ပဲပင်စည်ထိုးယင် (Bean Stem Fly)
လက်ခံပင်သီးနှံများ
ပဲမျိုးစုံတွင် ကျရောက်ဖျက်ဆီးတတ်သည်။
ဖျက်ဆီးပုံလက္ခဏာ
အရွက်ပေါ်တွင် အုခဲ့သော ယင်မ၏ ဥမှပေါက်လာသည့် ပိုးလောက်ကောင်သည် အရွယ်၏ အတွင်းသားကို ထိုးဖောက်လျက် လိုက်ခေါင်းသဏ္ဍာန် ထွင်းဖောက်စားသောက်သဖြင့် အရွက်၏ အစိမ်းသားရောင်ဖျော့လာကာ အဝါရောင်မှ မီးလောင်ထားသကဲ့သို့ တဖြည်းဖြည်း ခြောက်သွေ့သည်။ အဝေးမှကြည့်ပါက ပဲစိုက်ခင်းမှာ တစ်သားတည်းအစိမ်းရောင်မရှိဘဲ ဖျာတစ်ချပ်ခန့် အကျယ်အဝန်းရှိသည့် အဝါရောင်အကွက်များ ဟိုတစ်ကွက် သည်တစ်ကွက် ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။ ပဲပင်ငယ်စဉ် တိုက်ခိုက်ခြင်းခံရပါက အရွက်နု ထွက်သည့်အချိန်မှစ၍ အပင်ဝါပြီးစောစောခြောက်သေသွားသည်။ တိုက်ခိုက်ခံရသောအပင်၏ မြေကြီးနှင့်ကပ်နေသော ပင်စည်မှာ ဖောင်းပွနေပြီး အက်ကွဲကြောင်းများ တွေ့ရသည်။ မြေတွင်းရှိ ပင်စည်ပိုင်းမှာလည်း အက်ကွဲကြောင်းများတွေ့ရသည်။ မြေတွင်းရှိ ပင်စည်ပိုင်းမှာလည်း အက်ကွဲနေသည်။ ယင်းအက်ကွဲကြောင်းများအတွင်း၌ သေးငယ်သော စည်ပုံသဏ္ဍာန် ရုပ်ဖုံးအိမ်များကို တွေ့ရသည်။ ပိုးလောက်ကောင်းများသည် အရွက်၏ အစိမ်းသားများကို မြွေလိမ်မြွေကောက် ပုံသဏ္ဍာန်ဖြင့် ထွင်းဖောက်စားသောက်ဖျက်ဆီးသည်။
ဘဝစက်ဝန်း
ယင်မ၏ဥအုတံဖြင့် အရွက်အညှာအနီးရှိ အရွက်မျက်နှာပြင်အတွင်း ထိုးသွင်း၍ တစ်လုံးချင်းအုသည်။ ဥမှပေါက်လာသော ပိုးလောက်ကောင်ငယ်သည် အရွက်အသားအတွင်း ထွင်းဖောက်၍ အရွက်ညှာမှတစ်ဆင့် မြေကြီးနှင့် ကပ်လျက်ရှိသော ပင်စည်အထိရောက်အောင် စားသောက်ဖျက်ဆီးသည်။ အရွယ်ရောက်ပိုးလောက်ကောင်းမှာ အဖြူရောင်ရှိ၍ ခြေထောက်များလုံးဝမပါရှိဘဲ အရှည် ၄ မီလီမီတာခန့်ရှိသည်။ ပိုးလောက်ကောင်၏ ဦးခေါင်းထိပ်ဖျားမှာ ချွန်လျက်၊ အမြီးပိုင်းသည် လုံးဝန်းသော ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသည်။ ရုပ်ဖုံးဘဝကို မြေနှင့်ကပ်နေသော ပင်စည်အရင်းပိုင်း၌ ပြုလုပ်သည်။ ရုပ်ဖုံးအိမ်မှ ထွက်လာသော ယင်ကောင်သည် ပင်စည်အက်ကွဲကြောင်းများမှာ ထွက်လာသည်။ ယင်ကောင်မှာ အလွန်သေးငယ်၍ အနက်ရောင်ရှိပြီး ကိုယ်အလျား ၂ မီလီမီတာ ခန့်သာ ရှိသည်။ ယင်အမသည် အထီးထက် ခန္ဓာကိုယ်အရွယ် အနည်းငယ်ပို၍ ကြီးသည်။ ယင်အမတစ်ကောင်သည် ဥပေါင်း ၁၀၀ – ၃၀၀ အထိ အုနိုင်သည်။ ဥဘဝတွင် ၂ -၃ ရက် ပိုးလောက်ကောင်ဘဝတွင် ၁ ပတ်(အေးသောရာသီ၌ ၁၀ ရက်) ရုပ်ဖုံးဘဝတွင် ၇ – ၁၀ ရက် အကောင်ကြီးဘဝတွင် ၂ ပတ်ကြာသည်။
ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း
(၁) ဖျက်ဆီးမှုလက္ခဏာ တွေ့ရှိရသော အပင်များကို နုတ်ယူမီးရို့ဖျက်ဆီးပါ။
(၂) မစိုက်မီ မြေပြုပြင်စဉ် ကတည်းက အလေ့ကျပေါက်နေသော ပဲရိုင်းပင်များကို မီးရှို့ပါ။
(၃) မစိုက်မီ မြေပြုပြင်စဉ်တွင် တစ်ဧကလျှင် ဒိုင်ယာဇီနွန် ထမင်းစားဇွန်း တစ် ဇွန်း/ဖြူရာဒမ် ၃ ဂျီ(၁.၈ – ၃.၆ ) ပိဿာနှုန်းထည့်ပါ။
(၄) အရွက်နုထွက်ချိန်မှစ၍ ပင်လုံးပြန့်အာနိသင်ရှိ ပိုးသတ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးဖြင့် ပက်ဖျန်းကာကွယ်ပါ။
စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်