အစိမ်းရောင်လမ်း - တိကျစွာအဖြေရှာပါ အပင်ညှိုးပြဿနာအဖြာဖြာ

သီးနှံပင်များကိုစိုက်ပျိုးရာမှာစိုက်ပျိုးသူတောင်သူဦးကြီးတွေအနေနဲ့ အများဆုံးတွေ့ကြုံရတဲ့ အခက် အခဲမှာ မိမိတို့စိုက်ပျိုးထားတဲ့အပင်တွေ ညှိုးကုန်တတ်တာပါပဲ။

အပင်ညှိုးသွားတာကို အဓိကအားဖြင့် လေးပိုင်းပြောလို့ရပါတယ်။

ပထမတစ်ခုက ရေလိုအပ်လို့ ရေငတ်လို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဒုတိယတစ်ခုကတော့ အပင်မှာပင်စည်ထွင်းပိုးတစ်ခုခုကြောင့်ပါ။
တတိယတစ်ခုကတော့ဘတ်တီးရီးယားကြောင့်ညှိုးပြီးရောဂါတွေကျတာပါ။
နောက်ဆုံးတစ်ခုအနေနဲ့ကတော့ မှိုရောဂါပင်ခြေကိုစွဲတဲ့အခါမှာလည်း ညှိုးပါတယ်။

အထက်ဖော်ပြပါ ပင်ညိုးအမျိုးအစားတွေကိုသေခြာခွဲခြားပြီး စိုက်ပျိုးထားတဲ့သီးနှံပင်တွေကို ကာကွယ်ကုသမှုတွေ လုပ်လို့ရပါတယ်။

ပထမ ရေကြောင့်ပင်ညှိုးတာကတော့ အပင်က ပင်ငွေ့ပျံတာများပြီး မြေထဲကနေ လုံလောက်တဲ့ ရေကို မစုပ်ယူနိုင်တဲ့အခါ ဖြစ်တတ်သလို ပြောင်းရွေ့ စိုက်ပျိုးပြီးခါစ အပင်ငယ်တွေမှာလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ရေကိုကြာကြာမထိန်းထားနိုင်တဲ့အတွက် သဲဆန်တဲ့မြေတွေမှာ နေအပူရှိန်ကြောင့် ညှိုးပါတယ်။ ယင်းညိုးခြင်းမှာ ခဏတာ ညှိုးခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ညနေပိုင်းတွေ ရေသွင်း ရေလောင်းခြင်းဖြင့် ပြန်လည်လန်းနိုင်ပါတယ်။

ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသော သီးနှံပင်များမှာ ကန္တာရပင်၊ အပူပိုင်း ဒေသစိုက်သီးနှံ၊ ရေလိုအပ်ချက်နည်းသောသီးနှံ ( နာနတ်၊ နဂါးမောက်၊ ကြံ၊ ဂျုံ၊ ယာသီးနှံများ) မှလွဲ၍ သီးနှံပင်တိုင်းလိုလို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဒုတိယအမျိုးအစားကနေနဲ့ကတော့ အပင်ရဲ့အခြေကိုကြည့်ပါ။ ပိုးပေါက်ရာတွေ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ သို့မဟုတ် အပင်ကိုခွဲကြည့်တဲ့အခါမှာ ပင်စည်ထဲမှာ ပိုးလောက်ကောင်ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ထိုသို့ ပိုးကြောင့်ဆိုရင်တော့ သာမန်ဖြန်းတဲ့ အရွက်ဖြန်း ပိုးသတ်ဆေး အမျိုးအစားတွေနဲ့ မနိုင်တော့ပါဘူး။

ပိုးကအပင်ထဲမှာခိုအောင်းအကာကွယ်ယူနေတဲ့အတွက် ပင်လုံးပြန့်အဆိပ်မှိုင်းအာနိသင်ရှိ ပိုးသတ်ဆေးများကို သုံးပေးရမယ်။ ဥပမာ- Cartap hydrochloride, Acetamiprid, Chlorpyriphos, Carbofuran (မြေချဆေး)..

ထို့အပြင် ပိုးကျနေသော အပင်များကို နုတ်ဖယ်ရှားပါ။ မီးအိမ်ဖြင့် ထောင်ချောက်များ ထောင်၍ ဖလံများကို ညတွင်ဖမ်းဆီးဖျက်ဆီးပါ။

ပိုးကြောင့် အပင်ညှိုးသေမှုများကိုတော့ အာလူး၊ ခရမ်းချဉ်၊ ပဲ၊ ပင်စည်ပျော့သော ဟင်းသီး ဟင်းရွက်သီးနှံပင်အများစုနှင့် နှစ်ရှည်သီးနှံပင်အချို့တို့တွင် တွေ့ရပါတယ်။

တတိယ အမျိုးအစားက ရောဂါကြောင့်ပါ။ တစ်ပင်ကနေ တစ်ပင်ကို ကူးပါတယ်။ တစ်ပင်ညှိုးပြီး အခြားကောင်းနေတဲ့အပင်တွေပါ ပင်ညှိုးတွေ လိုက်လာတတ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် အပင်မှာ စိမ်းပြီး တစ်ခြမ်းကနေစ တစ်ပင်လုံးညှိုးပါတယ်။ ညှိုးနေတဲ့အပင်ကို ဖြတ်ပြီး ဖန်ခွက်အကြည် သို့မဟုတ် ပလက်စတစ်ခွက်အကြည်ထဲကို ထည့်ကြည့်လိုက်ရင် မီးခိုးရောင် ဖြူညစ်ညစ် အမှုန်အတန်းတွေ ဖြတ်ရာကနေ စီးထွက်လာပါတယ်။ ဒါတွေက ဘတ်တီးရီးယားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ယခုအချိန်ထိ ထိရောက်စွာကုသနိုင်သော ဆေးမရှိပါ။ ခံနိုင်ရည်သော သီးနှံမျိုးများကိုသာစိုက်ပါ။ သီးနှံဆက်တိုက်မစိုက်ပဲ မြေလှပ်ထားပါ။ သဘာဝ နွားချေး၊ မြေဆွေး၊ ကြက်ချေး၊ EM ဘိုကာရှီ၊ အကျိုးပြု အဏုဇီဝမြေဆွေးများကိုထည့်ပေးပါ။ ( ပဲ၊ ဖရဲ၊ သခွား၊ ငှက်ပျော၊ ငရုတ်၊ ခရမ်းချဉ် စသော ဥယျာဉ်ခြံသီးနှံအမျိုးမျိုးတွင် တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်)

နောက်ဆုံးတစ်ခုအနေနဲ့ကတော့မှိုကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ မှိုမှာလည်းမျိုးစေ့ဆောင် သို့မဟုတ် မြေဆောင်မြေအောင်း မှိုတစ်မျိုးမျိုးကြောင့်ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။ အပင်မှာ များသောအားဖြင့် ဝါပြီးညှိုးပါတယ်။ အပင်ခြေမှာလည်း ညိုမဲနေသော အရောင်များကို တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အပင်ကိုခွဲကြည့်လျှင် ပင်ခြေပင်စည်မှာ ညိုပုတ်နေတတ်ပါတယ်။ ရာသီဥတုအပေါ်မူတည်ပြီး စွတ်စိုထိုင်းမှိုင်း မိုးရွာပြီးရင် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ပင်လုံးပျံမှိုသတ်ဆေးများကို အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်သောမှိုအလိုက် သုံးရမယ့် မှိုသတ်ဆေးများကွာခြားနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ Oomycota မှိုများဆိုလျှင် Ethazol, Cymoxanil, Dimethomorph, Metalaxyl, Forsetyl AL, Bordeaux mixture ခေါ် ထုံးကန့်ဆေးရည်၊ အခြား မြေဆောင် မှိုရောဂါများအတွက် Azoxystrobin, Hymexazol, ဟိုမိုင်း ခေါ် thiophenate methyl, Benomyl. စတဲ့မှိုသတ်ဆေးများကိုသုံးနိုင်ပါတယ်။

ဖုန်းမာန်တိုး (ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်)

သီးနှံဖျက်ပိုးရောဂါ ကာကွယ်ရေးအထူးပြု (၂၀၁၀) ကိုးကား - American Phytopathological Society

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...