မှို​ရောဂါများကိုလေ့လာခြင်း (မှိုအစစ်နဲ့ မှိုအတုဆိုတာ)

သီးနှံပင်​တွေမှာ ကျ​ရောက်​လေ့ရှိတဲ့ မှို​ရောဂါ​တွေကို မှိုးစပိုးထုတ်ပုံကိုလိုက်ပြီး အကြမ်းအားဖြင့် အောက်ပါအတိုင်း၄ မျိုး/အုပ်စု ခွဲခြားသတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။

• ၁။ phycomycete/Oomycetes (ဖိုက်ကိုမိုက်ဆိ/အူးမိုက်ဆိ)
• ၂။ Ascomycetes (အက်စ်ကိုမိုက်ဆိ)
• ၃။ Basediomycetes (ဘေစီဒီယိုမိုက်ဆိ)
• ၄။ Deuteromycetes (ဂျူထရိုမိုက်ဆိ)

ဒီ​နေရာမှာ ​​လေ့လာသူ​တွေ​မေးတဲ့ True fungi(မှိုအစစ်)  untrue fungi(မှိုအတု)ဆိုတာ ဘာ​တွေလဲ ဆရာ? ဆိုတဲ့ ​မေးခွန်းကို ​ဖြေရင်း... ရောဂါအမျိုးအစား​တွေကို ယှဉ်တွဲ​ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။

True fungi(မှိုအစစ်)

အထက်​ဖော်ပြပါ မှိုအုပ်စု ၄ မျိုးထဲကမှ...

မှို​ရောဂါများ၊ စပိုးထုတ်ခြင်း၊ ပွားများခြင်း၊ ဆဲလ်နံရံအကန့်ပိုင်းခြားခြင်း၊ ကပ်ပါးပြုခြင်း စတဲ့ မှိုအင်္ဂါရပ်များနဲ့ကိုက်ညီ​သော...

Ascomycetes/Basediomycetes/Deuteromycetes ၃ မျိုးကို မှိုအစစ်ဟု​ခေါ်ကြပါတယ်။

သီးနှံပင်မှာကျ​ရောက်တဲ့ အပင်​ရောဂါနမူနာတွေနဲ့ ယှဉ်တွဲ​ဖော်ပြရရင်..

Ascomycetes - ( ​Powdry mildew (ဖားဥမှို​ရောဂါ၊ rice blast(စပါးဂုတ်ကျိုး​ရောဂါ၊)၊ apple scab (ပန်းသီးအ​ကြေးဖတ်​ရောဂါ..စသည်...)

Basediomycetes - (သံ​ချေး​ရောဂါများ နှင့် စပါးမှိုသီး​ရောဂါ စသည်... )

Deuteromycetes - ( Leaf- spots (ရွက်​ပြောက်​ရောဂါများ), blights, (ရွက်​ခြောက်​ရောဂါများ၊​တောက်တဲ့မြီး၊ wilts(ပင်ညှိုး​ရောဂါများ)၊ rots (ခါးရိ၊အမြစ်ပုပ်​ရောဂါ)၊ anthracnose (မှည့်​ပြောက်စွန်း​ရောဂါ... စသည်...) တို့ဖြစ်ပါတယ်။

(စိုက်/​ဆေး​ လောကသား​တွေက​တော့ Non Oomycete(နန်းအူးမိုက်ဆိ မှိုအုပ်စု)လို့ အလွယ်​ခေါ်ကြပါတယ်)

Untrue fungi/fungus liked organism(မှိုအတု)

Oomycetes(အူးမိုက်ဆိမှို)ကို​တော့...

• မှိုအတု (​ရေကြိုက်မှို (water mold) နဲ့ ဘုံနိမ့်မှို  (Lower fungi)လို့ ​ခေါ်ကြပါတယ်။
• အခြားမှိုအုပ်စုနဲ့ မတူတဲ့အချက်က မှိုမျှင်​တွေမှာ အကန့်မပါခြင်းနဲ့ စပိုး​တွေမှာ ယက်​မွှေး​လေး​တွေပါခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
• ဒါ​ကြောင့် အူးမိုက်ဆိမှို​ရောဂါ​တွေဟာ ကူးစက်တာမြန်တယ်၊ ​ရေနဲ့ အစိုဓာတ်ကိုကြိုက်တယ်။

သီးနှံပင်မှာကျတဲ့​ရောဂါ​တွေနဲ့ ယှဉ်တွဲ​ဖော်ပြရရင်...

• Phytopthora spp (​နှောင်းပင်နာကျ​ရောဂါများ)
• Pythium spp (အပင်ငယ် ခါးရိညှိုး​သေ​ရောဂါ)
• Downy mildew(​ဒေါင်းနီးရွက်​ခြောက်​ရောဂါ)

စတာတွေဖြစ်ပါတယ်။

ဘာ​ကြောင့် အူးမိုက်ဆိမှို​ရောဂါ​တွေကို သီးသန့်ခွဲခြား​ဖော်ပြ​နေရတာလဲဆိုရင်...

Non oomycetes​ တွေကို ဖျန်းတဲ့ မှိုသတ်​ဆေး​တွေကို ခံနိုင်ရည်ရှိ​နေလို့ပါပဲ။

အူးမိုက်ဆိ​ရောဂါဆိုရင် မှို​ဆေးအုပ်စု သီးသန့်​ပေးရပါတယ်။

ဥပမာဆိုရရင်...

• ဒိုင်မီသို​မော့၊
• ဆိုင်​မောက်ဇ​နေးလ်
• ဖို့စတိုင်းအလူမိနိယံ
• မက်တလက်ဇီး
• အဇိုဇီစထရိုဘင်...စတဲ့ ​အေအိုင်များကို အသုံးပြုရတာဖြစ်ပါတယ်။

အထူးသတိပြုစရာ တခုလည်းကျန်ပါ​သေးတယ်။

အဲ့ဒါကတော့... မှို​ရောဂါ​တွေထဲမှာ..​တောင်သူ​တွေ အ​ကြောက်ဆုံးနဲ့ အဖြစ်အများဆုံးဖြစ်တဲ့ အပင်​ရောဂါတွေပါ။

• Dry root rot - အမြစ်​ခြောက်​ဆွေး​ရောဂါ(Rhyzoptonia spp)
• Fusarium walt - ဖျူ​ဆေရိယန် ခါးရိပင်ညှိုး​ရောဂါ (Fusarium spp)

​အဲ့ဒီရောဂါ ၂ မျိုးကို​တော့ နာတာရှည်မှို​ရောဂါ သို့မဟုတ် "ဆရာမနိုင် နှစ်​ဆောင်ပြိုင်"လို့ ​ခေါ်ရမလိုပါပဲ။

လက်ရှိမှိုသတ်​ဆေး​တွေနဲ့ ကုသဖို့ အဆင်မ​ပြေ​သေးပါ။

သို့​​သော်..ပညာရှင်​တွေအ​နေနဲ့..

Pseudomonas fluorescens(ဆူဒိုမိုနပ်စ် ဖလူးဆင့်) နဲ့Bacillus subtilis (ဘက်ဆဲလပ်စ်ဆာ့ဘ်တလစ်) လို့​ခေါ်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားဆေး​တွေနဲ့ အချိန်ယူစမ်းသပ်လျက်ရှိတယ်လို့တော့ ဆိုပါတယ်။

ကဲ... ဒီတပတ်​တော့..ဒီ​လောက်နဲ့ပဲ... နားကြပါဦးစို့။

ဒီလောက်ဆိုရင်တော့..မှို​ရောဂါ​တွေရဲ့အ​ကြောင်း အနည်းအကျဉ်းသ​ဘော​ပေါက်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

မဖြစ်ခင်..ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းကတော့ အ​ကောင်းဆုံးနည်းပါပဲ..

​စေတနာများစွာဖြင့်

ဒို့ဦး​လေး

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြလိုပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ရောဂါပိုးမွှားတွေ ဝင်မလာနိုင်ဖို့ဆို အားရှိနေမှဖြစ်မှာနော်.. ဒါက လူတွေမှာတင်မဟုတ်ပါဘူး..မွေးမြူထားတဲ့ တိရစ္ဆာန်လေးတွေမှာလည်း အလားတူပါပဲ။ ဆိုတော့ ငါး၊ ပုစွန်မွေးမြူသူတွေအတွက်လည်း.. သူတို့လေးတွေ အားရှိနေဖို့ အားဆေးလေးတွေ ကျွေးပေးဖို့ လိုပါတယ်ရှင့်။ ဒီအတွက် အခက်အခဲလေး ရှိမယ်ဆိုရင်… ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာရှိတဲ့ ‘Aqua Booster’ လေးက ဖြေရှင်းပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ Aqua Booster ဆိုတာ… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝ ကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်ပြီး ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာ ရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဇီဝနည်းဖြင့် ဆွေးမြည့်ပျက်စီးပြီး ရေရှည်တည်တံ့တဲ့စွမ်းအင်မျိုးရှိတာကြောင့် ဘယ်လို ရေလုပ်ငန်း မျိုးနဲ့မဆို သင့်တော်ပြီး အမြတ်အစွန်းတိုးပွားစေနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုအကျိုးကျေးဇူးတွေ ရှိစေနိုင်လဲ… ပုစွန်များရဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေလို့ အူလမ်းကြောင်းထဲက pH ကို လျှော့ချပေးပြီး ရောဂါဖြစ်စေဘတ်တီးရီးယားများ လျော့ပါးစေ နိုင်ပြီး သဘာဝအကျိုးပြုဘက်တီးရီးယားများ တိုးပွားစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနှင့် ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေခါတယ်။ ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို အကောင်းဆုံးခံနိုင်ရည်ရှိစေပြီး အစာမှအသားဖြစ်စေနှုန်းနဲ့ ပရိုတင်း ချေဖျက်မှုကို မြှင့်တင်ပေးလို့ အထွက်နှုန်းကိုလည်းတိုးစေနိုင်ပါတယ်။ (ပဋိဇီဝဆေး မဟုတ်လို့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများလည်းမရှိသောကြောင့် ထုတ်ကုန်တန်ဖိုးလျော့ကျစေမဲ့ ဓာတ်ကြွင်းအာနိသင်များမရှိပါ။) ကဲ...ဘာစဉ်းစားနေဦးမလဲ...ကိုယ့်ရဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေကို ‘ Aqua Booster’ နဲ့ အားတွေ မြှင့်ပေးလိုက်တော့လေ...။

Read more

မှာယူရန် နှိပ်ပါ