ဆိတ်စာအမျိုးအစားခွဲခြားခြင်း
ဆိတ်စာများကို တိကျသော အာဟာရဓာတ်ပါဝင်မှုပမာဏနှင့် အစာကျေညက်နိုင်သော အာဟာရဓာတ် ပမာဏပေါ်မူတည်၍ (၄)မျိုးခွဲခြားနိုင်သည်။ ၄င်းတို့မှာ-
- (၁) အစာကြမ်း
- (၂) အစာနု
- (၃) သတ္တုဓာတ်ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများ
- (၄) ဗီတာမင်ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများဟူ၍ ဖြစ်သည်။
(၁) အစာကြမ်း
အစာမကျေညက်နိုင်သောအရာများနှင့် အမျှင်ခြောက်များစွာ ပါဝင်သော အစာများဖြစ်သည်။ ဤအစာအုပ်စုထဲတွင် မြက်စိမ်း၊ ပဲပင်များ၊ မြက်ခြောက်၊ မြက်ချဥ်ဖတ်တို့ပါဝင်သည်။ ၄င်းကို ပဲမျိုးဝင်အစာကြမ်းနှင့် ပဲမျိုးဝင်မဟုတ်သော အစာကြမ်းဟူ၍ (၂)မျိုးထပ်မံခွဲနိုင်သည်။
(၂) အစာနု
ကျေညက်ရန်လွယ်ကူသော အစာမျိုးဖြစ်သည်။ အမျှင် ပါဝင်မှုနည်းသည်။ နှံစားမျိုးဝင် အားလုံးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးဘေးထွက်ပစ္စည်းများဖြစ်သော ဆန်ကွဲ၊ ဖွဲ၊ ပြောင်းဖူး၊ ပဲဖတ်နှင့် တင်လဲ စသည်တို့ပါဝင်သည်။
အာဟာရဓာတ်များဖြစ်သော အသားဓာတ်နှင့် စွမ်းအင်မြင့်မားစွာ ပါဝင်ပါသည်။ ဖွဲမျိုးစုံ၊ ပဲမှော်ကြိတ်ဖတ်၊ ပဲဆန်နှင့် စက်ရုံထွက်အစာနုစပ်စာတို့ဖြစ်ပါသည်။
- ဖွဲမျိုးစုံတစ်ပိဿာတွင် ကျေညက်နိုင်သော အသားဓာတ် ၆ ကျပ်သားခန့်နှင့် ကြေညက်နိုင်သော အာဟာရ ၆၃ ကျပ်သားခန့်ပါဝင်ပါသည်။
- ပဲဖတ်၊ နှမ်းဖတ်တစ်ပိဿာတွင် ကြေညက်နိုင်သေ ာအသားဓာတ်၂၇ ကျပ်သားခန့်နှင့် ကြေညက်နိုင်သောအာဟာရ ၆၄ ကျပ်သားခန့်ပါဝင်ပါသည်။
- ဆန်ကွဲတစ်ပိဿာတွင် ကြေညက်နိုင်သောအသားဓာတ် ၇ ကျပ်သားခန့်နှင့် ကြေညက်နိုင်သောအာဟာရ ၈၀ ကျပ်သားခန့် ပါဝင်ပါသည်။
- ပဲမှုန့်တစ်ပိဿာတွင် ကြေညက်နိုင်သောအသားဓာတ် ၁၂.၇ ကျပ်သားခန့်ပါဝင်ပြီး ကြေညက်နိုင်သောအာဟာရ ၆၃.၄ ကျပ်သားခန့်ပါဝင်ပါသည်။
ဤကဲ့သို့ အစာများ၏ အာဟာရပါဝင်မှုပေါ်မူတည်၍ ကိုယ်ခန္ဓာတည်တံ့မှုအတွက် စပ်စာများနှင့် ကိုယ်ခန္ဓာကြီးထွားမှု၊ ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်များအတွက် စပ်စာများကို စီးပွားရေး တွက်ခြေအကိုက်ဆုံးနှင့် အရသာနှင့် ပြည့်စုံသော အရည်အသွေးကောင်းသည့် စပ်စာများရရှိရန် ဖော်ထုတ်ကြရပါမည်။
အပူပိုင်းဒေသ ဆိတ်မွေးမြူရေးအတွက် ဆိတ်စာအပင်အရွက် ရရှိနိုင်မှုနှင့် အရည်အသွေး၊ ဖြည့်စွက်ကျွေးမွေးရမည့်လိုအပ်ချက်များကို သိရှိရန်လိုအပ်ပါသည်။ အများအားဖြင့် လွှတ်ကျောင်းမွေးမြူခြင်းမှ လိုအပ်သောစွမ်းအင်ကိုပြည့်မီစွာရရှိနိုင်ခြင်း မရှိပါ။ သို့ဖြစ်၍ အစာနုဖြည့်စွက်ကျွေးမွေးရန် လိုအပ်ပါသည်။
အထူးစိုက်ပျိုးထားသော မြက်နှင့်ပဲနွယ်စားကျက်များတွင် လွှတ်ကျောင်းမွေးမြူပါက ပါဝင်သော အစာနုတွင် အသားဓာတ်(၁၄ %) လိုအပ်ပြီး ခြုံပတ်စားကျက်ကိုသာ လွှတ်ကျောင်းကျွေးမွေးပါက အသားဓာတ် ၁၆-၁၈ % မှပါရှိသော အစာနုဖြည့်စွက်ရန်လိုအပ်ပါသည်။ အရည်အသွေးကောင်းသော စားကျက်လွှတ်ကွင်းမှ အစာ၏အခြောက်ဝတ္ထု (Dry Matter) ၅၀ - ၇၀ % ထိ ရရှိနိုင်ပါသည်။
(၃) သတ္တုဓာတ် ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများ
အဓိကတာဝန်မှာ ခန္ဓာကိုယ်ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်မှု အထောက်အကူပြုရန်ဖြစ်သည်။ အိမ်သုံးဆား၊ ခရုခွံ၊ ထုံးကျောက်နှင့် ပြာစသည်တို့သည် အကောင်းဆုံးဥပမာများဖြစ်သည်။
(၄) ဗီတာမင် ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများ
ဆိတ်ကဲ့သို့ စားမြုံ့ပြန်သည့် တိရစ္ဆာန်များအတွက် အာဟာရဖြည့်ပေးသည့် ဗီတာမင်များသည် မရှုပ်ထွေးဘဲ ရိုးရှင်းသည်။ အကြောင်းမှာ သူတို့စားသုံးသော သာမန်အစားအစာပေါ် တည်မှီခြင်းဖြစ်သည်။ တိရစ္ဆာန်ဆေးဆိုင်များမှ ၄င်းဗီတာမင်ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများ ရရှိနိုင်သည်။
(အပိုင်း-၃ တွင် ဒေသထွက်အစာနုများအကြောင်းကို ဖော်ပြပေးပါမည်။)
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။