သတိ..အန္တရာယ်ရှိသည်...အာလူးတွေစိမ်းနေရင်သတိထား

မြန်မာအမည် - အာလူး
မျိုးရင်း - Solanaceae
သိပ္ပံအမည် - Solanum tuberosum

အာလူးသည် အာဟာရတန်ဖိုးမြင့်မားသောကြောင့် စားဖိုဆောင်အဓိကဟင်းမယ်တစ်ခုအနေဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အသုံးပြုနေကြသည်။ အာလူးသည် ကစီဓာတ်ကြွယ်ဝသော အဥစားဟင်းသီးဟင်းရွက်အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် အဝါရောင်၊ အညိုဖျော့ရောင်တို့ဖြစ်သည်။ သို့သော် အချို့အာလူးဥများတွင်မူ ပုံမှန်အရောင်ထဲ အစိမ်းရောင်ပါရှိနေခြင်းမျိုးကို အပြင်မှာ မြင်နေရပါသည်။

ဒါက ဘာကြောင့်ဖြစ်တာလဲ…

ကောင်းလား…၊ ဆိုးလား…

စားသုံးရင်ရော အန္တရာယ်ဖြစ်စေလား…ဆိုတာတွေက စဉ်းစားစရာဖြစ်ပါသည်။

အာလူးစိုက်ရာသီတွင် မိုးသည်းထန်စွာရွာခြင်းက အာလူးပင်ခြေရှိ မြေကြီးများကို အဝေးသို့လွင့်စင်ထွက်စေပြီး အမြစ်များ/ ဥများ မြေပေါ်သို့ ပေါ်လာစေပါသည်။ ထိုဥများကို အပင်ပေါ်က အရွက်များကလည်း လုံလောက်သည့် အရိပ်အာဝါသမပေးနိုင်ခြင်း/ ကောင်းကောင်းမဖုံးထားခြင်းမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဆိုတော့ ဥများသည် နေရောင်ခြည်နှင့်ထိတွေ့ပြီး အစိမ်းရောင်ခြယ် (chlorophyll)များ စုလာကာ ပုံမှန်အဝါရောင်ထဲတွင် အစိမ်းရောင်များပေါ်လာစေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အဓိကအနေဖြင့် နေလောင်ခြင်း၊အလင်းရောင်နှင့် တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

အစိမ်းရောင်ခြယ် ကလိုရိုဖီးလ်(chlorophyll) သည် အပင်ကို အလင်းမှီစုအစာဖွဲ့စည်းခြင်း (photosynthesis) မှတဆင့် နေရောင်ခြည်မှ စွမ်းအင်များကို ရယူနိုင်စေပါသည်။ ၎င်းဖြစ်စဉ်မှတဆင့် အာလူးပင်တို့သည် နေရောင်ခြည်၊ ရေ၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်တို့ကို အသုံးပြု၍ ကစီဓာတ် (carbohydrate) နှင့် အောက်ဆီဂျင်တို့ကို ထုတ်လုပ်နိုင်ပါသည်။ ကောင်းသောအချက်မှာ ၎င်းအစိမ်းရောင်ခြယ်ဖြစ်ပေါ်ခြင်းသည် အင်းဆက်၊ ပိုးမွှား၊ ရောဂါတိုက်ခိုက်ခြင်းတို့ကို ကာကွယ်ပေးသော ဒြပ်ပေါင်းများကိုလည်း ဖြစ်စေပါသည်။

အစိမ်းရောင်ရောင်ခြယ်သည် ၎င်းကိုယ်တိုင်ဆိုလျှင် အန္တရာယ်မရှိပေ။ သို့သော် အာလူးတွင်ဖြစ်သော အစိမ်းရောင်ခြယ်ကတော့ solanine ဟုခေါ်သော အန္တရာယ်ရှိစေသောဒြပ်ပေါင်းကို ဖွံ့ဖြိုးလာစေပါသည်။ နိုက်တြိုဂျင်ပမာဏမှန်ကန်စွာမကျွေးခြင်း၊ ဥများကို စောစောတူးဖော်ခြင်း(ရိတ်သိမ်းခြင်း) တို့ကြောင့်လည်း အာလူးတွင် solanine ဒြပ်ပေါင်းပမာဏ များစေနိုင်ပါသည်။

၎င်း solanine သည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်တွင် neurotransmitters ဖြိုခွဲခြင်း၌ ပါဝင်သော အင်ဇိုင်းများကို ဟန့်တားပါသည်။ အူနံရံရှိ ဆဲလ်အမြေှးပါးများကို ထိခိုက်စေပြီး အူနံရံတွင် စိမ့်ဝင်နိုင်မှုမရှိသောကြောင့် ချေဖျက်၍မရနိုင်သဖြင့် ဆိုးကျိုးဖြစ်စေပါသည်။ ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်း၊ အာရုံကြောရှုပ်ထေွးခြင်းတို့ကိုဖြစ်စေပါသည်။ ပြင်းထန်သော အခြေအနေများတွင် မေ့မြောခြင်း၊ သေဆုံးခြင်းတို့ကိုပါ ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ပုံမှန် အာလူးဥတွင် solanine သည် ပမာဏအနည်းငယ်သာ ရှိပြီး နေရောင်ခြည်ထိတွေ့၍ စိမ်းလာခြင်းဖြင့် ၎င်းဒြပ်ပေါင်းပမာဏသည် ဖွံ့ဖြိုးလာပြီး များလာပါသည်။ Solanine ဒြပ်ပေါင်းပမာဏသည် အာလူးအခွံတွင်အမြင့်ဆုံးရှိနေသောကြောင့် အစိမ်းရောင်အခွံဖယ်လိုက်ခြင်းဖြင့်တော့ ပမာဏ၏ (၃၀)ရာခိုင်နှုန်းကို ဖယ်ရှားနိုင်ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းဥတွင်(၇၀) ရာခိုင်နှုန်းကျန်ရှိနေသောကြောင့် အန္တရာယ်ပေးနိုင်သော ပမာဏကျန်ရှိနေသေးသည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

ချက်ပြုတ်ခြင်း၊ မီးဖုတ်ခြင်း၊ ကြော်ခြင်းတို့ကလည်း အာလူးထဲရှိ Solanine ဒြပ်ပေါင်းပမာဏကို သိသိသာသာ မလျှော့ချပေးနိုင်ပေ။ ထို့ကြောင့် အာလူးဥထဲရှိ Solanine ပမာဏကို လျော့ကျသွားအောင်၊ လုံခြုံစိတ်ချစွာစားသုံးနိုင်အောင် လုပ်နိုင်သောနည်းလမ်း မရှိပေ။

အာလူးဥ၌ အစိမ်းရောင်အစက်သေးသေးသာ ရှိနေလျှင် Solanine ပမာဏသည် ၎င်းအစက်အနားပတ်ပတ်လည်တွင်သာ ရှိနေသောကြောင့် ဖယ်ထုတ်နိုင်ပါသည်။ သို့သော် အာလူးဥသည် အလွန်စိမ်း၍ မြည်းကြည့်လျှင်ခါးနေသည်ဆိုပါက မစားဘဲ လွှင့်ပစ်ခြင်းသည်သာလျှင် ကျန်းမာရေးအတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

ရိတ်သိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အလင်းရောင်၊ အပူချိန်နိမ့်ခြင်း၊ မြင့်ခြင်းတို့ကလည်း အာလူးဥကို Solanine ပမာဏတိုးလာအောင် လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆိုင်မှဝယ်ယူချိန်တွင် ဒဏ်ရာရှိသလား၊ စိမ်းနေပြီလား ဆိုတာကို ဂရုတစိုက်စစ်ဆေးပြီး ဝယ်ဖို့လိုပါသည်။ ဝယ်လာပြီးပြီဆိုလှျင်လည်း အိမ်တွင် ဂရုတစိုက်သိမ်းဆည်းထားဖို့လည်း လိုအပ်ပါသည်။

ရေခဲသေတ္တာထဲတွင် သိမ်းခြင်းသည် အာလူးဥများအတွက် အေးလွန်းသောကြောင့် Solanine ပမာဏပိုတိုးလာစေသည်ဟု တချို့စမ်းသပ်ချက်များက ဖော်ပြထားပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ပင် အာလူးဥများကို မီးဖိုဆောင်တွင် ကြာရှည်သိမ်းခြင်းသည်လည်း မကောင်းပေ။ ပုံမှန်ထက် အပူချိန်မြင့်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဒါ့အပြင် ဥများကို ရေမထိအောင် ဂရုတစိုက်သိမ်းဖို့လည်း လိုပါသည်။ ထို့ကြောင့် သာမန်အခန်းပူချိန်- အေးသော၊ ခြောက်သေွ့သော၊ မှောင်သောနေရာ (သို့) အလင်းပိတ်အိတ်များဖြင့် ထည့်၍ သိမ်းဆည်းထားသင့်ပါသည်။ ဖယောင်းသုတ်၍ သိမ်းခြင်းသည် စိမ်းခြင်းကို ဟန့်တားပေးနိုင်မည်မဟုတ်ပါ။

ဒါကြောင့် အာလူးဥများ စိမ်းနေပြီဆိုလှျင် လူကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသော ဓာတ်များရှိနေပြီဖြစ်တာကြောင့် စားသုံးရန် မသင့်ပါဘူးလို့ အကြံပြုချင်ပါသည်။

https://www.healthline.com/nutrition/green-potatoes

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...