ကင်းမွန်၊ ပြည်ကြီးငါးနှင့် ရေဘဝဲတို့မှရရှိသော ပင်လယ်ထဲကမှင်အမည်း အသုံးဝင်ပုံအကြောင်း

ပင်လယ်ထဲက မှင်အမည်းဆိုတာ ကင်းမွန်(squid) ၊ပြည်ကြီးငါး(cuttle fish)၊ ရေဘဝဲ(octopus)တို့လို အကောင်တွေမှာပါလေ့ရှိတဲ့ အမည်းရောင်မင်အိတ်ထဲက အရည်တွေကိုခေါ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်မှာတော့ လူအများစုက ပင်လယ်စာတွေချက်ပြုတ်စားသောက်တဲ့အခါ မှင်အိတ်တွေကိုဖယ်ပြီး လွှင့်ပစ်တတ်ကြပေမယ့် တကယ်တော့ အဲ့ဒီမှင်တွေဟာ စားလို့ရတဲ့အကြောင်း ပြောပြချင်လို့ပါ။

ကင်းမွန်ရဲ့ မှင်အိတ်ကတော့ black-blue color ရှိပါတယ်။ နက်ပြာရောင်လေးပေါ့။ ရေဘဝဲရဲ့ မှင်က အနက်ရောင်ပါ။ ပြည်ကြီးငါး ဆီမှာတော့ အညိုရောင်မှင်အိတ် ရှိပါသတဲ့။ အဲ့ဒီအကောင်တွေအားလုံးရဲ့ မှင်တွေကို dark sea ink (ရေနက်ပိုင်းမှင်) လို့အကြမ်းဖျင်းခေါ်ကြပါတယ်။ ရေနက်ပိုင်းမှာနေတဲ့ အကောင်တွေဖြစ်လို့နေပါလိမ့်မယ်။

Dark sea ink တွေဟာ ဟင်းချက်တဲ့အထဲပါသွားရင် ကြည့်လို့မလှပေမယ့် စားလိုက်ရင်တော့ ကောင်းကျိုးတွေများစွာရပါတယ်။ အရသာက အနည်းငယ် ငန်ပြီးစပ်တဲ့ savory taste ဘက်ကိုသွားပါတယ်။ ဒီတော့ ink ထည့်ချက်မယ်ဆိုရင် ဆားလျှော့ထည့်ဖို့ မမေ့ပါနဲ့။

အဲ့ဒီမှင်တွေထဲမှာ အကျိုးပြုဓာတ်တွေဖြစ်တဲ့ melanin, enzymes, polysaccharides, catecholamines (hormones) တွေအပြင် cadmium, lead, and copper တို့လို သတ္တုဓါတ်တွေနဲ့ amino acids, glutamate, taurine, alanine, leucine, and aspartic acid အကျိုးပြု ပရိုတိန်းဓါတ်တွေလဲ ပါဝင်နေပါတယ်။ မစားပဲ လွှင့်ပစ်မယ်ဆိုရင် သိပ်နှမြောစရာကောင်းပါတယ်နော်။

ကျန်းမာရေးအတွက် ဆေးဖက်ဝင်တဲ့အတွက် တရုတ်တိုင်းရင်းဆေးတွေမှာ squid ink(ကင်းမွန်မှင်အမည်း) ကို နှလုံးနဲ့ သွေးရောဂါများ ကုသတဲ့အခါ သုံးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အန်တီအောက်စီဒင့် (antioxidant) တွေပါဝင်လို့ နုပျိုလှပစေမယ်။ နှလုံးရောဂါနဲ့ ဆီးချိုရောဂါသည်များအတွက်လည်း ကောင်းတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သူ့မှာ ကင်ဆာကိုဟန့်တားပေးတဲ့ ဂုဏ်သတ္တိ (anticancer properties) ပါဝင်တဲ့အတွက်ကြောင့် ရင်သားကင်ဆာ၊ အဆုတ်ကင်ဆာနဲ့ အကျိတ်များ ကြီးထွားခြင်းကို ဟန့်တားပေးနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးတွေရှိတယ်လို့ မှတ်သားရပါတယ်။

ဆိုးကျိုးကတော့ ပင်လယ်စာနဲ့ ဓါတ်မတည့်တဲ့ သူတွေရှောင်ရပါမယ်။ ကျန်တဲ့သူတွေကလဲ ပမာဏအများကြီးစားတာမျိုးမလုပ်ပဲ သင့်တင့်လျောက်ပတ်အောင် စားပေးမယ်ဆိုရင် ကျန်းမာရေးအတွက် ပိုကောင်းပြီး ဟင်းပွဲတွေလည်း အရသာပိုရှိစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂျပန်နဲ့ မြေထဲပင်လယ်ဒေသနိုင်ငံတွေမှာတော့ dark sea ink ကို ပါစတာ၊ ထမင်း စသည်တို့နဲ့ တွဲဖက်စားဖို့ ဆောစ့် (sauce) အဖြစ် အသုံးပြုကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ နက်မှောင်တဲ့အရောင်နဲ့ ငန်တဲ့အရသာကိုက ထူးခြားတယ်လို့သတ်မှတ်ပြီး သဘောကျနှစ်ခြိုက်စွာ စားသုံးကြတာပေါ့။ ဆေးဖက်လည်း ဝင်တယ်ဆိုတော့ ပိုပြီး အကျိုးကျေးဇူးများပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် အာဟာရဓါတ်တွေ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်ပြီး ဆေးဖက်ဝင်တဲ့ဒီအရာလေးကို လွှင့်ပစ်မယ့်အစား စားကြည့်စေချင်ပါတယ်။ ကိုယ့်မှာ အလက်ဂျစ် shellfish allergy မရှိလို့ကတော့ အနည်းငယ်စားတာ ဘာပြသနာမှ မရှိပါဘူး။ တကယ်လဲ ဟင်းပွဲတွေကို ပိုမိုလေးပင်တဲ့ အရသာမျိုးပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်လို့ စားဖူးသူတွေက ပြောကြပါတယ်။

ရေနက်ပိုင်းပင်လယ်ထဲက အကောင်လေးတွေရဲ့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း (defense mechanism) တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ sea ink ဟာ လူသားတွေအတွက် စားလို့ကောင်းတဲ့ ဆောစ့် တစ်မျိုးဖြစ်နေတာဟာ သိပ်ဆန်းကြယ်လှပါပေတယ်။

Ref; ခင်ခင်မေကျော်၏ "ပင်လယ်ထဲက မင်အမည်းအကြောင်း" မှ ကောက်နှုတ် ဖော်ပြပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...