ဂေါ်ဖီထုပ်(မုန်လာထုပ်)မှာ ကျရောက်တဲ့ရောဂါများ

ကမ္ဘာအနှံ့အပြားတွင် ဂေါ်ဖီထုပ်ဟာ အရေးကြီးဆုံး ဟင်းသီးဟင်းရွက်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဂေါ်ဖီထုပ်ဟာ အမျိုးအစား (၃) မျိုးရှိပါတယ်။

ဂေါ်ဖီထုပ်စိမ်း
ခရမ်းရောင်သမ်းသောဂေါ်ဖီထုပ်
ရွက်နားတွန့်ဂေါ်ဖီထုပ် တို့ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသောမျိုးမှာ အစိမ်းရောင်ရွှေသရဖူမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

ကျရောက်သောရောဂါများ

အနက်ပုပ်ရောဂါ

ပျိုးပင်နှင့် အပင်ကြီးနှစ်မျိုးစလုံးတွင် ကျရောက်တတ်ပါတယ်။ ဂေါ်ဖီထုပ်တွင် အဓိကကျရောက်သောရောဂါဖြစ်ပြီး ပူနွေးသောရာသီဥတုတွင် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သောဂေါ်ဖီထုပ်များရရှိဖို့အတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာ - ဒဏ်ရာများ၊ ရွက်နားရေဝင်ပေါက်များမှတစ်ဆင့် အရွက်များပေါ်တွင် ကျရောက်ဖျက်ဆီးပါတယ်။ ဘတ်တီးရီးယားဟာ ရွက်ကြောများမှတစ်ဆင့် ပင်စည်သို့ရွေ့လျားပြီး အခြားအရွက်များကို ဖျက်ဆီးပါတယ်။ ဘတ်တီးရီးယားဖျက်ဆီးထားသော အရွက်ဟာ ဝါလာပြီးနောက် အညိုရောင်ပြောင်းကာ ၎င်းအရွက်သည် လုံးဝခြောက်သွေ့သွားပါတယ်။ အရွက်တွင် ဗွီပုံစံကိုတွေ့နိုင်ပါတယ်။ အစေ့၏အတွင်းအပြင်နှင့် သီးနှံအ ကြွင်းအကျန်များဟာ ဘတ်တီးရီးယားများကို သယ်ဆောင်ပေးပြီး တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် မြေကြီးထဲနှင့် ရောဂါကျအရွက်များပေါ်တွင် ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်နေသော အပင်ဟောင်းများမှ အပင်ငယ်များသို့ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း - မျိုးစေ့ကို မစိုက်မီ ရေနွေးစိမ်ပါ။ ပျိုးပေါင်ကို ပိုးသန့်ပါ။ မုန်ညင်း၊မုန်လာများစိုက်ပျိုးခဲ့သော ပျိုးပေါင်များကို အသုံးမပြုရပါ။ စိုက်ခင်းထဲမှ ရောဂါကျအပင်များကို ဖယ်ရှားပါ။ သီးနှံရိတ်သိမ်းပြီးလျှင် အပင်အကြွင်းအကျန်များကို မြေနက်နက်တွင်မြှုပ်ပါ။ ဘတ်တီးရီးယားကိုသယ်ဆောင်တဲ့ ကိုက်စားအင်းဆက်များနှင့် စုပ်စားအင်းဆက်များကိုကာကွယ်ပါ။

ရိုင်ဇိုတိုးနီးယားရောဂါ

အပင်ကြီးထွားမှုအဆင့်တိုင်းကို ဖျက်ဆီးတတ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာ - ပျိုးပင်ငယ်များတွင် ပင်ခြေပုပ်ရောဂါဖြစ်စေပါတယ်။ အပင်၏ကြီးထွားမှုကို ရပ်တန့်ပြီး မြေပြင်ညီရှိ တစ်ရှူးများကို သေစေနိုင်ပါတယ်။ ပင်စည်နှင့် အမြစ်များပုပ်သွားပြီး အရွက်အရောင်ဟာ ခရမ်းနီရောင်ပြောင်းသွားပါတယ်။ အေးပြီးစိုစွတ်ပါက ၎င်းရောဂါဖြစ်စေပါတယ်။ လေသယ်ဆောင်သော မှိုစပိုးများဖြင့် ပျံနှံ့ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း - ပျိုးပေါင်အား ပိုးသန့်ပေးပါ။ ပျိုးဘောင်ပေါ်ရှိ ဒဏ်ရာရပင်စည်များကို ဓာတုဆေးတစ်မျိုးဖြင့် အပင်ခြေ၌ စိုရွဲအောင်ဖျန်းပေးပါ။ ၄ နှစ်တစ်ကြိမ် သီးနှံစိုက်စနစ်ကိုသုံးပါ။

အမြစ်တင်းပုတ်ရောဂါ

မုန်ညင်း၊ မုန်လာသီးနှံများမှာ ဆိုးရွားတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာ - အပင်ရေသောက်မြစ်ဟာ စတင်ဖောင်းကားပြီး ၎င်းမှတစ်ဆင့် အမြစ်နှင့် မြေအောက်ပင်စည်အစိတ်အပိုင်းများ ဖောင်းကားလာပါတယ်။ အမြစ်ရဲ့အလယ်ပိုင်းတွင်ထူပြီး အဖျားပိုင်းများရှူးကာ ရစ်ဘီးပုံဖြစ်လာပါတယ်။ ရောဂါကျအမြစ်များဟာ မရိတ်သိမ်းမီမှာပင် ဆွေးမြေ့ပျက်စီးသွားပါတယ်။ မြေအစိုဓာတ်များခြင်းနှင့် အချဉ်ပေါက်နေခြင်း အပူချိန် ၁၈.၅ နှင့် ၂၅.၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အတွင်းရှိပါက ရောဂါကျရောက်စေပါ တယ်။ ၎င်းရောဂါဟာ ရောဂါကျပျိုးပင်များ၊ လေနှင့်အတူပါလာသော မြေမှုန်များ၊ မသန့်ရှင်းသော လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာများမှတစ်ဆင့် ပျံ့နှံ့ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း - ရောဂါကင်းပျိုးပင်များကို စိုက်ပျိုးပါ။ တစ်နေရာထဲတွင် မုန်ညင်းမုန်လာမျိုးများအား ၃-၄ နှစ်မစိုက်ဘဲ သီးနှံလွှဲ၍စိုက်ပါ။ ရောဂါအနည်းအကျဉ်းကျရောက်နေသောမြေကို ထုံးထည့်ပေးခြင်းဖြင့် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ရွေ့စိုက်ချိန်တွင် အမြစ်ကျင်းတူးပြီး မှိုသတ်ဆေးထည့်ပေးပါ။

မုန်လာမိုစေ့ဗိုင်းရပ်စ် သို့မဟုတ် စက်ဝိုင်းပြောက်ဗိုင်းရပ်ရောဂါ

၎င်းရောဂါဟာ မျိုးစေ့နှင့် အစိမ်းရောင် မက်မွန်သီးပျများမှ ကူးစက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာ - အရွက်ငယ်များပေါ်တွင် စက်ဝိုင်းပုံ အဝါရောင်အပြောက်စတင်ဖြစ်ပေါ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အစိမ်းဖျော့ အစိမ်းရင့်စက်ဝိုင်းပုံများ အစွန်းကွက်များဖြင့် ရောင်မညီကွက်ကျားများ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ အပူချိန်မြင့်သောအခါတွင် ပိုမိုထင်ရှားပြီး အပူချိန်နိမ့်သောအခါ အပြင်ရွက်များ၌ အနက်ရောင်စက်ဝိုင်းပြောက်များကို ထင်ရှားစွာတွေ့မြင်ရပါ တယ်။ ၎င်းရောဂါဟာ ရောဂါကျရောက်နေသောအပင်များ ပေါင်းပင်များကို ပျများကျရောက်ရာမှ ကျန်းမာသောအပင်များကို ရောဂါပျံ့နှံ့ကူးစက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း - ရောဂါကင်းမျိုးများကို စိုက်ပျိုးပါ။ ရောဂါကျအပင်များနှင့် ဝေးသောနေရာများတွင် ပျိုးပင်များကို ထုတ်လုပ်ပါ။ ရောဂါကျသီးနှံပင်များ၊ အပင်အကြွင်းအကျန်များအနီး၌ စိုက်ပျိုးခြင်းကိုမပြုရန်။

စလာရိုတီးနီးယားရေနာရောဂါ (Sclerotinia)

၎င်းရောဂါဟာ ဂေါ်ဖီထုပ်ပင်များ ကြီးရင့်လာလေလေ ဆုံးရှုံးမှုများလေလေဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာများ - အညိုဖျော့ရောင် ရေနာကွက်သည် လျင်မြန်စွာပြန့်ပွားပြီး ကြီးထွားလာပါတယ်။ စိုစွတ်သောအခြေအနေတွ င်ရေနာကွက်ဟာ အဖြူရောင်မှိုမျှင်များဖုံးအုပ်ပြီး ၎င်းအတွင်း၌ အစေ့နှင့်သဏ္ဍန်တူသော ပုံမမှန်အစိတ်အပိုင်းများကို တွေ့ရပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ စခရိုးရှားဟုခေါ်သော မှိုအိမ်များဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ မြေထဲတွင်နှစ်ပေါင်းများစွာ ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ ၎င်းရောဂါဟာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် အခြားပင်များကိုပါ ကျယ်ပြန့်စွာ ဖျက်ဆီးနိုင်ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း -ရောဂါကျရောက်နေသော အပင်များကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြင့် ၎င်းမှိုရောဂါပျံ့ပွားခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ မြေကြီး၌ ရောဂါဝင်ရောက်မှုများ အေးမြစိုစွတ်နေပါက ၁၄ ရက်တစ်ကြိမ် ဆေးဖျန်းပေးပါ။

ဗိုင်းရပ်စ်သယ်ဆောင်သော မုန်ညင်းမုန်လာပေါင်းပင်များကို ဖယ်ရှားပေးပါ။ ပုံမှန်ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းခြင်းအားဖြင့် ပျစိမ်းအရေအတွက်တိုးပွားခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့ပွားမှုကို လျော့နည်းစေပါတယ်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...