တိကျစွာအဖြေရှာပါ အပင်ညှိုးပြဿနာအဖြာဖြာ - ၁ (တောင်သူလက်စွဲ)

သီးနှံပင်များကိုစိုက်ပျိုးရာမှာစိုက်ပျိုးသူတောင်သူဦးကြီးတွေအနေနဲ့ အများဆုံးတွေ့ကြုံရတဲ့ အခက် အခဲမှာ မိမိတို့စိုက်ပျိုးထားတဲ့အပင်တွေ ညှိုးကုန်တတ်တာပါပဲ။

အပင်ညှိုးသွားတာကို အဓိကအားဖြင့် လေးပိုင်းပြောလို့ရပါတယ်။

• ပထမတစ်ခုက ရေလိုအပ်လို့ ရေငတ်လို့ဖြစ်ပါတယ်။
• ဒုတိယတစ်ခုကတော့ အပင်မှာပင်စည်ထွင်းပိုးတစ်ခုခုကြောင့်ပါ။
• တတိယတစ်ခုကတော့ဘတ်တီးရီးယားကြောင့်ညှိုးပြီးရောဂါတွေကျတာပါ။
• နောက်ဆုံးတစ်ခုအနေနဲ့ကတော့ မှိုရောဂါပင်ခြေကိုစွဲတဲ့အခါမှာလည်း ညှိုးပါတယ်။  

အထက်ဖော်ပြပါ ပင်ညိုးအမျိုးအစားတွေကိုသေခြာခွဲခြားပြီး စိုက်ပျိုးထားတဲ့သီးနှံပင်တွေကို ကာကွယ်ကုသမှုတွေ လုပ်လို့ရပါတယ်။ 

ပထမ ရေကြောင့်ပင်ညှိုးတာကတော့ အပင်က ပင်ငွေ့ပျံတာများပြီး မြေထဲကနေ လုံလောက်တဲ့ ရေကို မစုပ်ယူနိုင်တဲ့အခါ ဖြစ်တတ်သလို ပြောင်းရွေ့ စိုက်ပျိုးပြီးခါစ အပင်ငယ်တွေမှာလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ရေကိုကြာကြာမထိန်းထားနိုင်တဲ့အတွက် သဲဆန်တဲ့မြေတွေမှာ နေအပူရှိန်ကြောင့် ညှိုးပါတယ်။ ယင်းညိုးခြင်းမှာ ခဏတာ ညှိုးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ညနေပိုင်းတွေ ရေသွင်း ရေလောင်းခြင်းဖြင့် ပြန်လည်လန်းနိုင်ပါတယ်။

ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသော သီးနှံပင်များမှာ ကန္တာရပင်၊ အပူပိုင်း ဒေသစိုက်သီးနှံ၊ ရေလိုအပ်ချက်နည်းသောသီးနှံ ( နာနတ်၊ နဂါးမောက်၊ ကြံ၊ ဂျုံ၊ ယာသီးနှံများ) မှလွဲ၍ သီးနှံပင်တိုင်းလိုလို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 

ဒုတိယအမျိုးအစားကနေနဲ့ကတော့ အပင်ရဲ့အခြေကိုကြည့်ပါ။ ပိုးပေါက်ရာတွေ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ သို့မဟုတ် အပင်ကိုခွဲကြည့်တဲ့အခါမှာ ပင်စည်ထဲမှာ ပိုးလောက်ကောင်ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ထိုသို့ ပိုးကြောင့်ဆိုရင်တော့ သာမန်ဖြန်းတဲ့ အရွက်ဖြန်း ပိုးသတ်ဆေး အမျိုးအစားတွေနဲ့ မနိုင်တော့ပါဘူး။ 

ပိုးကအပင်ထဲမှာခိုအောင်းအကာကွယ်ယူနေတဲ့အတွက် ပင်လုံးပြန့်အဆိပ်မှိုင်းအာနိသင်ရှိ ပိုးသတ်ဆေးများကို သုံးပေးရမယ်။ ဥပမာ- Cartap hydrochloride, Acetamiprid, Chlorpyriphos, Carbofuran (မြေချဆေး)..

ထို့အပြင် ပိုးကျနေသော အပင်များကို နုတ်ဖယ်ရှားပါ။ မီးအိမ်ဖြင့် ထောင်ချောက်များ ထောင်၍ ဖလံများကို ညတွင်ဖမ်းဆီးဖျက်ဆီးပါ။

ပိုးကြောင့် အပင်ညှိုးသေမှုများကိုတော့ အာလူး၊ ခရမ်းချဉ်၊ ပဲ၊ ပင်စည်ပျော့သော ဟင်းသီး ဟင်းရွက်သီးနှံပင်အများစုနှင့် နှစ်ရှည်သီးနှံပင်အချို့တို့တွင် တွေ့ရပါတယ်။ 

တတိယ အမျိုးအစားက ရောဂါကြောင့်ပါ။ တစ်ပင်ကနေ တစ်ပင်ကို ကူးပါတယ်။ တစ်ပင်ညှိုးပြီး အခြားကောင်းနေတဲ့အပင်တွေပါ ပင်ညှိုးတွေ လိုက်လာတတ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် အပင်မှာ စိမ်းပြီး တစ်ခြမ်းကနေစ တစ်ပင်လုံးညှိုးပါတယ်။ ညှိုးနေတဲ့အပင်ကို ဖြတ်ပြီး ဖန်ခွက်အကြည် သို့မဟုတ် ပလက်စတစ်ခွက်အကြည်ထဲကို ထည့်ကြည့်လိုက်ရင် မီးခိုးရောင် ဖြူညစ်ညစ် အမှုန်အတန်းတွေ ဖြတ်ရာကနေ စီးထွက်လာပါတယ်။ ဒါတွေက ဘတ်တီးရီးယားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ယခုအချိန်ထိ ထိရောက်စွာကုသနိုင်သော ဆေးမရှိပါ။ ခံနိုင်ရည်သော သီးနှံမျိုးများကိုသာစိုက်ပါ။ သီးနှံဆက်တိုက်မစိုက်ပဲ မြေလှပ်ထားပါ။ သဘာဝ နွားချေး၊ မြေဆွေး၊ ကြက်ချေး၊ EM ဘိုကာရှီ၊ အကျိုးပြု အဏုဇီဝမြေဆွေးများကိုထည့်ပေးပါ။ ( ပဲ၊ ဖရဲ၊ သခွား၊ ငှက်ပျော၊ ငရုတ်၊ ခရမ်းချဉ် စသော ဥယျာဉ်ခြံသီးနှံအမျိုးမျိုးတွင် တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်)

နောက်ဆုံးတစ်ခုအနေနဲ့ကတော့မှိုကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ မှိုမှာလည်းမျိုးစေ့ဆောင် သို့မဟုတ် မြေဆောင်မြေအောင်း မှိုတစ်မျိုးမျိုးကြောင့်ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။ အပင်မှာ များသောအားဖြင့် ဝါပြီးညှိုးပါတယ်။ အပင်ခြေမှာလည်း ညိုမဲနေသော အရောင်များကို တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အပင်ကိုခွဲကြည့်လျှင် ပင်ခြေပင်စည်မှာ ညိုပုတ်နေတတ်ပါတယ်။ ရာသီဥတုအပေါ်မူတည်ပြီး စွတ်စိုထိုင်းမှိုင်း မိုးရွာပြီးရင် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ပင်လုံးပျံမှိုသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်သောမှိုအလိုက် သုံးရမယ့် မှိုသတ်ဆေးများကွာခြားနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ Oomycota မှိုများဆိုလျှင် Ethazol, Cymoxanil, Dimethomorph, Metalaxyl, Forsetyl AL, Bordeaux mixture ခေါ် ထုံးကန့်ဆေးရည်၊ အခြား မြေဆောင် မှိုရောဂါများအတွက် Azoxystrobin, Hymexazol, ဟိုမိုင်း ခေါ် thiophenate methyl, Benomyl. စတဲ့မှိုသတ်ဆေးများကိုသုံးနိုင်ပါတယ်။

ဖုန်းမာန်တိုး (ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်)

သီးနှံဖျက်ပိုးရောဂါ ကာကွယ်ရေးအထူးပြု (၂၀၁၀) ကိုးကား - American Phytopathological Society

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။

Read more

Facebook Page သို့သွားရန်