ဝက်မွေးမြူရေးနှင့် မှိုရောဂါများ (Mycotic Disease)

ဝက်မွေးမြူသူများအနေဖြင့် ဝက်များတွင် အောက်ပါ မှိုရောဂါများ ဖြစပွားနိုင်သည်ကို သတိပြုရပါမည်။

၁။ မှိုအဆိပ်သင့်ခြင်း (Mold Toxicity)

ရောဂါပိုးအမည်- Fusarium rossum, Fusarium Sporotrictoides, Gibberella zeae

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်းများ

မှိုတက်နေသည့် အစာများဖြစ်သော ပြောင်းနှင့် အခြားအစာများကို ကျွေးမွေးခြင်းနှင့် ဝက်များကြီးထွားနှုန်းညံ့၍ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာ ပြဿာနာများဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ ဝက်သိုးရော ဝက်မများပါ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

အစာစားနှုန်း နည်းခြင်း၊ အန်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျခြင်း၊ သားအိမ်ကြီးထွားခြင်း၊ အသည်းနှင့် အဆုတ်တို့တွင် သွေးကွက်များရှိခြင်းတို့ကို တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။

၂။ Moniliasis

ရောဂါပိုးအမည်- Candidaalbicans, Oidiumalbicane, Moniliaalbicane

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်း

၎င်းရောဂါပိုးမှာ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပျံ့နှံနေ၍ အာဟာရချို့တဲ့သည့် ဝက်များတွင် ရောဂါအဖြစ်များပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

ပါးစပ်၊ အာခေါင်၊ အစာရေမျိုနှင့် အစာအိမ်နံရံများ ရောင်ရမ်း၍ ထူနေခြင်း၊ ရောဂါဆိုးဝါးပါက ပါးစပ်တွင် အနာများဖြစ်၍ အစာမစားခြင်း ဗီတာမင်အေနှင့် ဇင့်ဓါတ်ချို့တဲ့သည် ဝက်ငယ်များတွင်လည်း ထိုလက္ခဏာများ တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်ကုသခြင်း

ဝက်များကို အာဟာရပြည့်ဝသည့် အစာများကျွေးခြင်း၊ ဝက်နေထိုင်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို သန့်ရှင်းစွာ ထားရှိခြင်း၊ ကော့ပါးဆာလ်ဖိတ်(Copper Sulphate) သို့မဟုတ် ပဋီဇီဝဆေးတစ်မျိုးမျိုး တိုက်ကျွေးကုသခြင်းတို့ဖြင့် ဂရုစိုက်ရပါမည်။

၃။ Aspergillosis

ရောဂါပိုးအမည် - - Asp. Flavus

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်းများ

- ဝက်များကို ကျွေးသောအစာ အစေ့အဆံများဖြစ်သော (ပြောင်း၊ ပဲဖတ်၊ နှမ်းဖတ်) တို့ကို မိုးရာသီတွင် ရိတ်သိမ်းခြင်း၊ စိုထိုင်းဆ မြင့်မားချိန်တွင် သိုလှောင်ထားရှိခြင်း စသည့် အခြေအနေတွင် မှိုရောဂါပိုးမွှားများ ကပ်ရောက်ပေါက်ပွားနိုင်ပါသည်။

- ငါးခြောက်မှုန့်၊ ငါးပေါင်းမှုန့်များတွင်လည်း စိုထိုင်းဆ(၁၈%)ထက်ပိုပါက ရောဂါကျရောက်နိုင်ပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

အစာစားပျက်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်တိုးနှုန်း နည်းခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်း၊ အသက်ရှုရခက်ခဲခြင်း၊ ဆိုးဝါးသည့်အခြေအနေတွင် သေဆုံးနိုင်ပါသည်။ ရောဂါဖြစ်ပွားရခြင်းမှာ အစာအိမ်နှင့် အူများမှ စုပ်ယု၍ အဆိပ်များ (Mycotoxin, Aflatoxins)ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

ကာကွယ်ကုသခြင်း

ဝက်ကို အစာကျွေးမွေးရာတွင် စိုထိုင်းဆများသည့် အစာများ၊ မှိုတက်နေသော အစာများကို ကျွေးမွေးခြင်းကို ရှောင်ကြဥ်ပါ။ အစာတွင် မှိုသတ်ဆေးများကို ထည့်သွင်းစပ်ရပါမည်။

ဦးဇော် (dof)

Ref; ဆရာမ ဖြူဖြူ၏ " ဝက်မွေးမြူရာတွင် ဒုက္ခပေးနိုင်သော မှိုရောဂါ"အကြောင်းမှ ကောက်နှုတ်ဖော်ပြပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...