ဘက်တီးရီးယား (bacteria) ဆိုသည်မှာ မျက်စိဖြင့်မမြင်နိုင်သော အဏုဇီဝပိုးမွှားများဖြစ်ပြီး အကျိုးပြုဘက်တီးရီးယားနှင့် အကျိုးမပြုဘက်တီးရီးယားဆိုပြီး (၂)မျိုးရှိပါတယ်။ နွားနို့တွင် ဘက်တီးရီးယားပိုးများသည် နို့ညှစ်စဉ်အတွင်း၊ ကိုင်တွယ်လုပ်ဆောင်စဉ်အတွင်း၊ သိုလှောင်စဉ်အတွင်း နှင့် အခြားသော ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်များတွင် ဝင်ရောက်နိုင်သည်။
(၁) အကျိုးပြုဘက်တီးရီးယား (Lactic acid bacteria - လက်တစ်အက်ဆစ် ဘက်တီးရီးယား)
- ဒီဘက်တီးရီးယားအုပ်စုသည် နို့ထဲမှာရှိတဲ့ လက်တို့စ် (lactose) ကို လက်တစ်အက်ဆစ် (lactic acid) အဖြစ် အချဉ်ဖောက်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် နို့ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ-ဒိန်ချဉ်) ပြုလုပ်ရာတွင် culture အနေနဲ့အသုံးပြုပါတယ်။
(၂) အကျိုးမပြုဘက်တီးရီးယား
ဥပမာ-
Brucella spp.
Bacillus cereus
Listeria monocytogene
E. coli O157:H7
Salmonella spp.
Yersinia enterocolitica
Campylobacter jejuni စသည်ဖြင့်.....
ထိုဘက်တီးရီးယားများသည် ထုတ်ကုန်များကို ပျက်စီးစေပြီး စားသုံးသူများ၏ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေပါသည်။ ဘက်တီးရီးယားပိုး အများစုသည် နို့ပေါင်း (pasteurization - သတ်မှတ်အပူချိန်ပေး၍ ပိုးသတ်ခြင်း) ပြုလုပ်လိုက်သည့်အခါ သေနိုင်သော်လည်း တစ်ချို့ မသေနိုင်သည့် ပိုးများလည်းရှိသည်။
pasteurization လုပ်ခြင်းကြောင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးများ သေသွားသော်လည်း နို့ပေါင်းဖြစ်ပြီးနောက်မှစ၍ နောက်ဆုံးထုတ်ကုန်ဖြစ်သည်အထိ ထုတ်ပိုးကိုင်တွယ်လုပ်ဆောင်သည့် အဆင့်တိုင်း၌ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း၊ လူ၊ ပတ်ဝန်းကျင်၊ သိုလှောင်မှု စနစ်တကျသန့်ရှင်းမှုမရှိလျှင် ပြင်ပမှ ဘက်တီးရီးယားပိုးများ ဝင်ရောက်လာနိုင်သည်။ ဒါကို သတိထားဖို့လည်းလိုပါတယ်။
*** နို့စိမ်းမှာကတည်းက ဘက်တီးရီးယားပိုး ပါဝင်မှုနည်းပြီး အရည်အသွေးကောင်းသည့် နို့သည် ပိုကောင်းမွန်သည့် ထုတ်ကုန်ကိုပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ (အနံ့အရသာကောင်းမွန်ခြင်း၊ ရေရှည်အထားခံခြင်း စသည်)
*** နွားနို့တွင် လူကို ဘေးဥပါဒ်ဖြစ်စေမည့် ဘက်တီးရီးယားပိုးများပါဝင်မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ နွားမှစ၍ နောက်ဆုံးထုတ်ကုန်အထိ အဆင့်တိုင်းက အရေးကြီးကြောင်း ပြောကြားလိုပါတယ်။
***အဆင့်တိုင်းတွင် သန့်ရှင်းစွာ လုပ်ဆောင်မှု အရေးကြီးပါသည်။
ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ
Aqua ဘူစတာ
Aqua ကယ်လဆီယမ်