“ကျွဲမွေးမြူရေး”

ကျွဲများ၏ သဘာဝသည် ရွံ့နွံရေကွက်တွင် လူးတတ်သော ခြေ(၄)ချောင်းပါသည့် စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါ ဖြစ်သည်။ ကျွဲသည် နွားထက် ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည် ထွားကြိုင်း၍ ခွန်အားဗလ ပိုမိုကြီးမားသည်။ အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့တွင် လယ်ထွန်ယက်ရာ၌လည်းကောင်း၊ လေးလံသော သစ်လုံးကြီးများကို ဆွဲရာ၌လည်းကောင်း ကျွဲယဉ်ကို အသုံးပြုကြသည်။

မြန်မာနှင့် အိန္ဒိယတို့တွင် နို့စားကျွဲမများကိုလည်း မွေးမြူတတ်ကြသည်။ ကျွဲသားရေကို ကျိုပါက “ကျွဲကော်” ရသည်။ ကျွဲ၏မစင်ကို မြေဩဇာအဖြစ် သုံးလေ့ရှိကြပြီး ခြောက်သွေ့သွားသောအခါတွင် လောင်စာအဖြစ် သုံးကြသည်။

မွေးမြူနိုင်သော နည်းစနစ်များ

၁။ ခြံလှောင်စနစ်ဖြင့် မွေးမြူခြင်း။

၂။ လွှတ်ကျောင်းစနစ် သင့်လျော်ရာဖြင့် မွေးမြူခြင်း (မြေနေရာ ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် အဆောက်အဦး ဆောက်လုပ်ခြင်း)။

၃။ ရေဝပ်၊ ရေကြီးခြင်းမရှိသော ကုန်းမြင့်ဒေသဖြစ်ရန်နှင့် သောက်သုံးရေ လုံလောက်စွာ ရရှိနိုင်မည့် နေရာဖြစ်ရမည်။

၄။ အဆောက်အဦးကို ဒေသထွက်ပစ္စည်းများဖြင့် ဆောက်လုပ်နိုင်သည်။

၅။ အလင်းရောင်နှင့် လေဝင်လေထွက် ကောင်းစေရန်အတွက် အမိုးကို ထပ်ဆင့်အမိုး ပြုလုပ်ပေးနိုင်သည်။

၆။ ကြမ်းခင်းကို အလယ်မှ တံစက်မြိတ်ဖက်သို့ နိမ့်လျှောထားရှိခြင်းအားဖြင့် အညစ်အကြေးများ အပြင်ဖက်သို့ အလွယ်တကူ ဆေးကြောနိုင်သည်။

ကျွဲများအား ကျွေးမွေးထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း

(က) ကျွဲငယ်ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်း

• ကျွဲများ သားပေါက်ရာသီမှာ ဩဂုတ်လမှ အောက်တိုဘာလအတွင်း ဖြစ်သည်။

• ကျွဲငယ်ကလေးများ သန်ကောင်ရောဂါကြောင့် သေပျောက်နှုန်းမြင့်မားတတ်သဖြင့် ကျွဲမများအား သားမစပ်မီ သန်ချဆေးကျွေးရန် လိုအပ်ပါသည်။

• ကျွဲငယ်များအား (၁၅)ရက်သားတွင် (၁)ကြိမ်၊ (၄၅)ရက်သားတွင် (၁)ကြိမ် သန်ချသင့်သည်။

• နို့စားကျွဲများတွင် ကျွဲငယ်များအတွက် နို့ကို လုံလောက်အောင်ချန်၍ နို့ညှစ်ရန် အရေးကြီးသည်။

• ခိုင်းကျွဲမှာ ကျွဲငယ်များ မိခင်နှင့်အတူ လွှတ်ကျောင်းထားရှိ၍ နို့လုံလောက်စွာ ရရှိနိုင်သည်။

ကျွဲငယ်စာအဖြစ်

• ပြောင်းဝါ -၆၀%

• ဆန်ကွဲ -၂၀%

• ပဲဖက်/နှမ်း -၂၀%

စုစုပေါင်း -၁၀၀%

(ခ) ခိုင်းကျွဲများ ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်း

• ခိုင်းကျွဲတစ်ကောင် (၁)နှစ်စာအတွက် ပျမ်းမျှ အစာစိမ်း (၁၀)တန်၊ ကောက်ရိုး (၂)တန်၊ အစာနု (၁)တန် လိုအပ်သည်။

• အလုပ်ပင်ပန်းသောအခါ မြေပဲဖတ်၊ နှမ်းဖတ်ကို အဓိကထားကျွေးရန် လိုအပ်သည်။

• ခိုင်းကျွဲထီးများကို အသက်(၃-၄)နှစ် အရွယ်တွင် အခိုင်းကျင့်ပေးပြီး အရွယ်ရောက်မှ သင်းကွပ်ရမည်။

ဖြည့်စွက်စွာကျွေးမွေးခြင်း

• နွားစာချဉ်ဖတ်များ ကျွေးမွေးနိုင်သည်။ (ကောင်းမွန်သော စားကျက်မရရှိပါက ဖြည့်စွက် စာကျွေးရန် လိုအပ်သည်)။

ကျွဲမျိုးများ

(က) ရွံ့လူးကျွဲမျိုး (ခိုင်းကျွဲ) (Swamp Buffalo)

(ခ) ရေစိမ်ကျွဲမျိုး (ခိုင်းစားကျွဲ) (Water Buffalo) တို့ ရှိကြသည်။

(က) ရွံ့လူးကျွဲမျိုး (ခိုင်းကျွဲ)

• နမူရီ၊ ဂျီရန်ဂီနှင့် မြန်မာတိုင်းရင်းကျွဲတို့ ဖြစ်ကြသည်။

• ခန္ဓာကိုယ်ကြီးမားတောင့်တင်း၍ အလျားတိုသည်။

• ဝမ်းဗိုက်ကြီးမား၍ ဖောင်းကားသည်။

• နဖူးပြား၍ မျက်လုံးအိမ် ထင်ရှားပေါ်လွင်သည်။

• မျက်နှာတို၍ နှာပေါက်ကျယ်သည်။

• လည်တံရှည်၍ ဘို့စောင်း ထင်ရှားပေါ်လွင်သည်။

• ခြေလက်များတို၍ သွယ်သည်။

• အထီးနှင့် အမမှာ ပုံသဏ္ဍာန်ခြားနားမှု မရှိပါ။ ဦးချိုများပါရှိ၍ ဦးခေါင်းမှ အပေါ်ဘေးသို့ကားပြီး အလယ်သို့ ပြန်၍ ကွေးဝင်နေသည်။

• အမသည် အထီးနှင့် ယှဉ်ပြိုင်ဝန်ဆောင်မှု ပေးနိုင်သည်။

(ခ) ရေစိမ်ကျွဲမျိုး (နို့စားကျွဲ)

• မူယား၊ ဆာတီ၊ နီလီရာဘီနှင့် ဂျဖာရာဘဒီတို့ ဖြစ်သည်။

• ကိုယ်ထည်နှင့် မျက်နှာရှည်လျား၍ ရင်အုပ်သေးသည်။

• ခြေထောက်ရှည်၍ တုတ်ခိုင်သည်။

• တင်ပါးနှင့် မြီးညှောင့်ရိုး ပိုမိုထင်ပေါ်သည်။

• အထီးသည် အမထက် နဖူးမောက်၍ မျက်နှာသွယ်သည်။ ဦးချိုတို၍ လိမ်နေသည်။

ကျွဲရောဂါ ကာကွယ်ဆေးများ

ကျွဲ၊ နွား ကူးစက်ရောဂါများအတွက် ကာကွယ်ဆေးများကို မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာန၏ ညွှန်ကြားချက်အရ အချိန်မှန်မှန်ထိုးခြင်းဖြင့် ကာကွယ်နိုင်သည်။

(က) ပေါင်ပုပ်လက်ပုပ်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး။

(ခ) ဒေါင့်သန့်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး။

(ဂ) ခွာနာလျှာနာရောဂါ ကာကွယ်ဆေး။

(ဃ) လည်ချောင်းကွဲရောဂါ ကာကွယ်ဆေးတို့ ဖြစ်ကြသည်။

Ref; မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာန

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...