အနားသတ်မရှိတဲ့ကောင်းကင်

မြန်မာနိုင်ငံဟာ စိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံဆိုသော်ငြားလည်း ရေအရင်းအမြစ်၊ နည်းပညာအရင်းအမြစ်၊လူသားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးမှု အားနည်းနေသေးတယ်ဆိုတာ ယနေ့ တောင်သူလယ်သမားတွေရဲ့ လူမှုစီးပွားရေးဘဝကိုကြည့်တာနဲ့ သိမြင်နိုင်မှာပါ။

ဒီလိုအခြေအနေမှာ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရခြင်း၊ နိုင်ငံရေး ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ခြင်းတွေဟာလည်း မြန်မာ့လယ်သမားတွေအတွက် နည်းပညာ၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်အား၊အလုပ်ချိန်နဲ့ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားများ အခက်အခဲတွေ့စေပါတယ်။

ဆရာဦးသာပို ဟောပြောပွဲမှာ ပြောလေ့ရှိတာ သတိရမိတယ်။

"လယ်ယာလုပ်ရတာကလည်း...

ရာသီဥတုက..ဖောက်ပြန်
တိုင်းပြည်က..ခလောက်ဆန်
စီးပွားရေးသမားတွေက... အကောက်ကြံ
အထွက်နှုန်းတွေက...နောက်ပြန်
မိန်းမကလည်း....အငေါက်ခံ...

ဆိုသလို..ဖြစ်နေပြီ။

သင်္ကြန်ပိတ်ရက်မှာ... နားနေရင်း မြန်မာ့လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအကြောင်း တွေးနေမိပါတယ်။

"ဟလို...Green way မှာ ဆောင်းပါးရေးတဲ့ ဒို့ဦးလေး..လားခင်ဗျာ"

"ဟုတ်ပါတယ်ဗျ၊ ဘာ အကူညီပေးရမလဲဗျာ.."

"ကျနော်..ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဟင်္သာတနယ်က တောင်သူကျော်ကိုမင်းပါ ။

ဆရာရေ..ကျနော်သိချင်တာက...

စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်တွေမှာ တချို့က ရိုးပြတ်တွေကို မီးရှို့ပါ..တဲ့။

နောက်တခါကျတော့ ရိုးပြတ်တွေမီးမရှို့ပါနဲ့။ မြေဆီလွှာအာဟာရတွေ ဆုံးရှုံးနိုင်ပါသတဲ့။

ကျနော်တို့ တောင်သူတွေက ဘယ်ဟာကိုလိုက်နာရမလဲ ဆရာ"...တဲ့။

" နောက်ပြီး.... ရှိသေးတယ်.ဆရာ။

နွေထယ်ရေး မဖြစ်မနေခံပေးပါ..တဲ့။

ဟော..အခုကျတော့ ထယ်ရေးမဲ့ စိုက်ပျိုးရေး(Zero tillage farming) ဆိုပြန်ရော..ဆရာ။

ကျနော်က မိုးစပါးမစိုက်ခင်၊ ရိုးပြတ်တွေ မီးရှို့ချင်လို့ဆရာ..လုပ်သင့်/မလုပ်သင့် ,အဲဒါလေး.ရှင်းပြပေးစေချင်ပါတယ်" ဆိုပြီး ဖုန်းဆက်မေးမြန်းလို့..ဒီစာလေးနဲ့ အကြောင်းပြန်ပေးလိုက်ပါရစေ။

စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာဆိုတာ အနားသတ်မရှိတဲ့ကောင်းကင်ပြင်ကြီးနဲ့ တူပါတယ်။

ဘယ်အရာမှ လှေနံဓားထစ် အသေမှတ်လို့ မရပါဘူး။

၁။ ရိုးပြတ်များကို မီးရှို့သင့်/မရှို့သင့်

အခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး လုပ်ငန်းနှစ်မျိုးစလုံးမှန်ပါတယ်။

" ရိုးပြတ်များကို မီးရှို့ပါ "ဆိုတာ...

ပိုးမွှားရောဂါ အကြွင်းအကျန်များနေပြီး နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလိုက်တိုင်း ပိုး/ရောဂါကြောင့် ဆုံးရှုံးမှုတွေများနေတဲ့လယ်ယာမြေ..
ဓာတုဆေးတွေ အသုံးများလို့ ဓာတ်ကြွင်းရှောင်ချင်လို့ IPM(Integrated Pest Management) ဘက်စုံပိုးမွှားကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းကို အသုံးပြုလို၍ဖြစ်စေ..
စပါးပြီးစပါးကဲ့သို့ သီးလှည့်စိုက်ဖို့ အခြေအနေမပေးသော လယ်ယာမြေမျိုးမှာဖြစ်စေ...

အရေးပေါ် ပိုးမွှားရောဂါ ကာကွယ်ရေးရှုထောင့်အရ... ရိုးပြတ်မီးရှို့ပေးရပါတယ်။

သာမန်အခြေအနေမျိုးမှာတော့... ရိုးပြတ်တွေကိုမီးမရှို့ဘဲ...

မြေဆွေးပြုလုပ်ပြီးသော်လည်းကောင်း၊
ထယ်ထိုးထွန်မွှေပြီးသော်လည်းကောင်း ဆွေးမြည့်အောင်ပြုလုပ်ပြီး မြေဆီလွှာထိန်းသိမ်းသင့်ပါတယ်။

(အီးအမ်ဘိုကာရှီနည်းနဲ့ စနစ်တကျမြေဆွေးပြုလုပ်သုံးစွဲနိုင်ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပေါ့)

အဓိက,ကတော့ မြေကြီးထဲ အကျိုးပြုအဏုဇီဝပိုးလေးတွေ ရှင်သန်ပွားများနေမှ ရှင်သန်သောမြေ/ကျန်းမာသောမြေဆီလွှာဖြစ်မှာကိုး..နော့။

၂။ နွေထယ်ရေးခံပေးပါ/ထွန်ရေးမဲ့ စိုက်ပျိုးပါ

ဒီ ဖြစ်စဉ်တွေမှာလည်း ထိုနည်းလည်းကောင်းပါပဲ။

ဒေသ ရေမြေရာသီဥတုအပေါ်မူတည်ပြီး မဖြစ်မနေ လိုက်နာကျင့်သုံးရပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းကဲ့သို့ တနှစ်ပတ်လုံး မိုးရေချိန်၂၅-၃၀ လက္မလောက်ရတဲ့ မိုးနည်းရေရှားဒေသအတွက်၊ မြေအစိုဓာတ် ကြာရှည်ထိန်းထားနိုင်ဖို့/ရှားပါးမိုးရေလေးကို ထိန်းထားနိုင်ဖို့ဆိုရင်၊နွေထယ်ရေးခံထားမှ၊ နောက်စိုက်မည့်သီးနှံအောင်မြင်နိုင်မှာပါ။

ထွန်ရေးမဲ့(Zero tillage) စိုက်နည်းဆိုတာကတော့...

သြဂဲနစ်စိုက်ပျိုးရေးရဲ့အနှစ်သာရလို့ ဆိုချင်ပါတယ်။

ထယ်ထိုး/ထွန်မွှေလိုက်တာနဲ့ မြေကြီးထဲက...

မိုက်ခရုပ်လေးတွေ အနည်းနဲ့အများ ထိခိုက်သေဆုံးနိုင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မြေသားပျက်စီးခြင်း၊ အစိုဓာတ်ဆုံးရှုံးခြင်း စတဲ့သီးနှံပင်အတွက် ဆိုးကျိုးတွေ ရရှိစေနိုင်လို့ပါ။

သို့သော်...

နေရာမရွေး၊ ဒေသမရွေး ထွန်းရေးမဲ့စိုက်စနစ် ပြုလုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။

သို့ပါ၍ စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာများကို တရားသေမှတ်လို့ မရနိုင်လို့ 'အနားသတ်မရှိတဲ့ ကောင်း ကင်' လို့ တင်စားဖော်ပြပေးလိုက်ရတာပါ။

ဟင်္သာတမြို့နယ်က တောင်သူကိုကျော်ကိုမင်းနဲ့တကွ အစိမ်းရောင်လမ်း စာဖတ်ပရိတ်သတ်များ

စိုက်ပျိုးရေးသုတ၊ ရသ တခုခု ရရှိပြီး သီးနှံအထွက်တိုးကြပါစေကြောင်း ဆုမွန်ကောင်းတောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။

ကျန်းမာ ချမ်းသာကြပါစေ...

စေတနာများစွာဖြင့်...

ဒို့ဦးလေး

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...