ဝက်ဘက်တီးရီးယားရောဂါနှင့် ဝက်များရောဂါမကျအောင် ကာကွယ်နည်းများ

26/07/2022 15:30 PM တွင် ဦးဇော်(dof) ဦးဇော်(dof) မှ ရေးသား

ဝက်မွေးမြူသူများအနေဖြင့် မိမိတို့မွေးမြူထားသောဝက်များ မည်သို့မည်ပုံ ရောဂါကျရောက်တတ်သည်ကို သိရှိထားရန်လိုပါသည်။ 

ဝက်များရောဂါဖြစ်ပွားစေသည့် အဓိကအကြောင်းအရင်းများမှာ ..

  • ၁။ ရောဂါပိုးမွှား အမျိုးမျိုးဝင်ရောက်ခြင်း၊
  • ၂။ ကိုယ်တွင်းဖြစ်စဥ်များ ချို့ယွင်းခြင်း(သို့)ပြောင်းလဲသွားခြင်း၊
  • ၃။ ပြင်ပမှထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခြင်း၊
  • ၄။ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း၊
  • ၅။ ပတ်ဝန်းကျင်မှ သဘာဝဖိစီးမှုဒဏ်များ ရရှိခြင်း၊
  • ၆။ အဆိပ်ဖြစ်စေသော အစာများ စားသုံးမိခြင်း၊
  • ၇။ မွေးရာပါချို့ယွင်းချက်ရောဂါများ ပါရှိလာခြင်း၊
  • ၈။ မသန့်ရှင်းသောလေကို ရှူရှိုက်မိခြင်း၊
  • ၉။ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှု မရှိခြင်း စသည့်အချက်များကြောင့် ဖြစ်သည်။

ဝက်များတွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသောရောဂါများထဲမှ ယခုဖော်ပြမည်မှာ Pasteurella ဘက်တီးရီးယားကြောင့်ဖြစ်သော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါအကြောင်းဖြစ်သည်။ ယခုရောဂါကို အဓိကဖြစ်စေခြင်းမှာ Pasteurella multocida ဟု ခေါ်သော ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်သည်။

ရောဂါဖြစ်ပွားစေသည့် အကြောင်းရင်း

အဆိုပါရောဂါသည် အဆုတ်အအေးမိခြင်း(Pneumonia)ကို အဓိကဖြစ်ပွားစေပြီး အချို့အခြေအနေများတွင် နောက်ဆက်တွဲရောဂါအနေဖြင့် ဝင်ရောက်လာတတ်ပါသည်။ (ဥပမာ-ဝက်နားရွက်ပြာရောဂါဖြစ်ပွားနေသောဝက်တွင် နောက်ဆက်တွဲရောဂါအနေဖြင့် ဝင်ရောက်ခြင်း)

ရောဂါလက္ခဏာများ

ရုတ်တရက်ရောဂါဝင်ရောက်လာပါက ..

  • အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း၊
  • အသက်ရှူမြန်ခြင်း၊
  • နားရွက်များအေးစက်ခြင်း၊
  • အရောင်ဖျော့လာခြင်း၊
  • အဆုတ်အအေးမိခြင်း

စသည်တို့ကို တွေ့ရပြီး သေဆုံးသည်အထိ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ထို့ပြင် ချောင်းဆိုးခြင်း၊ ပိန်ချုံးခြင်း၊ နှလုံးဖုံးအမြှေးပါးရောင်ခြင်းတို့ကိုလည်း တွေ့ရနိုင်ပါသည်။

ကုသခြင်းနှင့် ကာကွယ်ခြင်း

  • ဝက်ရောဂါအများအပြားတွင် နောက်ဆက်တွဲရောဂါအဖြစ် ဝင်ရောက်လေ့ရှိသောကြောင့် ပဋိဇီဝဆေးဖြင့် ကုသနိုင်ပါသည်။
  • ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းဖြင့်လည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါသည်။

ဝက်များရောဂါမဖြစ်စေရန် လိုက်နာသင့်သည့်အချက်များ

  • ၁။ အဆောက်အဦကို နေရောင်ခြည်ကောင်းစွာရရှိအောင် စီမံခြင်း၊
  • ၂။ လေဝင်လေထွက် ကောင်းမွန်၍ ခြောက်သွေ့သန့်ရှင်းသော အခင်းများဖြစ်ခြင်း၊
  • ၃။ ရာသီဥတုအေးလွန်းသည့်အချိန်တွင် အနွေးဓာတ်ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊
  • ၄။ ကြမ်းခင်းများ ခြေချော်မှုမရှိစေရန် စီမံပေးခြင်း၊
  • ၅။ အာဟာရဓာတ်ပြည့်ဝသောအစာကို လုံလောက်စွာ ကျွေးပေးခြင်း၊
  • ၆။ ခြံသန့်ရှင်းရေးနှင့် ပိုးသတ်ဆေးပက်ဖျန်းခြင်းတို့ကို စနစ်တကျ ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊
  • ၇။ ကာကွယ်ဆေးများကို စနစ်တကျထိုးနှံပေးခြင်း၊
  • ၈။ ပဋိဇီဝဆေးများကို တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန်များ၏ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း တိုက်ကျွေးခြင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။

ကာကွယ်ဆေးထိုးရမည့်အစီအစဥ်

          ရောဂါအမည်      အသက်(ရက်)      ကာကွယ်မှုသက်တမ်း

            ဝက်ဝမ်းကျ           ၄၅                      ၁ နှစ်

            ဝက်ပုလိပ်             ၆၅                      ၆ လ          

          ခွာနာလျှာနာ            ၆၀                     ၁ နှစ်

ဝက်ခြံအတွင်းကူးစက်ရောဂါများ ဝင်ရောက်လာပါက ဆောင်ရွက်ရန်နည်းလမ်းများ

  • ၁။ ရောဂါပိုးများကူးစက်ရာတွင် ၁ ကောင်မှ ၂ ကောင်သို့၊ တစ်ခြံမှ တစ်ခြံသို့ လေမှလည်းကောင်း၊ ရေမှလည်းကောင်း၊ ခြံသို့လာရောက်သောလူမှ လည်းကောင်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ကူးစက်နိုင်ပါသည်။ 
  • ၂။ ဝက်ခြံတစ်ခြံတွင် ရောဂါဖြစ်နေသောဝက်နှင့် အခြားဝက်များကို သီးသန့်ခွဲထားရပါမည်။
  • ၃။ သေဆုံးသောဝက်ကို မီးရှို့ပစ်ခြင်း (သို့) တွင်းနက်နက်တူး၍ မြေမြှုပ်ခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ရပါမည်။ ရေတွင်မျှောခြင်း၊ အခြားတစ်နေရာသို့ သွားရောက်စွန့်ပစ်ခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။
  • ၄။ ရောဂါဖြစ်သောဝက်ကို တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ သယ်ဆောင်သွားခြင်း၊ ရောင်းချခြင်း မပြုရပါ။ 
  • ၅။ ရောဂါဖြင့် သေဆုံးသောခြံကို ပိုးသတ်ဆေးများပက်ဖျန်း၍ သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ပြီး အနည်းဆုံး ၂ ပတ်ကြာမှသာ ဝက်အသစ်ထပ်မံထည့်ရပါမည်။
  • ၆။ ဝက်ခြံအတွင်းသို့ ဝက်အသစ်များ မထည့်မီ ၁ ပတ်ခန့် သီးခြားခွဲထားပြီး ရောဂါမရှိကြောင်း သေချာမှသာလျှင် ဝက်ခြံထဲသို့ ထည့်ပါ။
  • ၇။ ကူးစက်ရောဂါဟု သံသယရှိပါက မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာနသို့ သတင်းပို့ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။ 


မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။
Read more Facebook Page သို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်