"အရွယ်အစားကြီးမား……...ငါးရွေးငါး"

    မြန်မာတိုင်းရင်းငါးများဖြစ်သော ငါးကြင်း၊ ငါးခူ၊ ငါးရံ့၊ ငါးဘတ်၊ ငါးမြင်း၊ ငါးဂျောင်း၊ ငါးထွေ၊ ငါးသလောက်၊ ငါးရွေး စသည့်ငါးမျိုးစိတ်တို့တွင် တစ်ချို့မျိုးစိတ်များမှာ ရှားပါးစပြုလာနေပါပြီ။ လူတွေနှင့် မစိမ်းလှသည့် ငါးတွေထဲမှာ ငါးမြင်းရင်းငါးမှာလည်း အတော်လေးရှားပါးနေပါပြီ။

    ရှားပါးမျိုးစိတ်များတွင်မှ တိုင်းရင်းငါးဖြစ်သော 'ငါးရွေးငါး' အကြောင်းကို လေ့လာတင်ပြပေးပါမည်။ ငါးရွေးငါးမှာ လူကြီးတစ်ရပ်စာ အရွယ်အစားလောက်ရှိကြပြီး ရေချိုငါးထဲမှာ အရွယ်အစားအလွန်ကြီးမားသည့် ငါးလည်းဖြစ်ပါသည်။ အမြင့်ဆုံးခန္ဓာကိုယ်အလျား ၁၅၀ စင်တီမီတာအထိ ရှိကြပြီး အလေးချိန်အားဖြင့် ၈၀.၀ ကီလိုဂရမ် အထိရှိကြသည်။ 

    ငါးရွေးငါးမှာ catfish နွယ်ဝင် ငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီ၊ စစ်တောင်းမြစ်တို့တွင် တွေ့ရှိရပြီး မြန်မာနိုင်ငံသာမက အန္ဒိယနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင်တို့တွင်လည်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ရေအောက်ကြမ်းပြင်နေ (demersal fish) များဖြစ်ကြပြီး အသားစား (carnivorous ) အုပ်စုတွင်ပါဝင်သဖြင့် ငါး၊ ပုစွန်၊ ကဏန်းများကို သူတို့၏အစာအဖြစ်စားသုံးကြသည်။ 

    ငါးရွေးငါးမှာ ကျောဖက်တွင် ဆူးချွန် (spine) နှစ်ခုပါရှိပြီး ကျောဖက်ဆူးတောင်ရိုးပျော့ ၇ ခု၊ စအိုဖက်တွင် ဆူးတောင်ရိုးပျော့ (၁၂-၁၃) ခု အထိပါရှိကြသည်။ နှာယောင်မှာ လုံးဝန်းနေပါသည်။ 

    'ကုန်းမှာ မြွေပွေး၊ ရေမှာ ငါးရွေး' ဆိုပြီး ငါးရွေးငါးကို တင်စားကြသည့် စကားပုံအဓိပ္ပါယ်မှာ မြွေပွေးသည် ကုန်းပေါ်တွင် အဆိပ်ပြင်းသောသတ္တဝါဖြစ်သကဲ့သို့ ငါးရွေးငါးသည်လည်း ရေထဲတွင် အဆိပ်ရှိသော သတ္တဝါဖြစ်သည်ကို ဆိုလိုပါသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ငါးရွေးငါးကိုဖမ်းမိပါက ရေလုပ်သားများမှာ သတိထားကိုင်တွယ်ကြရပါသည်။ 

     ကချင်ပြည်နယ်ရှိ မြန်မာ့အကြီးဆုံး အင်းတော်ကြီးကန်တွင် ၂၀၂၀ ခုနှစ်က အလေးချိန် ၁၂၂၇ ဂရမ်၊ အလျား ၅၃ စင်တီမီတာ (၂၁ လက်မ) အရွယ်အစားရှိသော ငါးရွေးငါးကြီးတစ်ကောင်ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြပါသည်။. 

     အလားတူ (၁၉.၆.၂၀၂၀) ရက်နေ့တွင်လည်း ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ လေးမျက်နှာမြို့နယ်၊ သခွတ်ချောင်းကျေးရွာအုပ်စု၊ သခွက်ချောင်းကျေးရွာတွင် ငါးရွေးငါးကြီး နှစ်ကောင် ပိုက်တွင်မိနေသဖြင့် တစ်ကောင်ကို ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ပြီးနောက်၊ နောက်ထပ်တစ်ကောင် ထပ်မံရမိသည်ဟု သိရပါသည်။ အဆိုပါငါး၏ ဗိုက်ထဲတွင် ၁ ပိဿာ ၅၀ ကျပ်သားခန့်ရှိ ငါးနှစ်ကောင်ကို စားသောက်ထားကြောင်း သိရပါသည်။ 

    ထို့အတူ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်းမှာပင် သောက်ရေခပ်ချောင်းထဲမှလည်း ရေကျချိန်တွင် သောင်တင်နေသော ငါးရွေးငါးကြီးမှာ လူတစ်ရပ်စာအရွယ်အစားရှိပြီး ငါးဥမှာ ၆ ပိဿာခန့်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ 

    ဒေသခံများမှာ ငါးရွေးငါးကို အချို, ပဲဆီပေါင်း၊ အစပ်ဟင်းနှင့် ငါးရွေးသောက်ဆမ်းဟင်းဟူ၍ စသည်ဖြင့် ပြုလုပ်စားသုံးကြပါသည်။ 

    ငါးရွေးငါးနှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်အချက်အလက် Scientific classification မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်။

Phylum (မျိုးပေါင်းစု)- Chordata

Class (အမျိုးအစား) - Actinopterygii

Order (မျိုးစဉ်) - Siluriformes

Family (မျိုးရင်း) - Bagridae

Genus (မျိုးစု) - Hemibagrus

Species (မျိုးစိတ်) – H.microphthalmus ဟူ၍ ဖြစ်သည်။

 ပင်လယ်ပြာ (ငါးဦးစီး)

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်