၁။ နိုက်ထရိုဂျင် (N) ချို့တဲ့ခြင်း (Nitrogen deficiency )
လကၡဏာ - အပင်၏အောက်ခြေရှိအရွက်များမှ စတင်၍ ဝါလာပြီးနောက် အရွက်အားလုံး အရောင်ဖျော့ (သို့) ဝါလာသည်။
ဖြစ်စေသည့်အကြောင်းများ - Nသည် အပင်အားလုံးအတွက် အရေးပါသော အဟာရဓါတ်ဖြစ်၍ အပင်ပိုင်း ကြီးထွားမှု ကောင်းမွန်ပြီး အရွက်များကျန်းမာသန်စွမ်းစေရန် သင့်တော်သောပမာဏ လိုအပ်ပါသည်။
ဖြေရှင်းနည်း
N ပမာဏ အကောင်းဆုံးပမာဏပါဝင်သော မြေသြဇာနှင့်ဓါတ်မြေသြဇာများကို ကျွေးပါ။ အရွက်စက်ဝန်း ( leaf canopy) ရှိရမည့် အရွယ်အစားပြည့်သည်အထိ N ထည့်ပါ။ N ကို အကောင်းဆုံးစုပ်ယူနိုင်ရန်အတွက် အမိုင်နိုအက်ဆစ်ကို အဟာရအရည် အဖြစ်ထည့်ပေးပါ။
၂။ ဖော့စဖောရပ် (P) ချို့တဲ့ခြင်း ( Phosphrous Deficiency )
လကၡဏာ - အပင်ကြီးထွားမှု နှေးကွေးလာပြီး အရွက်များ အကြိမ်ကြိမ်ကြွေခြင်းနှင့် အရွက်များတွင် အစိမ်းရင့် ရောင်၊ ခရမ်းရောင် (သို့) အပြာရောင် များရှိသည်။
ဖြစ်စေသည့်အကြောင်းများ - P သည် အပင်၏အမြစ်ပိုင်း ကြီးထွားမှုအတွက်အရေးပါသည့် အဟာရဓါတ် တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး နေ၏အလင်းရောင်ကို အားအင်အဖြစ် ပြောင်းပေသည်။ P ချို့တဲ့ပါက အပင်ကြီးထွားမှု လွန်စွာ နှေးကွေးပြီး အရွက်များတွင် အစိမ်းရောင်ချို့တဲ့နေသည်။
ဖြေရှင်းနည်း
အရိုးမှုန့်များထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် P ကို ရရှိနိုင်ပါသည်။
၃။ ပိုတက်ဆီယမ် K ချို့တဲ့ခြင်း ( Potassium deficiency)
လကၡဏာ - အခန်းတွင်းစိုက်အပင်များတွင် ပန်းပွင့်မှုနည်းမည်။ သစ်ကိုင်များ ပျော့စေသည်။
ဖြစ်စေသည့်အကြောင်းများ - အပင်များဖူးပွင့်မျိုးပွားရန်အတွက် K သည် အရေးပါသည်။ K ချို့တဲ့သော အပင်များတွင် အပင်ပုသည်။ အပင်၏ပင်စည်များ ပျော့ကွေးလာပါက K လို အပ်နေပြီကို သိနိုင်သည်။
ဖြေရှင်းနည်း
ပန်းပွင့်သောအပင်များတွင် K လိုအပ်ချက် မြင့်သည်။ ပန်းပွင့်သောအချိန်တွင် K သည် N ထက် ပိုလိုအပ် သည်။ ပန်းများကို စီးပွားဖြစ် မှန်လုံအိမ်/ပလတ်တစ်အိမ်များဖြင့် စိုက်ပျိုးပါက K သင့်တော်သော ပမာဏ ထည့်သွင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။
Aye Thanda Soe ( 12.1.2018)
Ref;http:// www.agrifarming.in/common-plant-disease-information/