ကုလားပဲတွင် ကျရောက်တတ်သော ရောဂါများ

၁။ ကုလားပဲ ဖျူဆေရီယမ်ပင်ညိုးရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Fusarium oxysporum f.sp. Ciceri ဟု ခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်ပြီး အပင်၏ ကြီးထွားမှု အဆင့်တိုင်းတွင် ကျရောက်နိုင်သည်။

- ရောဂါကျရောက်ပါက ကွင်းထဲတွင် အကွက်လိုက် ခြောက်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။

- အရွက်များစတင်ဝါလာပြီး တဖြည်းဖြည်း ခြောက်လာကာ နောက်ဆုံးတွင် တစ်ပင်လုံး ခြောက်ပြီး သေသွားသည်။

- ပင်စည်အတွင်းသားကို ဖြတ်ကြည့်ပါက အညိုရောင်ပြောင်းနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နှင်းနည်းများ

- မစိုက်ပျိုးမီ မျိုးစေ့ ၁ ကီလိုဂရမ်ကို ကာဘမ်ဒဇင်း မှိုသတ်ဆေး ၂.၅ ဂရမ်ဖြင့် လူးနယ်စိုက်ပျိုးပါ။

- ရောဂါဆိုးဆိုးရွားရွားကျရောက်ထားသော ကွင်းများတွင် ၃ နှစ်မှ ၄ နှစ်အထိ ကုလားပဲ မစိုက်ဘဲ အခြားသီးနှံများ စိုက်ပျိုးပါ။

၂။ ကုလားပဲ ပင်စည်ပုပ်ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Sclerotinia sclerotiorum ဟု ခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်သည်။

- ဝါဂွမ်းကဲ့သို့ အဖြူရောင်မှိုမျှင်အစုအဝေးများကို မြေကြီးနှင့် နီးသည့် ပင်စည်အခြေပိုင်းတွင် စတင်တွေ့ရှိရပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အညိုရင့်ရောင့်၊ အနက်ရောင်မှိုမျှင်လုံးလေးများကို တွေ့ရသည်။

- ရောဂါတိုက်ခိုက်ခံရသည့် အပင်သည် စတင်ဝါလာပြီး တဖြည်းဖြည်းအညိုရောင်ပြောင်းကာ နောက်ဆုံးတွင် အပင်ပုတ်ပြီး သေသွားသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

၁။ စိုက်ပျိုးမည့်မြေတစ်ဟက်တာလျှင် ကပ်တန်နှင့် ဘရာစီကော မှိုသတ်ဆေးအရော ၁၀ ကီလိုဂရမ် အသုံးပြုနိုင်သည်။

၂။ ထယ်နက်နက်ကို ပေးရမည်။

၃။ ရိတ်သိမ်းပြီးနောက် ချန်မထားဘဲ မီးရှို့ဖျက်ဆီးပေးရမည်။

၃။ ကုလားပဲ မီးခိုးရောင်မှိုရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Botrytis cineria ဟု ခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်သည်။

- ပင်စည်၊ အကိုင်း၊ အရွက်၊ အပွင့်တို့တွင် အညိုရောင် အနာကွက်များ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာပြီးရောဂါဆိုးရွားလာပါက ၎င်းအနာကွက်များပေါ်တွင် မီးခိုးရောင်မှိုမျှင်များကို တွေ့ရသည်။

- နောက်ဆုံးတွင်ပင်စည်သည် အက်ကွဲလာကာ အပင်သေသွားသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

- ၀.၂% ကာဘမ်ဒဇင်းမှိုသတ်ဆေးဖျန်းပေးပါ။

၄။ ကုလားပဲ သံချေးရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Uromyces cicer arietini ခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်သည်။ သေးငယ်သော ဘဲဥပုံစံ အညိုရင့်ရောင် အဖုလေးများကို အရွက်အောက်မျက်နှာပြင်တွင် တွေ့ရသည်။

- နောက်ပိုင်းတွင် ၎င်းအဖုလေးများသည် အနက်ရောင်ပြောင်းသွားသည်။

- ထို အနက်ရောင်အဖုလေးများကို ကိုင်းများနှင့် အသီးတောင့်များတွင်လည်း တွေ့ရတတ်သည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

- ရောဂါစတင်တွေ့ရှိပါက ၀.၂ % မန်ကိုဇက်မှိုသတ်ဆေးကို ၁၀ ရက်လျှင် ၁ ကြိမ်နှုန်းဖြင့် ၂ ကြိမ် သို့မဟုတ် ၃ ကြိမ် ဖျန်းပေးပါ။

၅။ ကုလားပဲ အက်စ်ကိုခိုက်တာ ပင်ခြောက်ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Ascochyta rabiei ဟုခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်ပြီး အမြစ်မှလွဲ၍ အပင်အစိတ်အပိုင်းအားလုံးကို တိုက်ခိုက်သည်။

- ရောဂါကျရောက်နေပါက အရွက်၊ ပင်စည်၊ အကိုင်းနှင့် သီးတောင့်များပေါ်တွင် ဝါညိုရောင်လုံးဝန်းသည့် အပြောက်လေးများတွေ့ရကာ ရောဂါဆိုးရွားလာပါက အညိုရင့်ရောင် ပြောင်းသွားပြီး အပင်ခြောက်သွားသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

၁။ မစိုက်ပျိုးမီ မျိုးစေ့ ၁ ကီလိုဂရမ်ကို သိုင်ရမ် သို့မဟုတ် ကာဘမ်ဒဇင်း မှိုသတ်ဆေး ၂.၅ ဂရမ်ဖြင့် လူးနယ်စိုက်ပျိုးပါ။

၂။ (၃) နှစ်တစ်ကြိမ် သီးလှည့်စိုက်ပျိုးပါ။

၆။ ကုလားပဲ ဖားဥမှို (နှင်းမှုံ) ရောဂါ

ရောဂါလက္ခဏာ

- ဤရောဂါသည် Oidiopsis taurica ဟု ခေါ်သော မှိုတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်ပြီး အပင်အစိတ်အပိုင်းအားလုံးကို တိုက်ခိုက်သည်။

- ရောဂါစတင်ကျရောက်ပါက အရွက်ပေါ်တွင် အဖြူရောင် မှိုအစုအဝေးများကို တွေ့ရပြီး ဆိုးရွားလာပါက ၎င်းမှိုအဖြူရောင်များသည် ပင်စည်နှင့် သီးတောင့်များတွင် ကူးစက်သွားက အပင်တစ်ပင်လုံး အဖြူရောင်လွမ်းသွားသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

၁။ စိုက်ပျိုးမည့်ကွင်းကို သန့်ရှင်းရေး စနစ်တကျ လုပ်ပါ။

၂။ ဒိုင်သိမ်း အမ်- ၄၅ သို့မဟုတ် ကာဘမ်ဒဇင်းကို ရေ ၁ လီတာလျှင် ၂.၅ ဂရမ်နှုန်း ဖျန်းပေးသင့်သည်။

Source - ACARE

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...