ဆန်စားသုံးတာကြောင့် ရုရှားကျူးကျော်စစ်ဂယက်ဒဏ် သက်သာဖွယ်ရှိတဲ့ အာရှ

ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းအပေါ် ကျူးကျော်စစ်ဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာ ဖရိုဖရဲ ဖြစ်သွားစေပြီး ဒီကတစ်ဆင့် စားသောက်ကုန်ထောက်ပံ့ရောင်းချမှုကွင်းဆက်တွေ ပြတ်တောက်ကုန်ကာ အစာရေစာငတ်မွတ်မှုတွေကို ပိုတိုးလာတော့မှာပါ။ ဒါပေမဲ့ အာရှတိုက်မှာ ဆန်ကို မြတ်မြတ်နိုးနိုး စားသုံးနေကြခြင်းက ဒီအခြေအနေဆိုးကို အထိုက်အလျောက် ဟန့်တားပေးနိုင်ဖွယ် ရှိပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ပေါင်မုန့်ဖိုဒေသကြီးတစ်ခုဆီက ဂျုံတွေကို ဝယ်ယူဖို့ မလွယ်ကူဖြစ်လာချိန်မှာ အာရှတိုက်က စားသုံးသူတွေကတော့ ဂျုံထက် ဆန်ကို ပိုအကြိုက်တွေ့ကြတယ်လို့ အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်ရဲ့ စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဂျူလက်စ်ဟူဂေါ့က ပြောပါတယ်။ ဆန်ဟာ အခြားအခြေခံသီးနှံတွေနဲ့ ယှဉ်ရင် ဈေးပိုတည်ငြိမ်နေပြီး ဂျုံမလွယ်ရင် ဆန်ဝယ်စားလို့ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောပါတယ်။

"ဒါတွေက ကစီဓာတ်ရစေတဲ့ အစာရင်းမြစ်တွေပါပဲ။ တစ်ခုမရရင် တစ်ခု အစားထိုးစားတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်" လို့ ဟူဂေါ့က အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ ပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဂျုံဈေးအတက်ရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုကတော့ ရှိနေသေးကြောင်း ၎င်းက ပြောပါတယ်။ ဂျုံဈေးဟာ မကြုံစဖူး အမြင့်ဆုံးအထိ ခုန်တက်သွားချိန်မှာ ဆန်ဈေးကလည်း ၂၀၂၀ မေလနောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းအနီးကို ရောက်နေတာပါ။

ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်း နှစ်နိုင်ငံပေါင်းရင် ကမ္ဘာ့ဂျုံ ကုန်သွယ်မှုရဲ့ လေးပုံတစ်ပုံထိ ထုတ်လုပ်ပေးနေပါတယ်။ ဂျုံဟာ ပေါင်မုန့်၊ ခေါက်ဆွဲကနေ မွေးမြူရေးအစာအထိ ကုန်စည်အမျိုးမျိုး ထုတ်လုပ်ရာမှာ သုံးပါတယ်။ ပဋိပက္ခကြောင့် ယူကရိန်းမှာရှိတဲ့ ဆိပ်ကမ်းတွေ ပိတ်သိမ်းကြရသလို ရုရှားနဲ့ ကုန်သွယ်ဖို့ကျပြန်တော့ စီးပွားရေးဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေကြောင့် အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေပါတယ်။ ဂျုံဈေးတွေ ထိုးတက်လာတာက ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း စားသောက်ကုန်ဈေးမြင့်တက်မှုကို အရှိန်ကောင်းစေပြီး ပြည်ပသီးနှံအပေါ် မှီခိုနေရတဲ့ နိုင်ငံတွေအတွက် စိုးရိမ်စရာ ပိုကောင်းလာပါတယ်။

အာရှဝယ်လက်တွေဟာ စစ်ကြောင့် အလျင်ပြတ်သွားတဲ့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုအတွက် အစားထိုး ရှာဖွေနိုင်ဖွယ်ရာရှိတယ် လို့ ဟူဂေါ့က ပြောပါတယ်။ ကာဇက်စတန်နိုင်ငံဆီက ဂျုံဝယ်ယူနိုင်တာနဲ့ ပင်လယ်နက်ဒေသထွက် နေကြာဆီနေရာမှာ အရှေ့တောင်အာရှထွက် စားအုန်းဆီနဲ့ အစားထိုးနိုင်တာကို ၎င်းက ဥပမာ ပေးထားပါတယ်။ "ကုန်အမျိုးအစားတွေက အတူတူတွေဆိုတော့ နေရာခွဲပြီး ဝယ်ယူလို့ရနိုင်ပါတယ်" လို့ ပြောပါတယ်။

အာရှတိုက်မှာ ဆန်ကို အကြိုက်များကြတာနဲ့ ဝက်ကောင်ရေအများဆုံး ရှိတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက မွေးမြူရေးတိုးချဲ့လာတဲ့အတွက် ဝက်သားဈေး ကျလာတာတို့ကြောင့် အာရှဒေသဟာ စားသောက်ကုန်ဈေးကို ကျန်တဲ့ဒေသတွေထက် ပိုပြီး ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပါတယ်။ ကပ်ဘေးကို ကြုံထားရဖူးတော့ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်တွေဟာ အပြောင်းအလဲဒဏ် ပိုခံနိုင်လာတယ်၊ နိုင်ငံတွေကလည်း စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံစေဖို့ နေရာစုံကနေ ကုန်ဝယ်ယူရေးကို ဗျူဟာတစ်ခုလို သုံးလာတယ်လို့ ဟူဂေါ့က ပြောပါတယ်။

သေသေချာချာ မသိရသေးတာကတော့ ဒီအခြေအနေတွေ ဘယ်လောက်ထိ ကြာမြင့်ဦးမလဲဆိုတာပါပဲ။ ကျူးကျော်စစ်ကြောင့် ယူကရိန်းမှာ ပြောင်းနဲ့ နေကြာလို နွေဦးသီးနှံတွေ မစိုက်ပျိုးနိုင်လောက်ဘူးလို့ တွက်ဆထားတာတွေ ရှိနေပြီး ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်အတွင်း သီးနှံရောင်းအားပြဿနာဟာ ပိုမို ကြီးထွားလာနိုင်ပါတယ်။

လက်ရှိအခြေအနေဟာ အဆမတန် မြင့်တက်နေပြီးဖြစ်တဲ့ ဓာတ်မြေသြဇာဈေးတွေအပေါ်လည်း ဖိအားသစ် ကျရောက်လာစေပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ တင်သွင်းဓာတ်မြေသြဇာအပေါ် အလွန်အကျွံ မှီခိုနေရတာဖြစ်တာနဲ့အညီ ဓာတ်မြေသြဇာ အဓိကထုတ်လုပ်သူ ရုရှားနိုင်ငံနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်သွားခဲ့ရင် တောင်အာရှနိုင်ငံကြီးအပေါ်မှာ အင်မတန်ကြီးမားတဲ့ သက်ရောက်မှု ရှိလာလိမ့်မယ်လို့ ဟူဂေါ့က ပြောပါတယ်။

တောင်သူလယ်သမားတွေ စရိတ် မနိုင်တော့ရင် ဓာတ်မြေသြဇာ သုံးစွဲမှုကို လျှော့ချလာမယ်၊ ဒီကနေ သီးနှံထွက်နှုန်းကျဆင်းလာပြီး စားသောက်ကုန်ဈေးတွေကို ဒီထက်တောင် ပိုတက်လာစေနိုင်ပါတယ်။ အိန္ဒိယလို ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံမျိုးမှာ ရှိတဲ့ငွေကြေးကို အစားအစာအတွက် အသုံးပြုရတာ များတာကြောင့် စားသောက်ကုန်ဈေးတက်တာကို အိန္ဒိယတို့က သိသိသာသာ ခံစားရလိမ့်မယ်လို့ ဟူဂေါ့က ပြောပါတယ်။

ဝေယံဟိန်း (B.Ag)
Ref: Rice Could Keep Asia’s Food Inflation Risks From Getting Worse - Bloomberg

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...