လှပထူးခြား….ကြယ်ငါးများ (Star fish)

ကြယ်ငါး (Star Fish) ခေါ် ပင်လယ်ကြယ် (Sea Star) များမှာ ကြယ်ပုံသဏ္ဍာန်ရှိကြပြီး ကြောရိုးမဲ့ ရေနေသတ္တဝါ (Marine invertebrate) အုပ်စုတွင် ပါဝင်ပါသည်။ ကြယ်ငါးများတွင် တချို့မျိုးစိတ်များမှာ လက်တံငါးခုရှိကြပြီး တချို့မျိုးစိတ်များမှာမူ လက်တံပေါင်းမြောက်များစွာ ရှိကြပါသည်။ ကြယ်ငါးတွေရဲ့လက်တံလေးများ ပျက်သွားပါက အသစ်ပြန်ထွက်သောသဘာဝရှိကြပြီး လက်ပြည့်စုံစွာဖွံ့ဖြိုးဖို့ အချိန်တစ်နှစ်ခန့် ကြာတတ်ပါသည်။

ကြယ်ငါးများမှာ "ကြယ်ငါး" ဟုအမည်တွင်သောငြား ငါးမျိုးစိတ်များမဟုတ်ကြပါ။ ငါးတွေကဲ့သို့ အကြေးခွံ၊ ပါးဟပ်၊ ရေယက်ဆူးတောင်များ မပါကြပါ။ ငါးတွေမှာ ရေထဲတွင် အမြီးနှင့်ကူးခတ်ရွေ့လျားသွားလာနိုင်ကြပြီး ကြယ်ငါးတွေကတော့ ရေကူးနိုင်ခြင်းမရှိပါ။ ပြွန်ပုံစံခြေထောက် (tube food) တွေနှင့် ရေထဲမှာ သွားလာကြပါသည်။ 

ကြယ်ငါးအမျိုးအစား (၃) မျိုးခန့်ရှိပြီး မျိုးစိတ်ပေါင်း (၂၀၀၀) ဝန်းကျင်ခန့်ရှိကြပါသည်။ ကြယ်ငါးမျိုးစိတ်များတွင် တချို့မျိုးစိတ်မှာ ပင်လယ်ရေအောက်ကြမ်းပြင် (၆၀၀၀) မီတာ၊ ပေ (၂၀၀၀၀) အနက်တွင် နေထိုင်ကြပြီး အချို့မှာ ကမ်းစပ်နေရာ၊ တချို့မှာ အပူပိုင်းဒေသနှင့် တချို့က အအေးပိုင်းဒေသတွေမှာ နေထိုင်လေ့ရှိကြပါသည်။ ထို့ပြင် ကြယ်ငါးများမှာ အင်ဒိုပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာထဲက သန္တာကျောက်တန်းများကြားမှာလည်း တွယ်ကပ်နေထိုင်လေ့ရှိကြပါသည်။ 

ကြယ်ငါးများမှာ Echinoderms အုပ်စုတွင်ပါဝင်ပြီး ထိုအုပ်စုတွင် ပင်လယ်မျှော (Sea cucumber)၊ သဲဒေါ်လာကောင်နှင့် သံပခြုပ် (sea urchin) တို့လည်း ပါဝင်ပါသည်။

ကြယ်ငါးများမှာ အရောင်အသွေးစုံလင်လှပြီး လှပကြပါသည်။ မျိုးစိတ်အများစုမှာ အရောင်တောက်ပကြပြီး အနီ၊ လိမ္မော်၊ အညို၊ အပြာ၊ မီးခိုး စသည်တို့ဖြင့် ရှိကြသည်၊ ကြယ်ငါးတွေရဲ့ အရေပြားမှာ မာကြောပြီး အဖုအထစ်များစွာရှိနေခြင်းကလည်း အမြင်တစ်မျိုးဆန်းလှပါသည်။ 

ကြယ်ငါးမျိုးစိတ်များတွင် အချို့မျိုးစိတ်များမှာ အသက် (၃-၄) နှစ်ခန့်သာ အသက်ရှင်နေထိုင်နိုင်ကြပြီး အချို့မျိုးစိတ်များမှာလည်း အသက် (၃၀-၃၅) နှစ်ခန့်အထိ အသက်ရှည်ကြပါသည်။ ကြယ်ငါးအမမှာ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် (သို့) နှစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် သန္ဓေဆောင်ပြီး တစ်ကြိမ်ဥလျှင် (၆၅) သိန်းခန့် ဥ ဥနိုင်ကြပါသည်။ 

ကြယ်ငါးများ၏ခန္ဓာကိုယ်တွင် သွေးများမရှိကြပါ။ သွေးလည်ပတ်မှုစနစ်ဖြင့် အသက်ရှင်ခြင်းမဟုတ်ပဲ water vascular system ဖြင့် ရှင်သန်ကြသည်ဟု သိရပါသည်။ ကြယ်ငါးများ၏ လက်တစ်ဖက်စီရဲ့ထိပ်တွင် မျက်လုံးတွေရှိကြပြီး အလင်းအမှောင်၊ လှုပ်ရှားမှု၊ အရွေ့တို့ကို ခွဲခြားသိမြင်နိုင်ကြပါသည်။ ကြယ်ငါးကို အနောက်နိုင်ငံနှင့် အာရှတိုက်နိုင်ငံတချို့တွင် ချက်ပြုတ်စားသောက်လေ့ရှိကြသည်။

ထို့အပြင် ကြယ်ငါးများသေဆုံးပါက သူတို့ရဲ့လက်တံလေးများ၊ ဆူးများမှာ ရှာဖွေ၍မရတော့သလို ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းအဖြစ် ပြောင်းသွားကြပြီး လွန်ခဲ့သောနှစ်သန်းပေါင်း (၄၅၀) လောက်ကတည်းက ကြယ်ငါးကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုကြပါသည်။

ကြယ်ငါးကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းကို လူအသုံးအဆောင်နှင့် logo ဒီဇိုင်းများတွင် ထည့်သွင်း၍ အလှဆင်ပစ္စည်းအဖြစ် ပြုလုပ်ကြပါသည်။ လှပဆန်းကြယ် ထူးခြားလှသော ကျောရိုးမဲ့ရေနေသတ္တဝါ "ကြယ်ငါးများ" ဖြစ်ကြပေသည်။ 

ထိုမျှသာမက ကြယ်ငါးများမှာ ခရု၊ ကမာ၊ ပင်လယ်ရေမြှုပ်ပင်၊ ကျောရိုးမဲ့ ရေသတ္တဝါငယ်များကို စားကြပြီး တချို့မျိုးစိတ်မှာမူ သန္တာကျောက်ခက်၊ အပင်မျှော၊ အကောင်မျှောလေးများကို စားသုံးကြပါသည်။ မျိူးစိတ်အများစုမှာ သူတို့ရဲ့အစာအိမ်ကို သူတို့ခန္ဓာကိုယ်အပြင်ဘက်သို့ အတင်းထုတ်ထားလေ့ရှိပြီး အစာချေစနစ်မှာ ခန္ဓာကိုယ်အပြင်ဘက်တွင်ရှိကြပါသည်။ ထူးခြားလှသော ကြယ်ငါးများဖြစ်ပေသည်။

ပင်လယ်ပြာ (ငါး/ ဦးစီး)

ယခုဆောင်းပါးက ဦးကြီးတို့အတွက် အကျိုးတစ်စုံတရာဖြစ်ထွန်းမှု ရှိ /မရှိ ပေါ်မူတည်ပြီး အောက်မှာဖော်ပြပေးထားတဲ့ အသုံးဝင်ပါတယ်/အသုံးမဝင်ပါ ဆိုတဲ့ စာတန်းလေးကို ရွေးချယ်နှိပ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုပါရစေ

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်