ပိုးလား ရောဂါလား ဘယ်လိုခွဲခြားမလဲ

ကျွန်မတို့တောင်သူဦးကြီးတို့ရဲ့ စိုက်ခင်းတွေမှာ သီးနှံတွေကိုဖျက်ဆီးတဲ့ အကြီးမားဆုံးရန်သူတွေကတော့ ဖျက်ပိုးတွေနဲ့ အပင်ရောဂါတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ တောင်သူဦးကြီးတို့အနေနဲ့ စိုက်ခင်းမှာ ပိုးမွှားရောဂါကင်းစင်းပြီး အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်ရန်အတွက် သီးနှံစစိုက်ချိန်မှစ၍ ပိုးမွှာရောဂါဖျက်ဆီးမှုလက္ခဏာများကို စောင့်ကြည့်လေ့လာရန် လိုအပ်ပါတယ်။ ပိုးကျတာလား၊ ရောဂါကျတာလား ခွဲခြားသိရန်လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် ပိုးဖျက်ဆီးသော လက္ခဏာ၊ ရောဂါကြောင့်ဖြစ်သောလက္ခဏာများကို သေချာခွဲခြားသိမှသာ အနာနဲ့ဆေးတည့်အောင် ကာကွယ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ပိုးကျသောအခင်းကို အပင်ရောဂါကာကွယ်ဆေးများ အသုံးပြုပါက ထိရောက်မှုမရှိပဲ ကုန်ကျစရိတ်သာ တက်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။

ပိုးမွှား

ပိုးမွှားဆိုရာမှာ ဖျက်ပိုးနှင့် မိတ်ဆွေပိုးဟူ၍ (၂) မျိုးရှိပါတယ်။ ပိုး ၂ မျိုးရှိရာမှ မိတ်ဆွေးပိုးမှာ သီးနှံများကိုဖျက်ဆီးသော ဖျက်ပိုးများကို ကောက်ယူစားသောက် ကပ်ပါးပြုနေထိုင်တတ်သော ပုဇဉ်း၊ ပင့်ကူ၊ လိပ်ခုံးကျိုင်း၊ ဇာတောင်ပိုး စသည့် သားရဲကောင်များဖြစ်ပါတယ်။ သဘာဝမှာ မိတ်ဆွေပိုးနှင့် ဖျက်ပိုးသည် မျှခြေအနေအထားတွင်ရှိပြီး အစာကွင်းဆက်လည်ပတ်နေသောကြောင့် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်းများစွာက ပိုးသတ်ဆေး၊ ရောဂါကာကွယ်နှိမ်နှင်းဆေးများ အသုံးမပြုဘဲ အထွက်နှုန်းမြင့်မားခဲ့ကြပါတယ်။ ယခုအခါ ပိုးတွေ့တာနှင့် ဓာတုပိုးသတ်ဆေးများ အလွန်အကျွံအသုံးပြုခြင်းကြောင့် ဖျက်ပိုးများနှင့်အတူ မိတ်ဆွေပိုးများပါ သေဆုံးကြရပါတယ်။ ထို့ကြောင့် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပိုးသတ်ဆေးများ ပိုမိုသုံးစွဲလာရပြီး ဖျက်ပိုးပေါက်ပွားမှုလည်း ပိုမိုများပြားလာပါတယ်။ ဖျက်ပိုးမျိုးစိတ်များကို နီမတုတ်၊ ခရု၊ ပက်ကျိ၊ အင်းဆက်နှင့် မွှား၊ ကြွက်ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးတွင် အများဆုံးဖျက်ဆီးသောအုပ်စုများမှာ အင်းဆက်နှင့် မွှားမျိုးစိတ်များဖြစ်ပါတယ်။ ပိုးနှင့် ရောဂါ၏ အဓိကကွာခြားချက်တစ်ခုမှာ ပိုးမွှားများသည် လိင်ရှိအားဖြင့် မျိုးပွားကြသည်။ ၎င်းတို့၏ ဥမြုံ၊ သားလောင်း၊ ပိုးချေးများကို စိုက်ခင်းထဲတွင် အလွယ်တကူတွေ့ရှိနိုင်သောကြောင့် ပိုးကျရောက်မှုကို အလွယ်တကူသိရှိနိုင်ပါတယ်။ ဖျက်ပိုးမျာသည် အပင်များမှ ပင်ရည်များ၊ အစာများကို စုပ်ယူခြင်း၊ ကိုက်ဖြတ်စားသောက်ခြင်းဖြင့် အပင်များကို ဖျက်ဆီးပါတယ်။

စိုက်ခင်းတွင် ပိုးကျရောက်ပါက

- အပင်ညှိုးခြင်း၊

- အရွက်ပင်စည်များပေါ်တွင် ကိုက်ရာ ခြစ်ရာများတွေ့ရခြင်း

- အရွက်များပေါ်တွင် အဝါရောင်၊ အညိုရောင်၊ အနက်ရောင်အစွန်းများတွေ့ရခြင်း

- အရွက်ကြွေခြင်း

- အရွက်ခြောက်ခြင်း

- အရွက်ပြတ်ခြင်း၊ တွန့်ခေါက်ခြင်း

- အနှံပြတ်ခြင်း စသည့်လက္ခဏာများကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရောဂါများ

အပင်ရောဂါများမှာ မှို၊ ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်စ် စသော သက်ရှိများကြောင့်ဖြစ်သကဲ့သို့ ရာသီဉတု၊ ပိုးသတ်ဆေးများကြောင့် ဓာတုအဆိပ်သင့်ခြင်း၊ အာဟာရမလုံလောက်ခြင်း၊ အပင်ရောဂါဖြစ်စေသော မော်လီကျူးများကြောင့်လည်း အပင်ရောဂါများဖြစ်စေပါတယ်။ အပင်ရောဂါများမှာ အပင်အာဟာရချို့တဲ့မှုလက္ခဏာများနှင့် ဆင်တူတတ်ပြီး ပိုးကျသကဲ့သို့ ကိုက်ဖြတ်ရာများမတွေ့ရသဖြင့် သတိပြုမိရန်ခက်ခဲပြီး ကာကွယ်ရန်ပိုခက်ခဲပါတယ်။

အပင်ရောဂါကျရောက်လျှင်

- နေရာကွက်၍ ပုံသဏ္ဍန်မမှန် တွန့်လိမ်ခြင်း

- အပင်များ တောင့်တင်းခိုင်မာမှုမရှိဘဲ ယိုင်လဲခြင်း

- ဆဲလ်သေကွက်များဖြစ်ပေါ်ခြင်း

- အကိုင်းအခက်များ ပုံပျက်ပန်းပျက်ဖြစ်ခြင်း

- အရွက်များ၊ အသီးများပေါ်တွင် အစွန်းများဖြစ်ခြင်း

- အရွက်များ အရောင်မညီညာခြင်း

- အပင်တစ်ရှူးများသေခြင်း

- အရွက်များပေါ်တွင် အစက်အပြောက်များဖြစ်ပေါ်ခြင်း

- ရွက်ဖုံးပုပ်ခြင်း

- အပွင့်၊ အရွက် တည်ဆောက်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်း စသည့်လက္ခဏာများကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် ဖျက်ပိုးနှင့် အပင်ရောဂါလက္ခဏာများကို ခွဲခြားလေ့လာပြီး မိမိတို့ သီးနှံများကို ပိုးမွှားရောဂါများမှ အချိန်မီကာကွယ်၍ အထွက်တိုးကြပါစေကြောင်း ဆုမွန်ကောင်းတောင်းလိုက်ပါတယ်ရှင့်။

Reference

https://www.lorecentral.org/2018/01/difference-between-pests-and-diseases-in-plants.html#:~:text=One%20of%20the%20main%20differences%20between%20pests%20and,%28insects%20and%20mites%29%20and%20rodents%20%28rats%2C%20mice%2C%20etc.%29.

https://www.go-forth.com/blog/post/difference-between-pests-and-diseases-in-garden-plants

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...