သစ်ကြံပိုး

မြန်မာအမည် - သစ်ကြံပိုး

အင်္ဂလိပ်အမည် - Ceylon Cinnamon

ပုံသဏ္ဌာန် -

အပင် - အမြဲစိမ်းလန်း၍ အနံ့ရှိသော အပင်ကြီးမျိုးဖြစ်သည်။ အပင်ရိုင်းသည် ပေ ၄၀ မှ ၆၀ အထိ မြင့်သည်။ အပင်ရိုင်းသည် ဝေဝေဆာဆာ ထွက်လေ့ရှိသည်။ နုသောအပိုင်းသည် ချောမွတ်၍ ပိုးသားကဲ့သို့ နူးညံ့သော အမွှေးများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေသည်။

အရွက် - ရွက်ဆိုင်ထွက်သည်။ ဘဲဥပုံ၊ လုံစွပ်ပုံဖြစ်သည်။ ရွက်ရင်း ဝိုင်း၍ ရွက်ဖျားချွန်သည်။ ရွက်ပြားအပေါ်မျက်နှာပြင် ပြောင်ချောသည်။ အောက်မျက်နှာပြင် စိမ်းညိုရောင်ရှိသည်။ ရွက်ကြော ၃ – ၅ ခုရှိ၏ ။ ရွက်နုသည် ပန်းရောင်ရှိ၍ ကြာသော် အစိမ်းရင့်ရောင်သို့ ပြောင်းလဲသွား၏ ။ ပွင့်ညှာရှည်၍ ကိုင်းဖျားမှသော်လည်းကောင်း၊ ကြားဖူးမှ လည်းကောင်းပွင့်သည်။ အပွင့်သေးငယ်သည်။ အဝါဖျော့ဖျော့ရောင်ရှိ၍ စူးရှသော အနံ့ရှိ၏ ။ ပွင့်ဖတ် ခေါင်းလောင်းပုံ ဖြစ်သည်။ တပို့တွဲ၊ တပေါင်းတွင် ပွင့်သည်။ သေးငယ်သည်။ ညိုရောင်သမ်းသော အနီရောင်ရှိသည်။ ရှည်မျောမျောပုံသဏ္ဌာန်ဖြစ်၍ ၂ လက်မ ၃လက်မခန့်ရှည်သည်။ အသီးမှ အဆီထုတ်ယူ ရရှိ၏ ။ နယုန်လမှ သီတင်းကျွတ်လအတွင်း အသီးရင့်သည်။

အခေါက် - အလွန်အဖိုးတန်၏ ။ မွေးကြိုင်သည့် သတ္တိရှိသည်။ ၎င်းအခေါက်မှ အသီးရရှိသည်။ အခေါက်ခါး၏ ။

ပေါက်ရောက်သည့်ဒေသ။ ။ တနင်္သာရီ၊ ချင်းတွင်း အထက်ပိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း၊ ဗန်းမော်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တို့တွင် ပေါက်ရောက်သည်။ မြေနှင့် ရာသီဥတုကို အလွန်ရွေးချယ်သည်။ မိုးရေချိန် ၈၀ လက်မထက် မနည်းသော အပူပိုင်း ရာသီဥတုမျိုးတွင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသည်။

ပေါက်ရောက်ပုံ။ ။ စိုက်ပျိုးပင်ဖြစ်သည်။

စိုက်ပျိုးပုံ -

(က) မြေအမျိုးအစား။ ။နုန်းတင်မြေနုမျိုးသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ဂဝံဆန်သောမြေတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း သဲနုမြေလောက် အရည်အချင်း မကောင်းပေ။

(ခ) စိုက်ပျိုးခြင်း။ ။ အပင်ကြီးသည်အထိ ထားမည်ဆိုပါက တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် ၁၅ပေ ၂၀ပေ အကွာထား၍ စိုက်ရမည်။ အပင်ငယ်တွင် ခုတ်ယူလိုပါက မြေကို အချင်း ၄ပေရှိ စက်ဝိုင်းပုံဖော်ပြီး တစ်စေ့နှင့်တစ်စေ့ ၈ လက်မကွာထား၍ ပတ်လည်စိုက်သွားရမည်။ စက်ဝိုင်းတစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဗဟိုချင်း ၁၀ ပေအကွာ ထားသင့်သည်။ အစေ့ကိုစိုက်မည့်အစား အကိုင်းကို အမြစ်ဖော်၍လည်း စိုက်နိုင်သည်။ အစေ့မှ အညှောက်ပေါက်ရန် သုံးပတ်ကြာသည်။

(ဂ) ပြုစုခြင်း။ ။ အပင်ငယ်များနေရာတွင် ဂရုစိုက်၍ အစားထိုးစိုက်ရမည်။ ပေါင်းပင်များ အမြဲရှင်းနေစေပြီး ရေကို လိုသလို သွင်းလောင်းပေးရန်လိုသည်။

(ဃ) စုဆောင်းရယူခြင်း

၁။ ရိတ်သိမ်းခြင်း။ ။အပင်ကို ကြီးသည်အထိထားပါက အမြင့်ပေ ၃၀ မှ ၅၀ ပေအထိထား၍ အပင်ငယ်တွင် အခေါက်ခွာလိုက ၂ နှစ်သားအရွယ် ၆-၈ ပေ အမြင့်တွင် ခုတ်ယူ၍ အခေါက်ခွာယူ နိုင်သည်။ အခေါက်ခွာရာတွင် ကဆုန်လမှ ဝါခေါင်လတွင် တစ်ကြိမ်၊ သီတင်းကျွတ်မှ တန်ဆောင်မုန်းလတွင် တစ်ကြိမ်၊ ပင်ခြေ လက်လေးသစ်ခန့်ချန်၍ ခုတ်သိမ်းရသည်။ ၎င်းငုတ်မှ ဘေးတက်များ ပြန်ထွက်နိုင်သည်။ ပင်စည်ကို ခုတ်ယူပြီးနောက် အရွက်များကို ဖယ်ရှား၍ ပင်စည်အလျားလိုက်၊ ဓားဦးချွန်နှင့် အောက်သို့ထိုးချလိုက်ပြီး ဓားထိပ်ချွန်နှင့် အခေါက်ကို လှန်ခွဲရသည်။

၂။ ပြုပြင်ခြင်း။ ။ ခွာရသော အခေါက်များကို စုပုံပြီး ဂုံနီအိတ်ဖြင့် အလုံဖုံး၍ ချွေးပြန်အောင် တစ်ည သိပ်ထားရသည်။ နောက်နေ့တွင် အခေါက်ပေါ်ရှိ အပွေးများကို ဓားနှင့်ခြစ်ပစ်ပြီး အရိပ်ထဲတွင် ၁၂ ရက်ခန့် အခြောက်ထားခြင်းဖြင့် အခေါက်များ အလိမ်လိုက်ဖြစ်လာသည်။ ထိုအချိန်တွင် ညိုဝါရောင်ပြောင်းသွားသည်။ သစ်ကြံပိုးအဆီကို အခေါက်နှင့်အရွက်များမှ ထုတ်ယူနိုင်သည်။

အသုံးပြုသည့်အစိတ်အပိုင်း။ ။ အခေါက်၊ အဆီ။

အာနိသင်။ ။ မြန်မာဆေးကျမ်းများအလိုအရ သစ်ကြံပိုးအခေါက်သည် ခါး၏ ၊ မွှေး၏ ၊ လေ ၊ သည်းခြေ ၊ ရေငတ်ခြင်း၊ လည်ချောင်းရောင်ခြင်း၊ ပူလောင်ခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်းနှင့် နှလုံးရောဂါများကို ပျောက်စေနိုင်၏ ။ အဆီသည် သွေးလေတို့ကို ငြိမ်းစေ၏ ။ အကိုက်အခဲနှင့် ရောင်တင်းခြင်း၊ နှုတ်မမြိန်ခြင်း၊ အော့အန်ခြင်း၊ သွေးယိုစီးခြင်းကို နိုင်သည်။

အသုံးပြုပုံ -

အခေါက် -

၁။ လေ၊ သည်းခြေနာ၊ ဝမ်းသွားရောဂါ၊ သွေး၊ ချွေးထွက်လွန်ခြင်းတို့ကို အထူးသဖြင့် နိုင်၏ ။

၂။ အခေါက်မှုန့်ကို ရှားစေးနှင့် ဆတူသောက်ပါက ဝမ်းသွားခြင်း ပျောက်၏ ။

၃။ တုပ်ကွေးရောဂါ၊ ချောင်းဆိုးရောဂါ၊ သုတ်ခန်းခြောက်ခြင်း၊ သွေးဝမ်း၊ ပိတ်ဝမ်းကိုက်ခြင်းတို့တွင် အခေါက်ကို သွေး၍ အခြားဆေးတို့နှင့် ဖက်စပ်တိုက်နိုင်သည်။

၄။ ဟင်းလျာများချုတ်ပြုတ်ရာ၌ သစ်ကြံပိုးအခေါက်ကို ထည့်ချက်လျှင် အစာကြေ၏ ။

၅။ သစ်ကြံပိုးအခေါက်၌ အခံဓါတ်ခေါ် (tannin)ပါသဖြင့် ဝမ်းပျက်ရောဂါနှင့် ဝမ်းတွင်းသွေးယိုစီးသော ရောဂါများ၌ သုံးနိုင်၏ ။

၆။ ဝမ်းတွင်း၌ ပူစေသောကြောင့် အော့အန်ခြင်းနှင့် ပင်လယ်လှိုင်း မမူးစေရန်အတွက်လည်း သုံး၏ ။

၇။ အခေါက်ကို ပြုတ်၍သောက်လျှင် ဝမ်းကိုက်ရောဂါ ပျောက်၏ ။

၈။ သွေးကိုအားပေးသောကြောင့် White Blood Corpuscles ခေါ် သွေးကောင်းတွင် ပါဝင်သည့် အဖြူသွေးကို တိုးပွားစေသဖြင့် အဆုတ်နာရောဂါကုဆေးအဖြစ် ဖော်စပ်သုံးသည်။

အဆီ -

၁။ အဆီကို သွားကိုက်ရာတွင် သိပ်ပေးပါက ပျောက်၏ ။

၂။ နားအူ၊ နားလေထွက်ခြင်းများဖြစ်ပါက ၎င်းဆီကို ခတ်ပေးလျှင် ပျောက်ကင်း၏ ။

၃။ ဝမ်းတွင်း လေပွသော် အဆီ ၂-၄ စက်အထိ သောက်လျှင် ပျောက်၏ ။

၄။ တိုက်ဖိုက် (Typhoid) ရောဂါဖြစ်သော် အဆီ ၂စက်ခန့် တစ်နေ့နှစ်ကြိမ် သို့မဟုတ် ၃ကြိမ်ခန့် သောက်ရ၏ ။

ကိုးကား - မြန်မာ့ဆေးဝါးပင်များ

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...