ဒိုင်အေမိုက် ပိုးသတ်ဆေးအုပ်စုထဲက မြန်မာပြည်နဲ့သင့်တော်တဲ့ အစွမ်းထက်အေအိုင် (၄) မျိုး

အခု ထုတ်ထားတာက အရမ်းလည်း မကြာသေးဘူး မြန်မာပြည်ကိုလည်း ရောက်လာပြီဖြစ်တဲ့ ဆေးအုပ်စုတစ်ခုနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ ဒိုင်အေမိုက် ပိုးသတ်ဆေး အုပ်စု (Diamide) တွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒိုင်အေမိုက်ဆိုတာ အေမိုက် အုပ်စုရဲ့ အောက်က အခွဲ တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကွာလဲဆိုရင် အကြမ်းဖျင်းတော့ ဓာတုတည်ဆောက်မှုအရ အေမိုက်အုပ်စု နှစ်ခု ပါဝင်တယ်လို့ပဲ အကြမ်းဖျဉ်း မှတ်ပေးပါ။

အခုပြောနေတဲ့ ဒိုင်အေမိုက် ပိုးသတ်ဆေး အုပ်စု (Diamide) ထဲမှာ

မြန်မာပြည်အနေနဲ့ အစွမ်းထက် အေအိုင် (၄) မျိုးက - tetraniliprole, chlorantraniliprole, cyantraniliprole နဲ့ flubendiamide တို့ပဲဖြစ်ကြပါတယ်။

မြန်မာပြည်တွင်းတွေ့ရသော အမည်များ

၁။ လိုင်းအောက် (Flubendiamide) နှင့် (Thiacloprid) အေအိုင်အတွဲ

မှတ်ချက် - Bayer ဘေယာမှ ထုတ်လုပ်၍ ဝိစာရ မှ ပြန်လည်ယူပြီး ဖြန့်သည်။

၂။ ဘဲ့ (Flubendiamide) သီးသန့်

မှတ်ချက် - Bayer ဘေယာမှ ထုတ်လုပ်၍ ရွှေခြင်္သေ့မှ ပြန်လည်ယူပြီး ဖြန့်သည်။

၃။ မာလာမြိုင် ဂိုးရိုး (Flubendiamide) သီးသန့်

၄။ မြန်မာ့ဩဘာ (Flubendiamide) သီးသန့် သို့ အခြား အေအိုင် နဲ့ အတွဲ

ဈေးကွက်အမည် မသိရသေး (Not confirm) မကြာမီ လာနိုင်

၅။ မြန်မာ့ဩဘာ (Cyantraniliprole) သီးသန့် သို့ အခြား အေအိုင် နဲ့ အတွဲ

ဈေးကွက်အမည် မသိရသေး (Not confirm) မကြာမီ လာနိုင်

၆။ JJ-PUN (Cyantraniliprole) သီးသန့် FMC မှ ယူရောင်းနိုင်

ဈေးကွက်အမည် ဘီနီးဗီးယား မကြာမီ လာနိုင် သို့သော် မသေချာ

၇။ ပရီဗာသွန် (Chlorantraniliprole) သီးသန့် (ဆေးဖျန်းပုံစံ)

၈။ ဖာတာရာ (Chlorantraniliprole) သီးသန့် (မြေခံ အမှုန့် ပုံစံ)

နံပါတ် ၇ / ၈ နှစ်မျိုးလုံးသည် ယခင် Dupont မှ ဆေးအေအိုင်ပုံစံကို FMC မှ ပြန်ဝယ်ယူ ထုတ်လုပ်၍ အရစ်စတာ Arysta မှ ပြန်လည်ယူပြီး ဖြန့်သည်။

၉။ ကော်ရာဂျင် (Chlorantraniliprole) သီးသန့် (ဆေးဖျန်း ပုံစံ) Dupont မှ ဆေး အေအိုင် ပုံစံ ကို FMC မှ ထုတ်လုပ်၍ ယခင် JJ-PUN က ပြန်ယူ ရောင်းသည်။ ယခုတော့ သေချာမသိပါ။

၁၀။ Bayer မှ ဗေရီဂို Vayego (Tetraniliprole) မည်သည့် ကုမ္မဏီက ပြန်ယူရောင်းနေလည်းတော့ သေချာမသိ CPP ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရာရှိပါသည်။

ထို ဆေးအေအိုင်များသည် ထွတ်ရှိသည့် ခုနှစ်အရ အောက် ပါအတိုင်း တွေ့နိုင်သည်။

Tetraniliprole (2014) Cyantraniliprole (2013) Chlorantraniliprole (2007) Flubendiamide (1979)

ဆေးများရဲ့ အဆိပ်သင့်ပုံစံသည် ပိုးကောင်များ၏ ကြွက်သားများအတွင်း ကယ်လဆီယမ် ထောက်ပံ့မှုကိုတားစီး၍ ကြွက်သားများကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်စေခြင်း၊ ခွန်အားများ ပျော့လျော့သွားခြင်း၊ အစာစားခြင်း ရပ်တန့်သွားခြင်းဖြစ်ပြီး ၇၂ နာရီအတွင်း သေစေခြင်း စသည့် တို့ကို ဖြစ်စေသည်။

IRAC code အရ အုပ်စု နံပါတ် - 28 (Ryanodine receptor modulators)

ဒိုင်အေမိုက် ပိုးသတ်ဆေးများအတွက် ထိရောက်စွာနိုင်သော ပိုးအမျိုးအစားများ - လိပ်ပြာဖလံအုပ်စုများ၊ လောက်ကောင်၊ ဘောက်ဖက်၊ သီးလုံးဖောက်၊ ငမြှောင်တောင်၊ ပွင့်ထွေးပိုးများ စသည်ဖြင့် ဤ အေအိုင် များ၏ ခြားနားချက်ကို သိလိုလျှင် အောက်ပါအတိုင်း လေ့လာနိုင်ပါသည်။

Tetraniliprole သည် ပိုးအမျိုးအစားတိုင်းနီးပါးနိုင်၍ မွှားပင့်ကူနီတော့ မနိုင်ပါ။ လူတွင် အန္တရာယ် မရှိသေးပါ။ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် မထိခိုက်နိုင်ပါ။ သို့သော် ဆေးကြွင်းကျန်စုဝေးမှုများသည်။
Cyantraniliprole သည် ကိုက်စားပိုးကော စုပ်စားပိုးများပါနိုင်သည်။ လူတွင် အန္တရာယ် မရှိသေးပါ။ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်နိုင်သည်။ ဆေးကြွင်းကျန်စုဝေးမှုနည်းသည်။
Chlorantraniliprole သည် ငမြှောင်တောင်မျိုးနွယ်ဝင် လောက်ကောင်များ ထိရောက်၍ စုပ်စားပိုး များသိပ်မနိုင်ပါ။ ဥပမာ လှေး။ လူတွင် အန္တရာယ် မရှိဘဲ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်နိုင်ပြီး ဆေးကြွင်းကျန်စုဝေးမှုများသည်။
Flubendiamide သည် ပိုးအမျိုးအစားတိုင်းနီးပါးနိုင်၍ မွှားပင့်ကူနီများမနိုင်ပါ။ လူတွင် အန္တရာယ်ရှိရုံမက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်လည်းထိခိုက်နိုင်သည်။ ဆေးကြွင်းကျန်စုဝေးမှုများပြီး ပင်လုံးပြန့်နှုန်းနှေးသည်။ (တစ်ခါတလေ လုံးဝမပြန့်ပါ)

အကြံပေးချက်

ပိုးများဆေး မယဉ်လွယ်အောင်ရန်နှင့် ပိုမိုထိရောက်စွာ ပိုးများကို နှိမ်နင်းနိုင်ရန် ဒီအထက်ဖော်ပြပါ ဆေး အုပ်စု တူ ဆေးများကို သီးနှံတစ်ခုစိုက်ချိန်မှာ အတူတူ ခဏခဏ ဖျန်းခြင်းမလုပ်သင့်ပါ။ ဖျန်းမယ်ဆိုလျှင် အခြားဆေးအုပ်စုထဲက အေအိုင်နှင့် တွဲပါ သို့မဟုတ် တစ်လှည့် စီသုံးပါ။ ဥပမာ ပဲ စိုက်တောင်သူ တစ်ယောက်သည် Tetraniliprole လဲဖျန်းမယ် Chlorantraniliprole လဲ ဖျန်းမယ်ဆိုရင် ရေရှည် အကျိုးမရှိပါ။ နောက် ၁ နှစ် ၂ နှစ် ဆို ရင် ဆေး အသစ်ထွက်ဖို့ ဆုတောင်းရန်သာရှိတော့သည်။

Marketing သမားများ၊ ကုမ္မဏီ ဆေးအရောင်းဝန်ထမ်းသမားများနှင့် ဆေးဆိုင်ကဆေးညွှန်းမယ့်သူများက တောင်သူများကို သေချာမေးပါ။ သီးနှံတစ်ရာသီအတွင်း ဘာဆေး အေအိုင် တွေ သုံးထားဖူးလဲ။ စေတနာထားပါ။ ပြောမရတာကတော့ သူတို့ အပိုင်းပါ။ မိမိ အပိုင်းအနေနဲ့ လုပ်ရပ်တိုင်းက လိပ်ပြာသန့်ပါစေ။

ယျေဘုယမှတ်ချက် - ဆေးများမှာ အေအိုင် အပေါ်သာ မူတည်ရေးသားထားပါသည်။ ကုမ္ပဏီအလိုက် ဖော်မြူလေးရှင်း ထုတ်လုပ်ပုံစံ အလိုက် အနည်းငယ်ကွာနိုင်ပါသည်။

ကျမ်းကိုးကားများ - George W. Ware

Professor Emeritus

Department of Entomology

University of Arizona

ကမ္ဘာ့ ပိုးသတ်ဆေး စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ ( ၁ - ၅) - Encyclopedia of Insecticides Vol. ( I – V)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...