ပင်ညှိုးရောဂါ (Fusarium wilt)
ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Fusarium oxysporum
ရောဂါလက္ခဏာ
အပင်ငယ်စဉ်မှစ၍ ရောဂါကျရောက်နိုင်သည်။ အရွက်များသည် နေ့ခင်းပိုင်းတွင် ညှိုးနွမ်းနေပြီး ညနေပိုင်း တွင် ပြန်လည်ကောင်းလာသည်ကို တွေ့ရသည်။ ရောဂါပြင်းထန်ပါက အောက်ဆုံးအရွက်များ အဝါရောင် ပြောင်းလာပြီး အပေါ်အရွက်များပါ တဖြည်းဖြည်း အဝါရောင် ပြောင်းလာကြသည်။ ပင်စည်၏ အစာရေကြောစည်းကို ကန့်လန့်ခွဲကြည့်ပါက အရောင်ပြောင်းလာသည်ကို တွေ့ရသည်။
ရောဂါပျံ့နှံပုံ
အပူချိန် ၃၀ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်တွင် ရောဂါပျံနှံ့နိုင်ပါသည်။
ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ
• သီးလှည့် စိုက်ပျိုးပါ။
• ရောဂါဖြစ်ပွားထားသော ပင်ကြွင်းပင်ကျန်များကို ဖျက်ဆီးပစ်ပါ။
• Carbendazim၊ Hexaconazole၊ Benomyl အစရှိသော ဓာတုဆေးများသုံး၍ ကာကွယ်နှိမ်နည်းနိုင်ပါသည်။
ဒေါင်းနှီးမှိုရောဂါ (Downy mildew)
ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Pseudoperonospora cubensis
ရောဂါလက္ခဏာ
အရွက်၏မျက်နှာပြင်တွင် သေးငယ်သော အဝါရောင်အကွက်များ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ အောက်မျက်နှာပြင်တွင် အဖြူရောင်၊ မီးခိုးရောင်(သို့) ခရမ်းရောင် မှိုမျှင်များကို တွေ့ရသည်။ ရွက်ကြောများနှင့် ကန့်သတ်ထားသောကြောင့် အနာကွက်သည် ဒေါင့်ကွက်သဏ္ဍာန် ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ အနာကွက်များပေါင်းစပ်ကာ အရွက်တစ်ခုလုံး အညိုဖျော့ရောင် ပြောင်းလဲလာသည်။ ရောဂါဆိုးရွားပါက အရွက်သည် ခြောက်သွေ့၍ ကြွေကျသွားသည်။ နောက်ဆုံးတွင် အပင်ကြီးထွားမူ ရပ်တန့်ကာ အပင်သေသွားနိုင်ပါသည်။
ရောဂါပျံ့နှံပုံ
အရွက်မျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ မိုးရေစက် နှင့် နှင်းစက်များသည် မှိုစပိုးများ မျိုးညှောင့်ပေါက်ရန်အတွက် အခြေအနေပေးပါသည်။ နေ့အပူချိန် ၂၅ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် နှင့် ညအပူချိန် ၁၅ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တို့တွင် ရောဂါပြင်းထန်စွာ ကျရောက်နိုင်ပါသည်။ ဆောင်းရာသီ နှင့် မိုးရာသီတွင် အများဆုံး ကျရောက်တတ်သည်။
ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ
• ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်သော မျိုးကို ရွေးချယ်ပါ။
• ရေကောင်းစွာ စီးဆင်းနိုင်စေရန် ပင်ကြား၊တန်းကြား ခပ်ကျဲကျဲ စိုက်ပျိုးပါ။
• မှိုသတ်ဆေးများဖြစ်သော Mancozeb၊ Metalaxyl+Mancozeb၊ Copper oxychloride များကို ပတ်ဖျန်း၍ နှိမ်နင်းနိုင်ပါသည်။
ဖားဥမှိုရောဂါ (Powdery mildew)
ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ - Erysiphe cichoracearum
ရောဂါလက္ခဏာ
အရွက်၏အပေါ်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ပေါင်နာမှုန့် ဖြူးထားသကဲ့သို့ အဖြူရောင်မှိုမျှင်များကို တွေ့ရသည်။ထို့နောက် အရွက်တစ်ခုလုံး သာမက ရွက်ညှာနှင့် ပင်စည်အထိ ရောဂါပျံ့နှံနိုင်သည်။ ရောဂါဆိုးရွားလာပါက အရွက်တစ်ရွက်လုံး အညိုရောင် အဖြစ် ပြောင်းလာပါသည်။
ရောဂါပျံ့နှံပုံ
ရောဂါဖြစ်စေသော မှိုစပိုးများသည် လေဖြင့်ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။ လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာများမှ တစ်ဆင့် ရောဂါကူးစက်နိုင်သည်။ မြေတွင် အစိုဓာတ်နည်းခြင်းသည် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို အားပေးပါသည်။
ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း
• ရေကိုလုံလောက်စွာ သွင်းပေးပါ။
• Hexaconazole၊ Sulphur၊ Carbendazim စသောမှိုသတ်ဆေးများသုံး၍ ဖားဥမှိုရောဂါကို နှိမ်နင်းနိုင်ပါသည်။
မစန္ဒကူးအောင်
Ref https://www.slideshare.net/mobile/mohammadramjan2/diseases-of-cucurbits-vegetables-by-md-ramjan
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။