စိုက်ပျိုးသုတ အောက်တိုဘာလ

ဆောင်းသီးနှံများစိုက်ပျိုးရေး၊ မိုးစပါးသီးနှံအောင်မြင်ရေးတို့နှင့် ပတ်သက်လို့ ဆောင်ရွက်ရန်များကို အသိပေးနှိုးဆော်လိုပါသည်။

၁။ ဆောင်းသီးနှံများ

ဆောင်းသီးနှံများ စိုက်ပျိုးသင့်သည့်ကာလဖြစ်သည်။ ယာမြေတွင် မိုးသီးနှံ ရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်မည်။ လယ်မြေတွင် မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်မည်။ တစ်သီးစားဖြင့် ကျေနပ်ရမည့် အခြေအနေ အချိန်အခါ မဟုတ်တော့ချေ။ 

ယာမြေတွင်လည်း နှစ်သီး၊ လယ်မြေတွင်လည်း နှစ်သီးလောက်တော့ အနည်းဆုံး စိုက်သင့်သည်။ အစိုဓာတ် မဆုတ်ယုတ်မီ စိုက်ဖို့လိုတာရယ်၊ ဖြစ်နိုင်ရင် သုံးသီးစိုက်နိုင် အောင်ရယ် အချိန်လုရမည်။ သို့ဖြစ်၍ အောက်တိုဘာလအတွင်း ဆောင်းသီးနှံ တစ်မျိုးမျိုးကို လယ်မြေမှာဖြစ်စေ၊ ယာမြေမှာဖြစ်စေ စိုက်သင့်ပါသည်။

မည်သည့်ဆောင်းသီးနှံကို စိုက်ပျိုးသည် ဖြစ်စေ အောက်ပါအချက်များကို ဆောင်ရွက်ရန် လိုပါသည်။

• သက်လျင် အထွက်ကောင်းသောမျိုးကို အသုံးပြုပါ။
• ရေမြေဒေသနှင့်ကိုက်ညီသောစျေးကွက်ရှိသည့် မျိုးကောင်းမျိုးသန့်ဖြစ်ပါစေ။
• အပင်ပေါက်ရာခိုင်နှုန်း(၈၀)နှင့် အထက်ရှိသောမျိုးဖြစ်ပါစေ။
• ထွန်ရေးပြုပြင်မှုနည်းစနစ်မှန်ပါစေ။

ဆောင်းသီးနှံများကိုစိုက်ပျိုးရာတွင် မိုးရာသီကဲ့သို့ ထွန်ရေးကို ကောင်းအောင်၊ ညက်အောင် အချိန်ဆွဲ လုပ်သင့်ချင်မှ လုပ်သင့်မည်။ မြေသားဖွဲ့စည်း တည်ရှိမှုနှင့် အစိုဓာတ်အခြေအနေကို ကြည့်ဖို့လိုပါမည်။

ပုံမှန်ထွန်ရေးပြုပြင် စိုက်ပျိုးခြင်း(Conventional tillage)ထက် ထွန်ရေးအနည်းငယ်သာပြုပြင် စိုက်ပျိုးခြင်း (Minimum tillage) က ပိုသင့်တော်နိုင်သည်။ ထွန်ရေးမဲ့စိုက်ပျိုးခြင်း(Zero tillage) ကိုလည်း အခြေအနေအရ အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ 

အရေးကြီးသည်မှာ သီးနှံပင်သက်တမ်းတစ်လျှေက်တွင် မြေတွင်းအစိုဓာတ် ထိန်းသိမ်းတည်ရှိနေစေနိုင်မည့် ထွန်ရေးပြုပြင်မှုကို ပြုလုပ်စိုက်ပျိုးရန်လိုသည်ဟုသာ ပြောလိုပါသည်။

စိုစွတ်မှု(Excess moisture) အခြေအနေကိုခံနိုင်ပြီး အပင်ပေါက်သန်စွမ်းကောင်းမွန်သည့် အရည်အချင်း (good seedling vigour)နှင့်ပြည့်စုံသော သီးနှံမျိုးကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးပါ။ အကြောင်းမှာ အောက်တိုဘာတွင် မုတ်သုန်မိုးမလာတတ်သော်လည်း အရှေ့ဘက်မှ ရွေ့လျားလာသော မိုးတိမ်တိုက်များကြောင့် မိုးရွာသည်ကို နှစ်စဉ်တွေ့နေရသည်။ ဆောင်းသီးနှံစိုက်ဖို့ထွန်ရေးပြင်နေစဉ် မိုးက အဆက်မပြတ်ရွာတတ်သေး၍ ဖြစ်ပါသည်။ (ဆရာဦးဝင်းနိုင်သည်လည်း အောက်တိုဘာလတွင် မိုးရွာရက် ၂၀ ခန့်ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။)

ကြိုတင်ကာကွယ်ရန်

• ရေထုတ်မြောင်း
• ရေစိမ့်မြောင်းများကို ပြုလုပ်ထားပါ။
• ဘောင်စနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးသင့်က စိုက်ပျိုးပါ။

အကြောင်းမှာ မိုးကြီးရွာသွန်းပါက အပင်ခြေရေဝပ်ခြင်း၊ အစိုဓာတ်များလွန်းခြင်း၊ အပင်သေပျောက်ခြင်းစသည်တို့ မဖြစ်ပေါ်စေရန် ဖြစ်ပါသည်။ 

၂။ မိုးစပါးသီးနှံ

ဇူလိုင်ခန့်တွင်စိုက်ပျိုးခဲ့သော စပါးခင်းအများစုသည် မျိုးပွားပိုင်းကြီးထွားသည့်ကာလ(Reproductive Phase)ကို ရောက်ရှိသည့်ကာလဖြစ်နိုင်သည်။ ဤကာလသည် စပါးတစ်နှံတွင်ပါဝင်သော အစေ့အရေအတွက် (Grains per panicle)အတွက် အရေးကြီးသောကာလ ဖြစ်သည်။ 

အချို့စပါးစိုက်ခင်းများမှာမူ ရင့်မှည့်သည့်ကာလ(Ripening Phase)သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်သည်။ ဤကာလသည် အောင်မြင်ရင့်မှည့်သည့်စပါးစေ့ရာခိုင်နှုန်း (filled grains percent)နှင့် အစေ့ ၁၀၀၀ အလေးချိန်(1000 grains weight) တို့အတွက် အရေးကြီးသောကာလ)ဖြစ်သည်။ တစ်ဧကစပါးအထွက်မြင့်မားရေးအတွက် အထူးဂရုစိုက်ရမည့် အချိန်ကာလ ဖြစ်ပါသည်။

ရိတ်သိမ်းတော့မည့်စပါးခင်းများ အလေအလွင့်နည်းပါးစေရေးအတွက်

• စပါးအနှံများရှိစပါးစေ့များ၏ ၈ဝ မှ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ရိုးရောင်ဖြစ်ပေါ်ချိန်တွင် ရိတ်သိမ်းရန်
• ရိတ်သိမ်းပြီးလျှင်ပြီးချင်း မြန်မြန်ခြွေလှေ့ရန် ဖြစ်ပါသည်။

မျိုးစေ့ထုတ်စပါးစိုက်ခင်းများအတွက်

• ပင်ပွားအများဆုံးထွက်ချိန်ဖြစ်ပါက စိုက်ပျိုးထားသောစပါးမျိုးနှင့် အပင်အရပ်အနိမ့်အမြင့်ခြားနားသောအပင်၊ အပင်ဖြစ်ထွန်းမှုပုံစံ မတူညီဘဲ ပင်စည်စုထောင်ခြင်း၊ ပြန့်ကားခြင်း၊ အရွက်အလျားနှင့် အကျယ်၊ ပင်စည်မှအရွက်ထွက်ပုံ ထောင့်အကျဉ်းအကျယ်  ကွာခြားသောအပင်များကို မျိုးကွဲအပင်များဟုမှတ်ယူကာ စနစ်တကျ အခါခါ စစ်ဆေးနှုတ်ပယ်ရန်ဖြစ်သည်။
• ပန်းပွင့်ချိန်မှသည် မရိတ်သိမ်းမီအချိန်ဖြစ်ပါက မျိုးစစ်မှန်သောစပါးအနှံနှင့် ကွဲပြားခြားနားသောစပါးနှံများ၊ ရောဂါကျရောက်သောအပင်/အနှံများတို့ကို ကုန်စင်အောင် နှုတ်ပယ်သင့်သည်။

အောက်တိုဘာလသည် လယ်မြေ၊ ယာမြေနှင့် ကိုင်းကျွန်းမြေတို့၌  ပဲမျိုးစုံသီးနှံများနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများကို စတင်စိုက်ပျိုးမည့်လ ဖြစ်သညါ။ လယ်မြေမှာ မိုးစပါးရိတ်သိမ်းအပြီး စိုက်ပျိုးခြင်း၊ ယာမြေမှာ မိုးသီးနှံများ ရိတ်သိမ်းအပြီးစိုက်ပျိုးခြင်းတို့ဖြင့် စိုက်ပျိုးအောင်မြင်ကာ သီးနှံစိုက်စွမ်းအားမြင့်မားရေးကို ဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်။ 

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်