကာလသည် အောင်မြင်ရင့်မှည့်သည့်စပါးစေ့ရာခိုင်နှုန်း (filled grains percent)နှင့် အစေ့ ၁၀၀၀ အလေးချိန်(1000 grains weight) တို့အတွက် အရေးကြီးသောကာလ)ဖြစ်သည်။ တစ်ဧကစပါးအထွက်မြင့်မားရေးအတွက် အထူးဂရုစိုက်ရမည့် အချိန်ကာလ ဖြစ်ပါသည်။

ရိတ်သိမ်းတော့မည့်စပါးခင်းများ အလေအလွင့်နည်းပါးစေရေးအတွက်

စပါးအနှံများရှိစပါးစေ့များ၏ ၈ဝ မှ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ရိုးရောင်ဖြစ်ပေါ်ချိန်တွင် ရိတ်သိမ်းရန်
ရိတ်သိမ်းပြီးလျှင်ပြီးချင်း မြန်မြန်ခြွေလှေ့ရန် ဖြစ်ပါသည်။

မျိုးစေ့ထုတ်စပါးစိုက်ခင်းများအတွက်

ပင်ပွားအများဆုံးထွက်ချိန်ဖြစ်ပါက စိုက်ပျိုးထားသောစပါးမျိုးနှင့် အပင်အရပ်အနိမ့်အမြင့်ခြားနားသောအပင်၊ အပင်ဖြစ်ထွန်းမှုပုံစံ မတူညီဘဲ ပင်စည်စုထောင်ခြင်း၊ ပြန့်ကားခြင်း၊ အရွက်အလျားနှင့် အကျယ်၊ ပင်စည်မှအရွက်ထွက်ပုံ ထောင့်အကျဉ်းအကျယ် ကွာခြားသောအပင်များကို မျိုးကွဲအပင်များဟုမှတ်ယူကာ စနစ်တကျ အခါခါ စစ်ဆေးနှုတ်ပယ်ရန်ဖြစ်သည်။
ပန်းပွင့်ချိန်မှသည် မရိတ်သိမ်းမီအချိန်ဖြစ်ပါက မျိုးစစ်မှန်သောစပါးအနှံနှင့် ကွဲပြားခြားနားသောစပါးနှံများ၊ ရောဂါကျရောက်သောအပင်/အနှံများတို့ကို ကုန်စင်အောင် နှုတ်ပယ်သင့်သည်။

အောက်တိုဘာလသည် လယ်မြေ၊ ယာမြေနှင့် ကိုင်းကျွန်းမြေတို့၌ ပဲမျိုးစုံသီးနှံများနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများကို စတင်စိုက်ပျိုးမည့်လ ဖြစ်သညါ။ လယ်မြေမှာ မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်ပျိုးခြင်း၊ ယာမြေမှာ မိုးသီးနှံများ ရိတ်သိမ်းအပြီးစိုက်ပျိုးခြင်းတို့ဖြင့် စိုက်ပျိုးအောင်မြင်ကာ သီးနှံစိုက်စွမ်းအားမြင့်မားရေးကို ဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...