စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ရောဂါကို ဘယ်လိုကာကွယ်နှိမ်နင်းမလဲ

ရောဂါလက္ခဏာများ

ဒီရောဂါဟာ စပါးနှံစထွက်နဲ့ ဟန့်တားခြင်း ဒါမှမဟုတ် သန္ဓေပျက်ကျစေခြင်း၊ သန္ဓေမအောင်တဲ့ စပါးစေ့တွေနဲ့ မြုံနေတဲ့ စပါးနှံတွေကို ထုတ်ပေးခြင်းဖြင့် စပါးအထွက်ကို လျော့စေပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ စပါးနှံကိုပုပ်စေပြီး စပါးစေ့တွေကို အရောင်ပျက်စေပါတယ်။

တွေ့ရှိရသည့်နေရာ

ဒီရောဂါဟာ ကမ္ဘာနဲ့အဝန်း စပါးစိုက်ဧရိယာအားလုံး အထူးသဖြင့် မိုးရေသောက်စပါးခင်းမှာ အတွေ့ရများပြီး ခြောက်သွေ့ရာသီထက် စိုစွတ်ရာသီမှာ ပိုမိုပေါများပါတယ်။

ဒီရောဂါကျရောက်မှုဟာ စပါးပင်အရေအတွက်များတာ၊ စပါးနှံစထွက်ချိန်မှာ စပါးပင်စည်ထိုးပိုးကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ဒဏ်ရာတွေကနေ ဒီမှိုရောဂါဝင်ရောက်နိုင်တဲ့ ဝင်ပေါက်တွေကိုဖြစ်စေတဲ့ စပါးပင်တွေရှိတာနဲ့အတူ တိုးလာပါတယ်။ ဒီမှိုရောဂါဟာ စပါးနှံထွက်ပေါ်လာတာကို တားဆီးတဲ့ ဒါမှမဟုတ် သန္ဓေမအောင်စေတဲ့စပါးနှံငယ်ကို အပေါ်ဆုံးစပါးရွက်ဖုံးက အလုံပိတ်ထားရင်း ပုပ်သွားစေပါတယ်။

ဒီရောဂါကို စပါးနှံစုံတဲ့အဆင့်ကနေ စပါးရင်မှည့်တဲ့အဆင့်မှာ နိုက်ထရိုဂျင်မြေသြဇာ ပမာဏ အများကြီးကျွေးတာ၊ လေထုစိုတိုင်းဆမြင့်မားပြီး အပူချိန် ၂၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ကနေ ၂၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် ရှိတဲ့ ဧရိယာတွေမှာလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ရောဂါခွဲခြားနည်း

ဒီရောဂါကို စပါးရွက်ဖုံးပေါ်မှာ တစ်ခုတည်းသော ရောဂါအဖြစ် စပါးခင်းထဲမှာ မြင်တွေ့နိုင်ပေမဲ့ စိုစွတ်တဲ့စပါးစိုက်ရာသီမှာ စပါးစေ့နဲ့ စပါးရွက်ဖုံးရောလျက် အရောင်ပျက်နေတာကို မြင်တွေ့ရပါတယ်။

စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ဒဏ်ရာဟာ နုငယ်တဲ့စပါးနှံကို အလုံပိတ်ကာ အပေါ်ဆုံး စပါးရွက်အိမ်ကနေ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ ၄င်းဟာ ရှည်မျောမျော ဒါမှမဟုတ် နီရင့်ရောင်နဲ့အတူ ပုံသဏ္ဌာန်မမှန်တဲ့ အစက်ပြောက်များအဖြစ်ပေါ်လာကာ အညိုရောင်အနားသားနဲ့ မီးခိုးရောင် ဒါမှမဟုတ် မီးခိုးညိုရောင် ဗဟိုတို့ရှိပါတယ်။

အများအားဖြင့် မြောက်များစွာသော စက်ပြောက်တွေကို တွေ့ရပြီး အဲဒီစက်ပြောက်တွေဟာ ကြီးမားကျယ်ပြန့်လာကာ အတူတူပေါင်းစပ်သွားကြပြီး စပါးရွက်ဖုံးတစ်ခုလုံးနီးပါး ဖုံးသွားပါတယ်။ စပါးနှံတွေဟာ စပါးရွက်အိမ်ထဲမှာ ရှိမြဲရှိနေတတ်ပါတယ် ဒါမှမဟုတ် တစ်ဝက်တစ်ပျက်စပါးနှံ ထွက်နေပါတယ်။ ရောဂါကို စပါးရွက်အိမ်တွေမှာ အဖြူရောင်သန်းတဲ့ မှိုကြီးထွားမှုကို အပြင်ဖက် မျက်နှာပြင်မှာ မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အပြင်ကိုထွက်မလာတဲ့ စပါးနှံတွေဟာ ပုပ်သွားပြီး ပန်းခိုင်လေးတွေဟာ နီညိုရောင်ကနေ ညိုရင့်ရောင်ကို ပြောင်းသွားကြပါတယ်။

တစ်ခါတလေ စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ဒဏ်ရာတွေကို စပါးရွက်ဖုံးခြောက်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ဝေခွဲမရဖြစ် တတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပုံမှန်အားဖြင့် စပါးပင်ပေါ်မှာ စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ကို စပါးရွက်ဖုံးခြောက်ထက် ပိုမိုတွေ့ရပြီး စပါးနှံထွက်ခြင်းကို အနှောင့်အယှက်ပေးပါတယ်။ စပါးရွက်ဖုံးခြောက်ကို စပါးရွက်တွေနဲ့ စပါးပင်ရဲ့ အောက်ဖက်တွေမှာ တွေ့ရပြီး စပါးနှံထွက်ခြင်းကို အနှောင့်အယှက် မပေးပါဘူး။ စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ရောဂါ ဟုတ်မဟုတ်ကို အောက်ပါအချက်များဖြင့် အတည်ပြုပါ။

• စပါးနှံများကို အလုံပိတ်ထားတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးနေတဲ့ အပေါ်ဆုံးစပါးရွက်ဆုံးပေါ်မှာ ဒဏ်ရာများ တွေ့ရခြင်း

• တစ်ဝက်တစ်ပျက်ထွက်နေတဲ့ စပါနှံများ ဒါမှမဟုတ် အနှံမထွက်သေးတဲ့ စပါးနှံများ

• စပါးရွက်ဖုံးများပုပ်ခြင်း

• ရောဂါကျ စပါးရွက်ဖုံးများပေါ်တွင် အဖြူရောင်အမှုန့် မှိုရောဂါကြီးထွားမှုကို တွေ့ရခြင်း

စီးပွားရေးအရ အရေးပါပုံ

စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ရောဂါဟာ စပါးပင်ကြီးထွားမှု သက်တမ်းတစ်လျှောက် ကျရောက်တတ်ပေမဲ့ စပါးနှံမထွက်မီ စပါးနှံဗိုက်ဖောင်းတဲ့အဆင့်အတွင်း ဒါမှမဟုတ် စပါးနှံဗိုက်ဖောင်းပြီးအဆင့်မှာ ဖျက်ဆီးမှု အဆိုးဝါးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

ဒီရောဂါဟာ ထိုင်ဝမ်မှာ စပါးအထွက် ၂၀% ကနေ ၈၅%၊ ဗီယက်နမ်၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့ မှာ ၃၀ % ကနေ ၈၀% အထိ ဆုံးရှုံးစေပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ရောဂါကျ ဧရိယာဟာ ၅၁၀၀၀ ဟက်တာကနေ ၁၂၂၀၀၀ ဟက်တာအထိရှိကာ နှစ်စဉ် စပါးအထွက် ဆုံးရှုံးမှုဟာ တန် ၁၆၀၀၀ ကနေ တန် ၃၅၀၀၀ အထိရှိပါတယ်။

စပါးပင်ကြွင်းပင်ကျန်က သယ်ဆောင်ထားတဲ့ ရောဂါကျစပါးစေ့နဲ့မှိုမျှင်စုဟာ အဓိက ရောဂါကူးစက်မှုအတွက် အရေးပါတဲ့ရင်းမြစ်ဖြစ်ပါတယ်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

• စပါးရွက်ဖုံးပုပ်ရောဂါဟာ မျိုးစေ့ဆောင်ရောဂါဖြစ်တာကြောင့် ရောဂါကင်းသော မျိုးစေ့များကို အသုံးပြုပါ။

• စပါးခင်းထဲမှာ အင်းဆက်ဖျက်ပိုးကျရောက်မှု နည်းအောင်လုပ်ပါ။ အင်းဆက်တွေဟာ စပါးပင်တွေကို ဒဏ်ရာရစေကာ စပါးပင်ထဲကို မှိုရောဂါဝင်ရောက်နိုင်ပြီး ရောဂါကူးစက်စေနိုင်ပါတယ်။

• စပါးရိတ်သိမ်းပြီးနောက်မှာ မှိုရောဂါဟာ စပါးပင်ကြွင်းပင်ကျန်ပေါ်မှာ အသက်ရှင်နေနိုင်ပြီး နောက်စပါးစိုက်ရာသီမှာ ရောဂါကူးစက်စေပါတယ်။ စပါးရိတ်ပြီးတဲ့အခါမှာ ရောဂါကျ စပါးပင်များကို ဖယ်ရှားပါ။

• စပါးပင်ကြား၊ တန်းကြားကို သင့်တော်မျှတစွာထားပါ။ တန်းကြား (၃၀) စင်တီမီတာအကွာဖြင့် စပါးပင်မြုံတစ်မြုံမှာ စပါးပင် (၃) ပင်စိုက်ပါ။

• ပင်ပွားထွက်ချိန်မှာ ပိုတက်ရှ်မြေသြဇာ အသုံးပြုပါ။

• ကယ်လ်စီယမ်ဆာလ်ဖိတ်နဲ့ ဇင့်ဆာလ်ဖိတ် ရွက်ဖျန်းမြေသြဇာပက်ဖျန်းပါ။

• အောက်ပါဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ဆေးဘူး/အိတ်ပါ အညွှန်းစာအတိုင်း အသုံးပြုပါ။

• ပရိုပီကိုနာဇိုးလ် (Propiconazole)

• ကလိုရိုသာလိုနေးလ် (Chlorothalonil)

• သိုင်အိုဖာနိတ်မီသိုင်းလ် (Thiophanate methyl)

• ဘီနိုမိုင်း (Benomyl)

ဒေါက်တာကိုကို (စိုက်ပျိုးရေး)

ဒေါက်တာကိုကို၏စိုက်ပျိုးရေးဆောင်းပါးများလေ့လာရန်

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...