ဝက်မွေးမြူရေးနှင့် မှိုရောဂါများ (Mycotic Disease)

14/01/2021 11:45 AM တွင် ဦးဇော်(dof) ဦးဇော်(dof) မှ ရေးသား

      ဝက်မွေးမြူသူများအနေဖြင့် ဝက်များတွင် အောက်ပါ မှိုရောဂါများ ဖြစပွားနိုင်သည်ကို သတိပြုရပါမည်။ 

၁။ မှိုအဆိပ်သင့်ခြင်း (Mold Toxicity)

       ရောဂါပိုးအမည်- Fusarium rossum, Fusarium Sporotrictoides, Gibberella zeae

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်းများ 

       မှိုတက်နေသည့် အစာများဖြစ်သော ပြောင်းနှင့် အခြားအစာများကို ကျွေးမွေးခြင်းနှင့် ဝက်များကြီးထွားနှုန်းညံ့၍ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာ ပြဿာနာများဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ ဝက်သိုးရော ဝက်မများပါ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ 

ရောဂါလက္ခဏာများ   

      အစာစားနှုန်း နည်းခြင်း၊ အန်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျခြင်း၊ သားအိမ်ကြီးထွားခြင်း၊ အသည်းနှင့် အဆုတ်တို့တွင် သွေးကွက်များရှိခြင်းတို့ကို တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ 

၂။ Moniliasis 

       ရောဂါပိုးအမည်- Candidaalbicans, Oidiumalbicane, Moniliaalbicane

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်း 

       ၎င်းရောဂါပိုးမှာ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပျံ့နှံနေ၍ အာဟာရချို့တဲ့သည့် ဝက်များတွင် ရောဂါအဖြစ်များပါသည်။ 

ရောဂါလက္ခဏာများ 

        ပါးစပ်၊ အာခေါင်၊ အစာရေမျိုနှင့် အစာအိမ်နံရံများ ရောင်ရမ်း၍ ထူနေခြင်း၊ ရောဂါဆိုးဝါးပါက ပါးစပ်တွင် အနာများဖြစ်၍ အစာမစားခြင်း ဗီတာမင်အေနှင့် ဇင့်ဓါတ်ချို့တဲ့သည် ဝက်ငယ်များတွင်လည်း ထိုလက္ခဏာများ တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ 

ကာကွယ်ကုသခြင်း 

        ဝက်များကို အာဟာရပြည့်ဝသည့် အစာများကျွေးခြင်း၊ ဝက်နေထိုင်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို သန့်ရှင်းစွာ ထားရှိခြင်း၊ ကော့ပါးဆာလ်ဖိတ်(Copper Sulphate) သို့မဟုတ် ပဋီဇီဝဆေးတစ်မျိုးမျိုး တိုက်ကျွေးကုသခြင်းတို့ဖြင့် ဂရုစိုက်ရပါမည်။ 

၃။ Aspergillosis

       ရောဂါပိုးအမည် - - Asp. Flavus 

ရောဂါဖြစ်ရသည့် အကြောင်းအရင်းများ

       - ဝက်များကို ကျွေးသောအစာ အစေ့အဆံများဖြစ်သော (ပြောင်း၊ ပဲဖတ်၊ နှမ်းဖတ်) တို့ကို မိုးရာသီတွင် ရိတ်သိမ်းခြင်း၊ စိုထိုင်းဆ မြင့်မားချိန်တွင် သိုလှောင်ထားရှိခြင်း စသည့် အခြေအနေတွင် မှိုရောဂါပိုးမွှားများ ကပ်ရောက်ပေါက်ပွားနိုင်ပါသည်။

       - ငါးခြောက်မှုန့်၊ ငါးပေါင်းမှုန့်များတွင်လည်း စိုထိုင်းဆ(၁၈%)ထက်ပိုပါက ရောဂါကျရောက်နိုင်ပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ 

      အစာစားပျက်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်တိုးနှုန်း နည်းခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်း၊ အသက်ရှုရခက်ခဲခြင်း၊ ဆိုးဝါးသည့်အခြေအနေတွင် သေဆုံးနိုင်ပါသည်။ ရောဂါဖြစ်ပွားရခြင်းမှာ အစာအိမ်နှင့် အူများမှ စုပ်ယု၍ အဆိပ်များ (Mycotoxin, Aflatoxins)ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ 

ကာကွယ်ကုသခြင်း 

      ဝက်ကို အစာကျွေးမွေးရာတွင် စိုထိုင်းဆများသည့် အစာများ၊ မှိုတက်နေသော အစာများကို  ကျွေးမွေးခြင်းကို ရှောင်ကြဥ်ပါ။ အစာတွင် မှိုသတ်ဆေးများကို ထည့်သွင်းစပ်ရပါမည်။ 

ဦးဇော် (dof) 

Ref; ဆရာမ ဖြူဖြူ၏ " ဝက်မွေးမြူရာတွင် ဒုက္ခပေးနိုင်သော မှိုရောဂါ"အကြောင်းမှ ကောက်နှုတ်ဖော်ပြပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။


မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။
Read more Facebook page သို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်