စွန့်ပစ်ပစ္စည်းနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှု

ဦးစည်သူလွင် (Training consultant, Myanmar Environmental Education Team)

မြန်မာပြည်မှာ လေထုညစ်ညမ်းမှု (Air pollution, Air Quality Standard) က မြန်မာ ပြည်မှာ မရှိဘူး။ ရေတို့၊ မြေကြီးတို့နဲ့ ပတ်သတ်တာတွေလည်း မရှိသေးဘူး။ အခုဆိုရင် အရက်ချက် စက်ရုံတွေဆိုလည်း ချောင်း၊ မြောင်းတွေထဲ အလွယ်တကူ စွန့်ပစ်ကြတယ်။ အခု ရန်ကုန်မြို့အနေနဲ့ ဆိုရင်လည်း လေထုညစ်ညမ်းမှု (pollution) ပြဿနာက ကြီးတယ်။ လူတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို တကယ် ထိခိုက်နိုင်တယ်။ ဥပမာပေးရရင် သာကေတ ဆီအုန်းစက်ရုံက မီးခိုးခေါင်းတိုင်က ထွက်လာတဲ့ ဖုန်တွေက တစ်ရပ်ကွက်လုံးကို ဖုံးနေတယ်။ ဖုန်တွေက လက်နဲ့တောင် ကိုင်ကြည့်လို့ ရတယ်။ ကိုယ်တိုင်သွားကြည့်ရင် ပိုကောင်းမယ်။ အနံ့ကလည်း ဆိုးတယ်။ အဲဒီ စက်ရုံကို ရပ်ကွက်ကလည်း အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပြောင်းပေးပါ၊ ပိတ်ပေးပါ ပြောတယ်။ အဲဒီ စက်ရုံက (မန်နေဂျာ အဆင့်) တာဝန်ရှိတဲ့ လူကြီးပိုင်းက လာပြီး ဟိုလဒီလ အပြီးပေးမယ်လို့ ကတိတွေ အကြိမ်ကြိမ်ပေးပြီး ယနေ့အထိ ဘာမှ ဖြစ်မလာဘူး။

မြန်မာ နိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာက ဥပဒေ ပြုနေတဲ့ လူတွေကိုယ်တိုင် သာမန်ပြည်သူတွေရဲ့ ဘဝနဲ့ အသက်ကို ဂရုမစိုက်ဘဲ သူတို့ အကျိုးစီးပွား အတွက်ပဲ ထင်သလိုလုပ်နေရင် Rule of Law မရှိဘူး။ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ရင် Rule of Law ရှိမှ ရမှာ။ ရှိဖို့ကလည်း ဥပဒေပြုနေတဲ့ အမတ်တွေကိုယ်တိုင် အဲဒီဥပဒေတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့ လိုတာ။ သူတို့ကိုယ်တိုင် အဲဒီနေရာမှာ ဝင်ထိုင်နေပြီး သူတို့ အကျိုးစီးပွားအတွက်ပဲ ကာကွယ်နေလို့ ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးက ဘာမှ လုပ်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်း အောင်မြင် ချင်ရင် တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှ ဖြစ်မယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နည်းဥပဒေတွေလည်း အမြန်ဆုံး ထွက်လာမှ ဖြစ်မယ်။ ဥပဒေကို ကိုင်တွယ် အသုံးပြုမယ့် လူတွေကိုယ်တိုင်နဲ့ ဥပဒေ ပြုတဲ့ လူတွေကိုယ်တိုင် လေးစားလိုက်နာဖို့လိုတယ်။ အခု ဒီအခြေအနေ တွေက ရန်ကုန်မျာတင် ဖြစ်နေတာ။ လောလောဆယ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဥပဒေတွေ ထွက်ထားပြီးပေမယ့် လိုက်နာရမယ့် နည်းဥပဒေက ထွက်မလာသေးဘူး။ နည်းဥပဒေကို ပြဌာန်းဖို့ လုပ်နေတဲ့ အထဲမှာလည်း ခရိုနီတွေ ကိုယ်တိုင်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကြာဦးမှာ။ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ပတ်သက်တဲံ ခေါင်းစဉ်က ကျယ်ပြန့်တယ်။ တို့နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ကို ဆက်ပြီး သယ်ဆောင်သွားမှာက ကလေးတွေဖြစ်တဲ့အတွက် ကလေးအရွယ်ကတည်းက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး အသိတွေ ထည့်ပေးသင့်တယ်။ ဒီအထဲမှာ ရေ၊ အချိုရည်၊ အမြန်စာ၊ သရေစာ (fast food, Junk food) တွေကိုလည်း ဂရုစိုက်ဖို့လိုတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူတွေ နားလည်အောင်၊ သူတို့ စိတ်ထဲရောက်သွားအောင် မီဒီယာတွေကလည်း ဝိုင်ဝန်းပြီး လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

ဆွေဆွေဇော်

Ref: The Earth Journal

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...