အယ်နီညိုနဲ့ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်အလားအလာ

ကမ္ဘာမှာ ဆန်ရောင်းအားလက်ကျန်တွေ စံချိန်တင်နီးပါးအထိ များပြားနေသေးပေမယ့် ယခုဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အယ်နီညိုရာသီဥတုက ဒီဆန်လက်ကျန်တွေ ဈေးကွက်ကို ဘယ်လောက်အထိ လောက်ငစေနိုင်မလဲဆိုတဲ့အပေါ် အစမ်းသပ်ပြုသွားဖွယ်ရှိနေပါတယ်။

အယ်နီညိုဟာ ကမ္ဘာ့ဆန် ထုတ်လုပ်၊ စားသုံးမှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိတဲ့ အာရှတိုက်ကို ပိုမိုပူပြင်းခြောက်သွေ့တဲ့ ရာသီဥတုတွေ ဖြစ်‌ပေါ်စေတတ်တာဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှု ဒုတိယအများဆုံး ထိုင်းနိုင်ငံဆိုရင်လည်း ယခုနှစ် မိုးရေချိန် နည်းပါးနိုင်တာကြောင့် တောင်သူတွေ စပါးလျှော့ချစိုက်ပျိုးကြဖို့ ညွှန်ကြားထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။

သမိုင်းကြောင်းအစဉ်အလာကို ပြန်ကြည့်ရင် အယ်နီညိုဖြစ်တဲ့ နှစ်တွေတိုင်း ဆန်စပါးအထွက် နိမ့်ကျလေ့ရှိပြီး တချို့နှစ်တွေဆိုရင် ပုံမှန်ထက် တော်တော်ကြီး လျော့နည်းလေ့ရှိပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက အယ်နီညိုရာသီဥတုပုံစံ စတင်ပြီဖြစ်ကြောင်း တရားဝင်ကြေညာခဲ့ပြီး အားအတန်အသင့်ထက် ပိုပြင်းဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်မားနေတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အယ်နီညိုရာသီဥတု အားပိုပြင်းထန်လေလေ စပါးထုတ်လုပ်မှု ပိုပြီး ထိခိုက်လာနိုင်လေလေ ဖြစ်ပါတယ်။

"ယခုနှစ်မှာ ဆန်ဈေးကွက်က ရောင်းသူအကြိုက် ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။ ဆန်ပြတ်တောက်သွားလောက်တဲ့အထိ မဟုတ်ပေမယ့် ဆန်ရောင်းလိုအားကတော့ ကျိန်းသေ ကျဆင်းပါလိမ့်မယ်" လို့ ထိုင်းဆန်ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ဂုဏ်ထူးဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ Chookiat Ophaswongse က အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ ပြောဆိုပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဆန်ကုန်လက်ကျန်စာရင်းဟာ ယခုရာသီအတွင်း နှစ်အလိုက် ငါးရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းပြီး တန်ချိန် ၁၇၃ ဒသမ ၅ သန်းကို ရောက်ရှိလာမယ်လို့ အမေရိကန်စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (USDA) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ဆန်တင်သွင်းနိုင်ငံတွေဟာ စိုးရိမ်မှု စဖြစ်လာကြပြီး ပြီးခဲ့တဲ့လတွေအတွင်း ဆန်တိုးမြှင့်ဝယ်ယူခဲ့ကြပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှု တတိယအများဆုံး ဗီယက်နမ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ပထမလေးလအတွင်း ဖိလစ်ပိုင်ထံကို ဆန်ပမာဏ ယခင်နှစ်အလားတူကာလကထက် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်တင်ပို့ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တရုတ်ထံ တင်ပို့မှုဟာ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်နဲ့ အင်ဒိုနီးရှားထံတင်ပို့မှုဟာ ၂၅၀၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ပိုများလာခဲ့တယ်လို့ ဗီယက်နမ်အကောက်ခွန်ဌာန ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဆန်ဈေးကွက်မှာလည်း အလားတူမြင့်တက်မှုကို တွေ့ရပြီး တင်ပို့ပမာဏ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းကျော် မြင့်တက်လာတယ်လို့ ထိုင်းကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဆန်တင်ပို့မှုထိပ်သီး အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ ဆန်ထုတ်လုပ်မှုအလားအလာကတော့ အနောက်တောင်မုတ်သုံရာသီဥတုအပေါ် များစွာမူတည်နေပါတယ်။ ယခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယမိုးရေချိန် ပုံမှန်ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားချက်အရ ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုကို အထောက်အပံ့ပြုစေဖွယ်ရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အယ်နီညိုရာသီဥတုဟာ အစဉ်အလာအားဖြင့်တော့ အိန္ဒိယမှာ မုတ်သုံမိုးရေချိန် နိမ့်ကျစေလေ့ရှိပြီး လယ်ယာသီးနှံထုတ်လုပ်ရေးကို အကြီးအကျယ် ထိခိုက်စေကာ စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းတွေကို မြင့်တက်စေလေ့ရှိပါတယ်။

အမေရိကန်အစိုးရစိုက်ပျိုးရေးဌာန (USDA) ကတော့ အယ်နီညိုရာသီ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့တိုင် ယခုနှစ် ကမ္ဘာ့စုစုပေါင်း ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုဟာ တည်ငြိမ်ပြီး တန်ချိန် ၅၁၂ ဒသမ ၅ သန်း ရှိလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ဝယ်လိုအားမြင့်တက်လာမှုကြောင့်သာ ကမ္ဘာ့ဆန်လက်ကျန်စာရင်း ကျဆင်းလာမှာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဝေယံဟိန်း (B.Ag)

Ref: Rice glut will be put to test with El Niño’s return - Bloomberg

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...