စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံဖို့ ဒေသမျိုးတွေ ထိန်းသိမ်းစို့

တောင်သူဦးကြီးတို့အနေနဲ့ မိမိတို့ ဒေသမျိုးတွေ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပျောက်ကွယ်လာတာကို သတိပြုမိကြမှာပါ။ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းများစွာက မိမိတို့ဒေသမျိုးများကို စိုက်ပျိုးပြီး နှစ်စဉ် ကိုယ့်မျိုးကိုယ်ထား၍ စိုက်ပျိုးခဲ့ကြပါတယ်။ ယခုအခါ စပ်မျိုးများသည် အထွက်နှုန်းပိုမိုကောင်းမွန်ခြင်း၊ ရောဂါဒဏ် ခံနိုင်ရည်ရှိသောသီးနှံမျိုးများပေါ်လာသည့်အတွက် စိုက်ပျိုးရေးမှ ဝင်ငွေတိုးရန် စပ်မျိုး(အထွက်နှုန်းမြင့်မျိုး) များကိုသာ အဓိကအားထား၍ စိုက်ပျိုးလာကြပါတယ်။

စပ်မျိုးများသည် အထွက်နှုန်းကောင်းခြင်း၊ ပိုးမွှားရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ခြင်းစသော ကောင်းကျိုးများရှိသော်လည်း ၎င်းမှ မျိုးစေ့များ ပြန်မရနိုင်သောကြောင့် နှစ်စဥ် မျိုးများကို ပြန်လည်ဝယ်ယူရပါတယ်။ ထို့ပြင် စပ်မျိုးများသည် အထွက်နှုန်းမြင့်မားရန် သွင်းအားစုများစွာထည့်ရသောကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးကုန်ကျစရိတ်များလှပါတယ်။

စပ်မျိုးများသည် ခြောက်သွေ့ခြင်း၊ ရေလွှမ်းခြင်းကို သဘာဝဘေးဒဏ်များကို ခံနိုင်ရည်မဲ့ပြီး ရေ၊ ဓာတ်မြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးများကို စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲတတ်ရန်လိုအပ်ပါတယ်။ စပ်မျိုးများသည် အစပိုင်း၂-၃နှစ်ခန့်တွင် အထွက်နှုန်းကောင်းသော်လည်း ဖျက်ပိုးများကို ပိုမိုဆွဲဆောင်သောကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် ဓာတုပိုးသတ်ဆေးများကို ပိုမိုသုံးစွဲလာရသဖြင့် မိတ်ဆွေပိုးများပျောက်ကွယ်ကာ ဂေဟစနစ်ပျက်သုဉ်းစေပါတယ်။ ထို့ပြင် စပ်မျိုးများသည် ခြောက်သွေ့ခြင်း၊ ရေလွှမ်းခြင်းစသော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုတွင် ရှင်သန်နိုင်စွမ်း နည်းသဖြင့် အထွက်နှုန်းလျော့လာပြီး မျိုးစေ့၊ လုပ်အား၊ မြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံငွေမှာများလာပြီး တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ဆုံးရှုံးမှုများလာပါတယ်။

ဒေသမျိုးများကို စိုက်ပျိုးခြင်းသညိ မိမိတို့ဒေသ၏ရာသီဥတုနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိပြီး ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိပါသည်။ ဒေသမျိုးများသည် အဓိကဖျက်ပိုးနှင့် ရောဂါများကို ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး ဒေသ၏ ရာသီဥတု၊ မြေအမျိုးစားနှင့် များစွာသင့်တော်သောကြောင့် မြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေး အသုံးပြုမှုကို လျှော့ချနိုင်သဖြင့် ဇီဝမျိုးကွဲမျာနှင့် ဂေဟဗေဒစနစ်ကို ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။ ဒေသမျိုးများသည် စပ်မျိုးများထက် အာဟာရပါဝင်မှုပိုမိုမြင့်မားပါတယ်။ စပ်မျိုးများမှာ အထွက်နှုန်းကောင်းခြင်း၊ ရောဂါပိုးမွှားဒဏ်ခံနိုင်ခြင်းစသော အချက်များကိုသာ ဦးစားပေးသောကြောင့် အာဟာရပါဝင်မှုနည်းပါတယ်။ ဒေသမျိုးများသည် နှစ်စဥ်မျိုးစေ့ပြန်ယူနိုင်သောကြောင့် စပ်မျိုးများကဲ့သို့ နှစ်စဥ် မျိုးပြန်ဝယ်ယူရခြင်းကို လျှော့ချနိုင်ပြီး ရေရှည်တည်တံသော စိုက်ပျိုးစိုက်ပျိုးရေးကို လုပ်ဆောင်နိုင်စေပါတယ်။ 

ယခုနှစ်စိုက်ပျိုးရာသီတွင် မျိုးစေ့၊ မြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးများ စျေးကြီးသဖြင့် တောင်သူများအနေဖြင့် ချင့်ချိန်၍ စိုက်ပျိုးနေရသဖြင့် စာနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် တောင်သူဦးကြီးများအနေဖြင့် ဓာတုမြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးများနေရာတွင် သဘာဝမြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးများကို အစားထိုးသုံးစွဲခြင်း၊ စပ်မျိုးများအစား ဒေသမျိုးများကို ထိန်းသိမ်းစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်ကို လျှော့ချပြီး စာနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုကို ထိန်းသိမ်ကြပါစို့ဟု တိုက်တွန်းရေးသားလိုက်ရပါတယ်။

Reference

https://www.gardeningknowhow.com/garden-how-to/propagation/seeds/non-hybrid-seeds-vs-hybrid-seeds.htm

https://readywise.com/blogs/readywise-blog/non-hybrid-vs-hybrid-seeds-whats-the-difference

https://theconversation.com/seeds-under-siege-its-time-to-support-traditional-systems-66415

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်