ဒေါ်နန်းထက်ထက်ချစ်နိုင်ငံတော်တော်များများ၌ အုန်းစိမ်းရည်ကို အားကစားသမားများအတွက် ခွန်အားဖြည့်ဓာတ်ဆားရည်အဖြစ် ပုလင်းများ၊ သံဗူးများဖြင့်ရောင်းချနေကြပြီး အဆိုပါအုန်းစိမ်းရည်ကို အပင်အားဆေးအဖြစ်လည်း အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်များက ပြောသည်။
အုန်းရည်ထဲမှာ စိုက်တိုကိုင်နင်နဲ့ ဂျစ်ဘရယ်လင်တို့လို အပင်ဟော်မုန်းတွေ များစွာပါဝင်ပါတယ်။ ဆိုက်တိုကိုင်နင် (cytokinin) ဟော်မုန်းက ဆဲလ်တွေကွဲပွားဖို့ (cell division) လုပ်ဆောင်ရင်း အညွန့်သစ် အတက်သစ် မြန်မြန်ထွက်ဖို့ အားပေးပါတယ်။ ဂျစ်ဘရယ်လင်က ပန်းစောစောပွင့်ဖိုနဲ့ ပန်းများများပွင့်ဖို့ ပန်းပွင့်ဟော်မုန်း (Florigin) အနေနဲ့ အားပေးပါတယ်။ အုန်းရည်မှာပါတဲ့ အောက်ဇင် (Auxin) က အပင်တွေကြီးထွားဖို အထူးသဖြင့် အမြစ်သစ်တွေထွက်ဖို့ လှုံ့ဆော်ပေးတဲ့ အမြစ်ပေါက်ဟော်မုန်း (Rooting Hormone) ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ABA (Abscisis acid)လို ပတ်ဝန်းကျင်ဖိစီးမှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိစေတဲ့ အပင်ဟော်မုန်းတွေ အုန်းရည်ထဲမှာ ပါနေပါတယ်။ အုန်းရည်မှာ အပင်အတွက်လိုအပ်တဲ့ အဟာရဓာတ်တွေပါဝင်နေလို့ မိမိတို့ဉာဏ်ရှိသလို အသုံးချစေလိုပါတယ်။
ဟု စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် ဦးအောင်ကိုလတ်က ပြောသည်။
100 gm ရှိသည့် အုန်းရည်တွင် စွမ်းအင် 79 KJ (19 kcal)၊ ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ် 3.71 gm၊ အဆီဓာတ် 0.20 gm၊ ပရိုတင်း 0.72 gm၊ ဗီတာမင် 3.7 mg တို့အပြင် ကယ်လ်ဆီယမ် 24 mg၊ သံဓာတ် 0.29 mg၊ ပိုတက်ဆီယမ် 250 mg၊ ဆယ်လီနီယမ် 1 ūgm(micro gm)၊ ဆိုဒီယမ် 105 mg၊ ဇင့် 0.1 mg၊ ရေ 95 gm အစရှိသည့် ဓာတ်သတ္တုများစွာ ပါဝင်နေသည်။
မျိုးစေ့တွေကို အုန်းရည်ထဲစိမ်စိုက်ရင် အပင်ပေါက်၊ အမြစ်ထွက် မြန်တယ်။ အပင်ကျန်းမာသန်စွမ်းပြီး အနာကင်းတဲ့ပျိုးပင်တွေရတယ်။ အုန်းရည်တစ်ဆကို ရေအဆနှစ်ဆယ်နဲ့ရောပြီး ငါးရက်ခြားဖျန်းပေးရင် အမြစ်အားကောင်း၊ ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့ပျိုးပင်တွေရတယ်။ နှင်းဆီလို ကိုင်းကိုမြေထဲထိုးပြီးပျိုးတဲ့ အပင်တွေမှာ မျိုးကိုင်းကို အုန်းရည်ထဲနှစ်ပြီးစိုက်ရင် အမြစ်ထွက်မြန်ပါတယ်။ အပင်ကိုဖျန်းပေးရင် အဖူးတွေမြန်မြန်နိုးကြားပြီး ပန်းခိုင်အထွက်ကောင်းပါတယ်။ ကွမ်းညွန့်ချိုးပြီး မစိုက်ခင် အဆစ်သုံးဆစ်မြှုပ်အောင် စိမ်စိုက်ရင် အပင်အမြစ်စွဲလွယ်ပါတယ်။ စတော်ဘယ်ရီပျိုးပင်တွေကိုလည်း စိမ်စိုက်လို့ရပါတယ်။ ကွမ်းပင်တွေကို ငါးအမိုင်နိုနဲ့ ရောဖျန်းပေးရင် ကွမ်းသားထူပြီး အထွက်တိုးပါတယ်။ ဂန္ဓမာ၊ မေမြို့၊ သစ္စာပန်း၊ သစ်ခွစတဲ့ ပန်းပင်တွေမှာဖျန်းပေးရင် ပန်းဖူးစောစောထွက်၊ အဖူးများ၊ အရောင်အသွေးလှ၊ ပန်းပွင့်ကြီး၊ တာရှည်ခံ စတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ ရနိုင်ပါတယ်။ တိုင်ထောင်ပဲ၊ ရုံးပတီ၊ ခရမ်းချဉ်စတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေမှာ ဖျန်းပေးရင် ပန်းပွင့်ဖြိုင်ပြီး ထွက်နှုန်းသိသိသာသာတိုးပါတယ်။ အုန်းရည်မှာပါတဲ့ ကယ်လိဆီယမ်က ခရမ်းချဉ်ထိပ်ပုပ်ခြင်း၊ ခရမ်းသီးနဲ့ ငရုတ်သီးများ အဖျားပုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
ဟု စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် ဦးအောင်ကိုလတ်က ပြောသည်။
တစ်ရှူးနည်းဖြင့် အပင်မျိုးပွားခြင်းကို ပြုလုပ်ကြသည့် မှိုစိုက်ပျိုးရေးအတွက် မှိုမျိုးထုတ်ရာတွင် အုန်းရည်ကို အဟာရပြင်ပြုလုပ်ရန် အသုံးပြုနိုင်ပြီး မှိုပုံနှင့်စိုက်ထုပ်ကို ဖျန်းပေးခြင်းဖြင့်လည်း မှိုအလေးချိန်စီးခြင်း၊ မှိုအလုံးကြီးခြင်း စသည့်အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေကြောင်း သိရသည်။
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကိုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ဆွေးနွေးချက်များ
-
{{ comment.user.name }} - {{ formatDate(comment.created_at) }}
{{ comment.comment }}
{{ question.title }}