အာလူးနှောင်းပင်ကျနာ (လောင်းမည်း) ရောဂါ (Late Blight of Potato)

12/01/2018 09:31 AM တွင် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန မှ ရေးသား
ရောဂါဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည့်ဒေသ
 မိုးတွင်းအာလူးစိုက်ပျိုးသည့် တောင်ပေါ်ဒေသများတွင်နှစ်စဉ် လောင်မည်းရောဂါ ပုံမှန်ကျရောက်လေ့ရှိပါသည်။ မိုးများသည့်နှစ်များ၌ ခင်းလုံးကျွတ် သေကြေပျက်စီးနိုင်ပါသည်။ မြေပြန့်ဒေသတွင်မူ အချိန်အခါမဲ့ မိုးရွာသွန်း လျှင်သော်လည်းကောင်း၊ စိုထိုင်းဆများသည့်ကာလတွင်လည်းကောင်း၊ ဤရောဂါဖြစ်ပေါ် တက်ပါသည်။
 
ရောဂါပင်ပြလက္ခဏာ
အာလူးပင်အစိတ်အပိုင်းအားလုံးနှင့် မြေအောက်အာလူးသီးတွင်လည်း ရောဂါလက္ခဏာတွေ့ရသည်။ အောက်ရွက် ၏အနား(သို့မဟုတ်) အဖျားတွင် ရေနာကွက်စတင်ဖြစ်ပေါ်ပြီး ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ညိုမည်း (သို့မဟုတ်) အမည်း (သို့မဟုတ်) ခရမ်းမည်းရောင်အကွက်ကြီး ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ အနာကွက်ပတ်လည်တွင် စိမ်းဖျော့ (သို့မဟုတ်) အဝါရောင် တွေ့ရှိရပြီး ရာသီဥတုစွတ်စိုအေးမြပါက အနာကွက်ပတ်လည်တွင် အဖြူရောင် မှိုမျှင်နု များကိုတွေ့ရသည်။ အထူးသဖြင့် အရွက်အောက်မျက်နှာပြင်ရှိ အနာကွက်ပတ်လည်တွင် မြင်သာပြီး စွတ်စို အေးမြမှု အချိန်ကြာမြင့်ပါက အပေါ်မျက်နှာပြင်၏ အနာကွက်ပတ်လည်တွင်လည်း မြင်တွေ့ နိုင်သည်။ စွတ်စိုမှု အချိန်ကြာသည်နှင့်အမျှ အနာကွက်သည် တစ်ရွက်လုံးသို့ပျံ့နှံ့သွားပြီး၊ ရွက်ညှာမှတဆင့် အကိုင်း၊ ပင်စည်သို့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့ကာ တစ်ပင်လုံးအမည်းရောင်ပြောင်းပြီး သေဆုံးသွားသည်။
၎င်းမှတဆင့် အာလူးသီးသို့ ရောဂါကူးစက်သွားပြီး အညိုရောင်အနာချိုင့်ခွက်များ ဖြစ်ပေါ်ကာ ပုပ်ဆွေး သွား သည်။
 
 
ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ
၁။ ခံနိုင်ရည်ရှိမျိုးများ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးပါ။ ယာယီအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်ရနိုင်သော CIP-24, Kufrijyoti  နှင့် စပ်မျိုးစေ့များ အသုံးပြုပါ။
 
၂။ မှိုသတ်ဆေးကို အာလူးစိုက်ပြီး မိုးဖြိုင်ဖြိုင်စရွာသည့်ကာလတွင် (မိုးမရွာသည့်မနက်ပိုင်း၌ အချိန်လု၍) စတင် ပက်ဖျန်းပါ။ မိုးအုံ့မှိုင်းခြင်း၊ မိုးဆက်တိုက်ရွာခြင်းများ ရက်ဆက်ဆိုသလို ဖြစ်ပေါ်နေပါက မိုးအခြေအနေကို ကြည့်၍ ၅ ရက်ခြားထပ်ဖျန်းပါ။ နေပူသည့်နေ့များဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေပါက ဆေးဖျန်းရက်ကို သင့်တော်သလို ခြားနိုင်ပါသည်။
Meltalaxyl + mancozed (ဥပမာ- Fortazeb) ၊ chlorothalonil (ဥပမာ- ဘန်ကိုနေး၊ ဖော်နေးလ်)၊ mancozeb (ဥပမာ- ဒိုင်သိမ်း၊ အဂရိုဇက်၊ အင်ဒိုဖေးလ်)၊ iprovalicarp + propineb (ဥပမာ- အင်ဗင်တို)၊ ကော့ပါးအခြေခံမှိုသတ်ဆေးများ (ဥပမာ- ကိုဆိုက်၊ ဘော်ဒိုထုံး + ဒုတ္တာဖျော်ရည်) တို့ကို ဆေးထုပ်ပါ အညွှန်းအတိုင်းသုံးပါ။
 
၃။ မတ် - ဧပြီလတွင်စိုက်သည့် ကုန်းအားလူးသည် နောက်ပိုင်းကာလအနည်းငယ်သာ ရောဂါကျတတ်ပြီး ဧပြီ-မေတွင်စိုက်သည့် မိုးအာလူးသည် စိုက်ချိန်အလယ်ပိုင်းခန့်တွင် ရောဂါကျတတ်ပါသည်။ ဩဂုတ်လစိုက် အာလူး တွင်မူ အပင်ပေါက်ကတည်းက မိုးများသဖြင့် ရောဂါစကျနိုင်ပြီး ဆေးကြိုတင်ပက်ဖျန်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ မည်သည့် အချိန်တွင် စိုက်သည်ဖြစ်စေကာမူ မိုးစွေသော ကာလများရှိလာပါက ဆေးဖျန်းသင့်ပါသည်။ ရောဂါ မြင်ရမှ ဆေးစဖျန်းလျှင် နိုင်ရန်မလွယ်ပါ။
 
 
ကိုးကား - စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ
ဦးကြီးတို့ရဲ့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ပဲ ဖြစ်သင့်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ စပါးခင်းထဲ ရွှေခရုရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ မြေကြီးက ရွှေသီးဖို့ကို အနှောင့်အယှက် ကောင်းကောင်းကြီးပေးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာ့မျိုးရင်းခရုမဟုတ်တဲ့ တောင်အမေရိကမျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်လာတဲ့ မျိုးစိတ်ဖြစ်တာကြောင့် အကောင်ပွားနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာပါတယ်။ ခရုအမ တစ်ကောင်က တစ်ခါ ဥ မယ်ဆိုရင် ဥအရေအတွက် ၁၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ အထိ အတွဲလိုက်ဥကြပြီး တစ်နှစ်မှာ ၃ ကြိမ်အထိ မျိုးပွားနိုင်ပါတယ်။ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရုကျပြီဆိုရင် ပန်းရောင် ဥ တွေ ကို စပါးပင်တွေမှာ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရွှေခရုတွေကို ရှင်းပစ်ဖို့အတွက်ကတော့ မာလာမြိုင်ရဲ့ ခရုဘုရင် ရှိနေပါပြီ။ ခရုဘုရင်က စားသေအစွမ်းနဲ့ အဆိပ်ငွေ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ရွှေခရုတွေကို အထိရောက်ဆုံး ရှင်းပေးနိုင်မှာပါ။ အစွမ်းရှိပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ Niclosamide -olamine 83.1% WP ပါဝင်ပြီး Chloronitrophenol ဆေးအုပ်စုထဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ရေဖျော်ဆေးမှုန့်အမျိုးအစားဖြစ်လို့ ရေ ၂၀ လီတာဝင်တဲ့ဆေးဖျန်းပုံး တစ်ပုံးမှာ ၄၀ ကနေ ၅၀ ဂရမ်အထိ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ နှုန်းထားကိုတော့ တစ်ဧကမှာ ၁၅၀ ကနေ ၂၀၀ ဂရမ်နဲ့ တွက်ချက်ပေးထားပါတယ်။ သတိပြုရမှာတော့ ဆေးဖျန်းပြီးနောက်ပိုင်း စပါးခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ရေကို ၅ စင်တီမီတာနဲ့ ၃ ရက်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆေးဖျန်းပြီး ၅၂ ရက်ကြာမှ ရိတ်သိမ်းသင့်ပါတယ်။ ခရုဘုရင်နဲ့ဆို စပါးခင်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ ရွှေခရုတွေကို ရှင်းလင်းနိုင်ပြီး မြေကြီးက ရွှေသီးနိုင်ပြီပေါ့ဗျာ။
Read more Facebook Page သို့သွားရန်

ဆွေးနွေးချက်များ

ဆွေးနွေးရန်