ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တောင်ပိုင်းမှာ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းအဖြစ် စတင်ဖြစ်ပေါ်ပြီး အားအလွန်ကောင်းဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းထိဖြစ်သွားနိုင်တဲ့ မုန်တိုင်းဖြစ်လာမယ့်ရက်ဟာ နီးလာပြီ ဖြစ်သလို လမ်းကြောင်းထုတ်ပြန်မှုတွေဟာလည်း အနီးစပ်ဆုံးတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဆိုတော့ ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တွေအတိုင်း အားအလွန်ကောင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဆင့်ထိ ဖြစ်လာ ရင် ဖြတ်သွားနိုင်မယ့်လမ်းကြောင်းဘယ်လိုဖြစ်မလဲ၊ ဘယ်ဒေသတွေကို ဘယ်လောက်အထိ သက်ရောက်မလဲ၊ မုန်တိုင်းအကြွင်းအကျန်သက်ရောက်မှုက ဘယ်လောက်ထိ ဖြစ်နေမလဲ၊ ဖြတ်သန်း သွားမယ့်လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် ကမ်းရိုးတန်းတွေမှာ လှိုင်းအမြင့် ဘယ်လောက်အထိ ဖြစ်သွားနိုင် မလဲ စတာတွေကို နိုင်ငံတကာမိုးလေဝသခန့်မှန်းမိုဒယ်ထုတ်ပြန်ချက်တွေကို ကိုးကားပြီး မိုးလေဝသခန့်မှန်းသူ ဦးဝင်းနိုင်ထံ Green Way က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတာကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
နောက်ဆုံး Update ထုတ်ပြန်ချက်အရ လမ်းကြောင်းတွေကို အရင်ပြောပြပေးပါဦးဆရာ?
“ECMWF update အရတော့ ... မေလ ၉ ရက်နေ့ မနက် ၁၁ နာရီကစပြီး လေဖိအားနည်း ရပ်ဝန်းစဖြစ်တယ်။ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နဲ့ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် ဆက်စပ်တဲ့နေရာ ဆိုတော့ ဘင်္ဂလားပင်လယ် အော် အရှေ့တောင်ပိုင်းလို့ ပြောလို့ရတယ်။ အဲ့ဒီကနေပြီးတော့မှ သူက မြောက်ဘက်ကို ဆက်တက်ပြီးတော့ မေလ ၁၀ ရက် ညနေ ၅ နာရီမှာ အက်ဒမန်ကျွန်းစုနားမှာ ကပ်ပြီးတော့ အားကောင်းတဲ့လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း မုန်တိုင်းငယ်စပြီးဖြစ်မယ်။ ပြီးတော့ ဆက်ပြီးတော့ မြောက်ဘက်ကိုပဲ ဆက်တက်တယ်။ ဆက်တက်ပြီးတော့ ကိုကိုးကျွန်းရဲ့အနောက်တောင်ဘက် မိုင် ၁၀၀ နီးပါးလောက်ရောက်တဲ့နေရာမှာ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း စဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒါက မေလ ၁၁ ရက် မနက် ၈ နာရီမှာစဖြစ်မှာ"
" အဲ့ကနေပြီး မြောက်ဘက်ကိုပဲ ဆက်တက်ပြီးတော့ ကိုကိုးကျွန်းရဲ့အနောက်ဘက် မိုင် ၈၀၊ ၁၀၀ ပတ်ဝန်းကျင်လောက်ကို ရောက်တဲ့ အခါကျတော့ သူက အားကောင်းတဲ့ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းတစ်ခုဖြစ်လာမယ်။ အဲ့ဒါက မေလ ၁၂ ရက် မနက် ၁၀ နာရီမှာဖြစ်မှာ။ ဆက်ပြီးတော့ မော်တင်စွန်းဘေးကနေ ဆက်ပြီးတော့ ဧရာဝတီအနောက် ဘက်ကမ်းရိုးတန်းနားကနေ ဆက်ဖြတ်မယ်။ အဲ့ဒီမှာ မိုင် ၁၀၀ ကျော်တဲ့ လေတိုက်နှုန်းနဲ့ အားအလွန် ကောင်းတဲ့ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာပြီ။ အဲ့ဒါက မေလ ၁၃ ရက် ညနေ ၆ နာရီလောက်မှာဖြစ်မှာ။ ဒီထက်စောပြီးလည်း ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ပြီးတော့ သံတွဲမြို့နားကနေ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းကိုဖြတ်ပြီး ကုန်းတွင်းမုန်တိုင်းအနေနဲ့ အရှေ့၊ အရှေ့မြောက်ဘက် နေပြည်တော်ဘက်ကနေချိုးသွားပြီးတော့ ရှမ်းပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းအပေါ်ကို ရောက်တဲ့အခါကျတော့ အားပျော့ပျက်ပြယ်သွားမှာ။ အဲ့ဒါက ၁၄ ရက် မနက် ၆ နာရီခွဲလောက်မှာဖြစ်မှာဆိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ခန့်မှန်းအချိန်တွေကထက် ပိုစောသွားတယ်”
" ဒီနေ့ အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာနထုတ်ပြန်ချက်မှာဆိုရင်လည်း ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရှေ့တောင်ပိုင်းရဲ့ အထက်လေထုအလွှာ(Troposphere)မှာ အထက်လေဝဲစီးကြောင်း စဖြစ်နေပြီလို့ ထုတ်ပြန်လာတယ်။ အဲ့ဒီ အထက်လေဝဲစီးကြောင်းက မေလ ၈ ရက်နေ့မှာ လေဖိအားနည်ရပ်ဝန်း စတင်ဖြစ်ပေါ်လာမယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ ဆိုတော့ အစပျိုးနေပြီလို့ ပြောလို့ရတယ်"
သက်ရောက်ခံရမယ့်ဒေသတွေအခြေအနေက ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာထိ ဖြစ်သွားနိုင်လဲ?
“ ခန့်မှန်းချက်တွေအရကတော့ မေလ ၁၂ ရက်ညပိုင်းမှာ ကိုကိုးကျွန်းကို စပြီးတော့ လေပြင်းတိုက်ခံရမယ်။ မိုင် ၁၀၀ ကျော်လောက်ဖြစ်မယ်။ အဲ့ဒီအချိန်မှာ ဧရာဝတီတိုင်း အနောက်ဘက် အစွန်း မော်တင်စွန်း၊ ပုသိမ်၊ ညောင်တုန်းတို့ထိမှာလည်း လေပြင်းတိုက်ခံရတာစမယ်။ သို့သော် ကိုကိုးကျွန်းမှာ တိုက်သလောက်တော့ မပြင်းသေးဘူး။ ဒါပေမဲ့ ၁၃ ရက်နေ့ မနက် ၆ နာရီခွဲလောက် ကျရင်တော့ ခုန ဧရာဝတီတိုင်းအနောက်ဘက်အခြမ်းတစ်ခြမ်းလုံးမှာ မုန်တိုင်းလေပြင်းက မိုင် ၈၀ ကနေ ၁၀၀ လောက်ထိ စတိုက်နိုင်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ မုန်တိုင်းက အဲ့ဒီအချိန်မှာ အားအလွန် ကောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာပြီကိုး။ အဲ့ဒီကနေပြီးတော့ မေလ ၁၃ ရက် ညနေ ၆ နာရီလောက်မှာ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းကိုဖြတ်ပြီး သံတွဲဘက်ဝင်တဲ့အချိန်မှာလည်း အားအလွန်ကောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဆင့်နဲ့ပဲ ဝင်မယ်။ တစ်နာရီ မိုင် ၁၀၀ ကျော်နဲ့ပဲ။ ဝင်တဲ့ အချိန်မှာ မုန်တိုင်းရဲ့ ညာဘက်ခြမ်းနဲ့ တောင်ဘက်ခြမ်းဖြစ်နေတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းတစ်ခုလုံး၊ ပဲခူးတိုင်းတစ်ခုလုံး အဲ့ဒါတွေက မုန်တိုင်းလေပြင်းတိုက်တဲ့ဒဏ်ကို တော်တော်ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံရနိုင်တယ်”
“ အဲ့ဒီကနေစပြီးတော့ မေလ ၁၄ ရက် မနက် ၁၂ နာရီခွဲမှာ အရှေ့၊ အရှေ့မြောက်ဘက်ကို ဆက်ရောက်သွားပြီး အဲ့ဒီအချိန်မှာ ပြည်တို့၊ တောင်ငူတို့၊ နေပြည်တော်တို့အပေါ်ကို ရောက်လိမ့်မယ်။ ကုန်းတွင်း မုန်တိုင်းအနေနဲ့ပေါ့။ ပြီးတော့ ကုန်းတွင်းလေဖိအားနည်းအနေအထားကို ကျသွားမယ့်အနေအထားက တော့ ၁၄ ရက်နေ့ မနက် ၆ နာရီခွဲလောက်ကစပြီးတော့ပေါ့။ ကျသွားတော့ ရှမ်းပြည်နယ်မှာကျတော့ လေပြင်းတော့ ဒီလောက်မဆိုးတော့ဘူး။ ဒါပေမဲ့ မိုးသည်းထန်တဲ့အနေအထားမျိုးတော့ ဖြစ်မယ်”
“ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ မေလ ၁၁ ရက်မနက် ၅ နာရီက စပြီး မုန်တိုင်းအားပျော့ပျက်ပြယ်သွားချိန် အထိ ကချင်ပြည်နယ်ကလွဲရင် ကျန်တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်တွေအားလုံးမှာ လေပြင်းတိုက်ပြီး မိုးသည်းထန်နိုင်ပါမယ်။ ကုန်းတွင်းလေပြင်းကတော့ တစ်နာရီ မိုင် ၇၀ က အများဆုံးပါဘဲ။ ရခိုင်ရိုးမနဲ့ ပဲခူးတိုင်း အနောက်ဘက်ခြမ်းမှာ မိုးအများဆုံး လက်မ ၂၀ အထိ ရွာနိုင်ပြီး ကျန်ဒေသတွေကတော့ အနည်းဆုံး ၃ လက်မ ကနေ ၇ လက်မအထိ ရွာနိုင်ပါတယ်”
ကမ်းရိုးတန်းတွေမှာကော လှိုင်းအမြင့်တွေ ဘယ်လောက်အထိ ဖြစ်သွားနိုင်လဲ?
“နောက်ဆုံး ECMWF update အရဆိုရင် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတောင်ပိုင်းနဲ့ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်း အနီးမှာ လှိုင်းအမြင့်က အနည်းဆုံး ၁၇ ပေကနေ အမြင့်ဆုံး ၂၈ ပေလောက်ထိ ရှိနိုင်တယ်“
GFS နဲ့ ECMWF မိုဒယ်နှစ်ခုမှာဆိုရင် ဘယ်မိုဒယ်ကို ဆရာ့အနေနဲ့ ပိုပြီး Recommend(ညွှန်း) ဖြစ်လဲဆရာ?
“ ECMWF က ပိုပြီးတိကျတယ်။ ဘာကြောင့် တိကျလဲဆိုရင် ECMWF ရဲ့ ဂြိုဟ်တုပုံရိပ်တွေက Resolution (ကြည်လင်ပြတ်သားမှု) ပိုမြင့်တယ်။ သူတို့ကနေပြီး တော့ ထုတ်နေတဲ့ ဒေတာတွေ၊ ထွက်လာတဲ့အဖြေတွေကလည်း ပိုပြီးတိကျခိုင်မာမှုရှိတယ်။ နောက်တစ်ချက်ကဘာလဲဆိုတော့ ECMWF က အသစ်တစ်ခုထွက်ပြီးတိုင်း GFS က နောက်က လိုက်နေ သလိုဖြစ်နေတယ်။ ဆိုတော့ သူက Update လည်း ပိုဖြစ်တယ်။ မှန်တာလည်း သူက ပိုမှန်တယ်။ အရင် ရှေ့ကဖြစ်ခဲ့တဲ့ ARSANI (အာစနီမုန်တိုင်း) တို့လိုမျိုး မုန်တိုင်းကြီးတွေရဲ့ လမ်းကြောင်းတွေကို ခန့်မှန်းခဲ့တဲ့အနေအထားမျိုးမှာဆိုရင်လည်း ECMWF က GFS ထက် အများကြီးသာတယ်။ GFS က အချိန်အားဖြင့်တော့ Update ဖြစ်တယ်။ ဒေတာတွေကျတော့ ECMWF လို Update မဖြစ်ဘူး”
လမ်းကြောင်းအပြောင်းအလဲ ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်နိုင်ချေရှိသေးလားဆရာ?
“ တော်တော်နည်းသွားပြီ။ တော်တော့်ကိုနည်းသွားပြီ။ ECMWF အရဆို တကယ်ဖြစ်မယ့်အချိန်က စောပြီး ၉ ရက်နေ့ မနက်မှာပဲ စဖြစ်ပြီ။ GFS ကလည်း အဲ့ဒီအတိုင်းပဲ နောက်ကလိုက်လာဦးမှာ။ ဆိုတော့ လမ်းကြောင်းတွေကလည်း GFS က နောက်ကလိုက်တယ်ပဲပြောပြော သူတို့က လမ်းကြောင်း က တစ်ထပ်တည်းတော့ကျလာပြီ။ ဆိုတော့ လမ်းကြောင်းပြောင်းလဲဖို့အလားအလာက တော်တော့်ကို နည်းသွားပြီ။ ဒါဟာ ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံး လမ်းကြောင်းပဲ”
ဆိုတော့ မုန်တိုင်းအရှိန်သက်ရောက်မှုက ဘယ်အချိန်ထိ ကျန်သွားနိုင်မလဲ?
“မုန်တိုင်းအရှိန်နဲ့ဆိုရင် ၁၅ ရက်ကျော်တဲ့ထိ မိုးရွာနေမယ်။ မုတ်သုန်လေကလည်း နောက်ကလိုက်လာ နိုင်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု Pressure pattern တွေက အနောက်တောင်မုတ်သုံလေဝင်မယ့်ပုံစံကို ပြောင်းသွားတယ်။ ဆိုတော့ မိုးက ကြားထဲမှာ တအားမရပ်နိုင်တော့ဘူး။ ဆက်တိုက်ဝင်လာမှာပဲ”
Photos Crd_U Win Naing
#(ဆရာဦးဝင်းနိုင်အနေဖြင့် Windy App ရှိ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာမိုးလေဝသ Model များဖြစ်သည့် ECMWF Model နှင့် GFS Model ခန့်မှန်းချက်များကို အသုံးပြု၍ ကြိုတင်ခန့်မှန်းခြင်း ဖြစ်ပါသည်)
#(မိမိဒေသ မြို့နယ်တစ်ခုချင်းအလိုက် အသေးစိတ်မိုးလေဝသအခြေအနေများကို သိလိုပါက Green Way app ရှိ ‘ မေးကြ၊ ဖြေကြ ဒေသအလိုက် မိုးလေဝသ’ အဖွဲ့တွင် အခမဲ့အဖွဲ့ဝင်ပြီး ဆရာနှင့် တိုက်ရိုက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်)
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်