သီးပင်အကြောင်း သိကောင်းစရာ

အင်္ဂလိပ်အမည် - Wood-apple (သို့မဟုတ် ) Elephant-apple

သိပ္ပံ အမည် - Limonia acidissima

    သနပ်ခါးပင်နဲ့ ဆင်တူရိုးမှားရှိတဲ့ သီးပင်ကို သိကြလားခင်ဗျ။ သီးပင်ဟာဆိုရင် သနပ်ခါး၊ ဥသျှစ်၊ သံပုရာ၊ ရှောက် စတဲ့ အပင်တွေနဲ့ မျိုးရင်းတူပါတယ်။ သီးပင်ရဲ့ မူရင်းဒေသတွေကတော့ အိန္ဒိယနိုင်ငံနဲ့ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းဒေသများမှတစ်ဆင့် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများသို့ ပြန့်နှံ့လာခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင်တော့ မိုးနည်းတဲ့ မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ အသီးစားပင်အနေနဲ့ စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ စာရေးသူ အလုပ်ကိစ္စနဲ့ ခရီးသွားရင်း စဥ့်ကိုင်မြို့နယ်ထဲက နဘဲပင်ကျေးရွာမှာ တွေ့ခဲ့ဖူးပါတယ်။

    သီးပင်ဟာဆိုရင် သနပ်ခါးပင်နဲ့ ဆင်တူသော်လည်း အပင်အရွယ်အစားပိုကြီးပြီး စိမ်းလန်းစိုပြေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ပင်စည်ဟာ ဖြောင့်မတ်ကာ ပင်စည်လုံးပတ် ၂ ပေမှ ၄ ပေအထိရှိတတ်ပြီး အမြင့်အားဖြင့် ပေ ၃၀ မှ ၄၀ အထိ မြင့်ပါတယ်။ အပင်ရဲ့ ကိုင်းတက်တွေမှာ ဆူးတွေလည်း ပါရှိပါတယ်။ အရွက်အနေအထားဟာဆိုရင် ရွက်လက်တစ်ခုမှာ ဆိုင်၍ထွက်ကြသော ရွက်လွှာ ၁ စုံမှ ၄ စုံအထိပါရှိတတ်၍ ထိပ်တွင်ရွက်မြွှာလည်း ပါရှိသောကြောင့် ရွက်ပေါင်းဖြစ်ပါသည်။ အသီးဟာဆိုရင်တော့ အ၀ိုင်းပုံစံရှိပြီး အကျယ်အားဖြင့် ၂ လက်မမှ ၅ လက်မအထိရှိပါတယ်။ အသီးမှည့်ချိန်တွင် အနံ့မွှေးပြီး အတွင်းမှအသား ညိုမဲလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

    သီးပင်ရဲ့ အသီးကို အရွယ်အစားကြီး၍ ချိုသောမျိုးနှင့် အရွယ်အစားသေး၍ ချဥ်သောမျိုးဟူပြီး ၂ မျိုးခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ သီးသီးဟာ ဥသျှစ်သီးအငယ်စား၊ သို့မဟုတ် ပန်းသီးအရွယ်ခန့်ရှိပါတယ်။ အတွင်းသားဟာ ပျော့၍ အစေ့များပါတယ်။ သီးပင်ဟာဆိုရင် ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်အထက် ပေ ၁၅၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ဒေသတွေမှာ ပေါက်ရောက် ဖြစ် ထွန်းပါတယ်။ သီးပင်ဟာ ရာသီဥတုနဲ့ မြေအမျိုးအစားကို ရွေးသောအပင်မဟုတ်သည့်အတွက် နေရာဒေသ တော် တော်များများတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ ကိုင်းဖြတ်စိုက်ခြင်းဖြင့်လည်း ပေါက်ရောက်ရှင်သန်နိုင်တဲ့ အပင်ဖြစ်ပါတယ်။

အသုံးပြုပုံ

    သီးပင်ရဲ့ အရွက်ဟာ အနံ့ရှိပြီး ၎င်းမှနံ့သာဆီကို ထုတ်ယူရရှိနိုင်ပါတယ်။ ပင်စည်နှင့် အကိုင်းအခက်များမှ အစေးတစ်မျိုးလည်းထွက်ပါတယ်။ ၎င်းအစေးဟာ မိုးရာသီ ကုန်ဆုံးချိန်တွင် ပို၍ထွက်ပါတယ်။ ထိုအစေးကို ရေနှင့်ရောပါက အရည်ပျော်ဝင်၍ အာရဗစ် (ထနောင်းစေး) ကော်ထက် မညံ့ကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။ အချို့သောနိုင်ငံတွေမှာ မင်ပြုလုပ်ရာမှာလည်း အသုံးပြုကြသလို ဆိုးဆေးတွေမှာလည်း ထည့်သွင်းအသုံးပြုကြောင်း သိရပါတယ်။

    သီးပင်ရဲ့အခေါက်ဟာ သနပ်ခါးခေါက်နှင့်တူ၍ သနပ်ခါးကဲ့သို့ သွေး၍လိမ်းကြပါတယ်။ သွေး၍ရရှိသော အနှစ်၏ အရောင်ဟာ သနပ်ခါးကဲ့သို့ လှပသော အဝါရောင်မဟုတ်ဘဲ ဝါညစ်ညစ်ဖြစ်ပါတယ်။

ဝမ်းကိုက် ဝမ်းလျှောရောဂါများအတွက် ဥသျှစ်သီးအစား သီးသီးကို အသုံးပြုနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သွားဖုံးရောဂါ၊ လည်ချောင်းရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါနဲ့ ဝမ်းချုပ်ခြင်းများအတွက်လည်း အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြွေဆိပ်ဖြေဆေးမှာပါ အသုံးပြုကြတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ သီးသီးမှာဆိုရင် အသားဓာတ်၊ သတ္တုဓာတ်၊ ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ်၊ ဖော့စဖောရပ်၊ သံဓာတ်၊ ဗီတာမင်ဓာတ် အစရှိတဲ့ အာဟာရဓာတ်များစွာလည်း ပါဝင်တာကြောင့် ခြုံငုံပြီး ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကျန်မာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုနိုင်တဲ့ အသီးတစ်မျိုး ဖြစ်ပါကြောင်း။

ဇင်ထူးနိုင်

ကိုးကားချက်

https://hort.purdue.edu/newcrop/morton/wood-apple.html

https://my.wikipedia.org

finedininglovers.com

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်