အပင်တွေက ရေတွေကို ဘယ်လိုစုပ်ယူတာလဲ

အပင်တွေမှာဆိုရင် အမြစ်တွေက ရေကို စုပ်ယူကြတယ်ဆိုတာတော့သိကြတယ်။ ပန်းပွင့်ချိန်တွေမှာ ရေကိုပိုလိုတယ်ဆိုတာ ပြောကြတယ်။ အပွင့်လေးတွေဆီ ရေတွေ ဘယ်လိုရောက်သွားတာလဲ။ နေရောင်ခြည်နဲ့ အစာချက်တာက အရွက်မှာဖြစ်တယ်လို့ပြောတယ်။ အမြစ်ထဲက ရေတွေက အရွက်လေးဆီကို ဘယ်လိုရောက်သွားတာလဲ ဆိုတာကို ဒီတစ်ခေါက်မှာလေ့လာကြည့်ကြတာပေါ့။

အပင်တွေဘာကြောင့် ရေတွေလိုအပ်နေတာလဲ

တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာစိုက်သမျှ ဖြစ်တည်နေသမျှ အပင်တွေအားလုံးမှာ ရေဟာ မရှိမဖြစ်ပါဝင်တဲ့ သက်မဲ့ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ရေက အရေးကြီးသလား ဆိုတော့ ကြီးတာပေါ့။ အပင်တွေ အစာချက်လုပ်ဖို့အတွက် တကယ်လိုအပ်တဲ့ အရာတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အပင်တွေမှာ ကိုယ်တွေ မသိတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေ အများကြီးဖြစ်ပါတယ်။ လေတွေစုပ်တယ်။ လေတွေထုတ်တယ်။ အသက်ရှုတယ်။ နောက်တစ်ခုက ရေငွေ့ပါပြန်သေးတာတဲ့။ အဲ့လိုဖြစ်စဉ်ကို Transpiration လို့ခေါ်ပါတယ်။ လူတွေမှာလိုဆို ပါးစပ်ကနေ ရေသောက်ပြီးတော့ ချွေးပြန်ထွက်သလို ဖြစ်စဉ်မျိုးပါပဲ။ သူတို့လည်း ချွေးထွက်တာပေါ့။

အပင်အမြစ်တွေကနေ စုပ်ယူတဲ့ ရေပမာဏ အားလုံးထဲမှာမှ (၅)ရာခိုင်နှုန်းပဲ အပင်တွေအတွက် ဆဲလ်တွေကြီးထွားဖို့နဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ သုံးတာဖြစ်ပါတယ်တဲ့။ ကျန်တဲ့ (၉၅)ရာခိုင်နှုန်းကတော့ အဲ့လို ချွေးပြန်တာနဲ့ ကုန်ဆုံးသွားတာပါတဲ့။ နွေရာသီမှာ စိုက်တဲ့ ပြောင်းပင်တစ်ပင်တည်းကနေ ချွေးပြန်တာက ရေသန့်ဘူး (၂၀၀)စာလောက် ရှိပြီးတော့ မိုးသစ်တောတွေမှာဆို တစ်ရက်တည်းနဲ့ ရေသန့်ဘူး (၁၂၀၀) လောက် တောင် ချွေးပြန်ကြတာပါတဲ့။ အဲ့ဒါကြောင့် အပင်တွေရှိရင် ရာသီဥတုမှန်တယ်လို့ ဆိုကြတာဖြစ်မှာ...

အပင်တွေက ရေလိုတယ်ဆို ဘာလို့အဲ့လောက်တောင် ပြန်ထုတ်ပစ်နေရတာလဲ

အလင်းမှီစု အစာချက်လုပ်တဲ့ဖြစ်စဉ်ကို ပြန်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပင်တွေမှာ စတိုမာတာ လို့ ခေါ်တဲ အပေါက်ကလေးတွေ အရွက်မျက်နှာပြင်မှာပါပါတယ်။ မနက်စောစောပိုင်းတွေ နေရောင်လည်း မထွက်သေးတဲ့အချိန်မျိုးမှ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် မော်လီကျူး တစ်လုံးကိုစုပ်ယူတိုင်းမှာ ရေမော်လီကျုး (၄၀၀)လောက်ကို ပြန်စွန့်ထုတ်ပါတယ်။ အဲ့ စတိုမာတာ ဆိုတဲ့ အပေါက်လေးတွေကနေ တစ်ဆင့်ပါ။ သူကပဲ ရေများရင် ပြန်ထုတ်ပေးတယ်။ ရေကိုလည်း ပြန်စုပ်ယူပေးနိုင်တယ်။ အပင်အားဆေးတွေ ဖျန်းတဲ့အခါ အဲ့ စတိုမာ လေးတွေကို ထိအောင် ဖျန်းပေးရပါတယ်။

မြေကြီးမှသည် အပင်ဆီသို့

မြေကြီးမှာ ချစိုက်ထားတဲ့ အပင်တွေက ရေတွေကို အမြစ်ကနေပဲ စုပ်ယူရတာပါပဲ။ ကြီးသွားလို့ မာသွားတဲ့ အမြစ်တွေကတော့ သိပ်မစုပ်ယူနိုင်တော့ပါဘူး။ အမြစ်နုတွေက စုပ်ယူတယ်။ အဲ့ အမြစ်တွေကမှ ပွားလာတဲ့ မြစ်မွှေးလေးတွေကနေ အများဆုံးစုပ်ယူပေးပါတယ်။ အပင်တွေ ရေစုပ်စွမ်းအားပိုကောင်းစေဖို့အတွက်ဆို မြေထဲက မိုင်ကိုရိုင်ဇာမှိုလေးတွေက ကူညီပါတယ်။

အမြစ်ထဲက ရေတွေ အပင်အပေါ် ဘယ်လိုတက်?

အပင်တွေထဲမှာ အစာကြောနဲ့ ရေကြောဆိုပြီး အတွင်းထဲမှာ ရှိပြီးသားပါ။ လိုအပ်တဲ့ရေတွေကို အဲ့ရေကြောကနေ တစ်ဆင့် ပြန်ပြီးတော့ အောက်ဖက်ကနေ အပေါ်ဖက်ကို သယ်ဆောင်ပေးပါတယ်။ သူတို့က ပိုက်ကလေးတွေနဲ့ တူပါတယ်။

အပင်တွေမှာ ဘာလို့ ရေမပြတ်သွားတာလဲ

မြေကြီးက ရေတွေရှိနေတဲ့ ခွက်ကြီးဖြစ်ပါတယ်။ အပင်လေးတွေက ပိုက်ချောင်းလေးတွေနဲ့ တူပါတယ်။ သုံးလိုက်ရတဲ့ စွမ်းအင်နဲ့ နေရောင်ခြည်တွေကကျတော့ သောက်သုံးသူပေါ့။ အပေါ်ပိုင်းကနေ အငွေ့ပျံပြီးဆုံးသွားတဲ့ ရေတွေ၊ သုံးလိုက်လို့ ကုန်ဆုံးသွားတဲ့ရေတွေကို စုပ်ယူပြီးတော့ အောက်က ရေတွေက အပေါ်ကို ပြန်ဖြည့်တင်းပေးကြတယ်။ အဲ့လိုနဲ့ အပင်တွေဟာ ရေတွေပြည့်နေကြတာပါ..

ထွန်းဝင်းကျော်

Reference

https://www.nature.com/scitable/knowledge/library/water-uptake-and-transport-in-vascular-plants-103016037/

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်