ကမ္ဘာကြီးပူ​နွေးလာခြင်​းကိုငြင်​းဆန်​​နေကြတဲ့သူ​တွေ အသံတိတ်​​သွား​စေမယ်​့ ယခင်နဲ့ယခုပုံတို့ကို ရိုက်​ပြထား​သော အလွန်​တရာမှ ဆိုးရွား​ကြောက်​မက်​ဖွယ်​​ကောင်​းသည်​့ ဓာတ်​ပုံ (၁၀) ​ပုံ

အကယ်၍ခင်ဗျားကို တစ်စုံတစ်ယောက်က ရာသီဥတုတွေဖောက်ပြန်နေတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဟာ ရယ်စရာကောင်းလှတဲ့ လိမ်လည် လှည့်ဖြားမှု တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောလာခဲ့ရင် ဒီဓာတ်ပုံတွေကို ပြဖြစ်အောင် ပြလိုက်ပါ။

လောလောလတ်လတ် ရိုက်ထားတဲ့ ကမ္ဘာကြီးပေါ်က ရေကန်တွေ၊ ကျွန်းစုတွေ၊ သန္တာကျောက်တန်းတွေရဲ့ဓာတ်ပုံတွေကို လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း၂၀က ရိုက်ခဲ့တဲ့ဓာတ်ပုံတွေနဲ့ ယှဉ်ကြည့်လိုက်ရင် ရာသီဥတုတွေဖောက်ပြန်ကုန်ပြီဆိုတာ အင်မတန်မှ သိသာထင်ရှားပါတယ်။

တစ်ချို့ကိစ္စတွေဆိုရင် ဆယ်စုနှစ်တစ်စုအတွင်း ဖြစ်ပျက်ကုန်တာပါ။ အိုဇုံလွှာပေါက်ခြင်းနဲ့ ကမ္ဘာ့ဝင်ရိုးစွန်းဒေသတွေက ရေခဲတောင်တွေအရည်ပျော်ခြင်းတို့ အဆက်မပြတ် ဖြစ်ပွားနေတာကြောင့် ရာသီဥတုပုံစံတွေကို ကမောက်ကမ ဖြစ်စေပြီး အလွန်လျင်မြန်ဆိုးရွားတဲ့ ပင်လယ်ရေပြင်မြင့်တက်မှုတို့ ဖြစ်နေရပါတယ်။ အမျိုးသားလေကြောင်းနဲ့အာကာသထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့(NASA)နာဆာကတော့ နောင်လာမယ့်ရာစုနှစ်ထဲမှာ ကမ္ဘာ့ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်ဟာ ၃ပေထက်ပိုပြီးမြင့်တက်တော့မယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ပုံ( ၁) ဒါကတော့ ပနားမားကျွန်းဆွယ်ထဲက ဆန်ပလက်စ်ကျွန်းကို ၂၀၀၂နဲ့၂၀၁၄မှာ မြင်တွေ့ရပုံပါ။

ပုံ (၂) ၁၉၈၀နဲ့၂၀၁၂မှာ မြင်တွေ့ရတဲ့ အာတိတ်ဒေသကရေခဲပြင်တွေဖြစ်ပါတယ်။

ပုံ (၃) ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်၊ အော်ရိုဗယ်လီရေကန်ကို ခက်ခက်ခဲခဲဖြတ်ပြီး ဆောက်လုပ်ထားတဲ့ တံတားကို ၂၀၁၁မှာ မြင်တွေ့ရပုံ(လက်ဝဲဖက်)နဲ့ ၂၀၁၄မှာမြင်တွေ့ပုံ(လက်ယာဖက်)တို့ ဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါရေကန်သည် ပုံမှန်မဟုတ်သောမိုးခေါင်ရေရှားခြင်းကိုကြုံတွေ့ရပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အခုလိုဆိုးရွားစွာ ပြောင်းလဲသွားရခြင်းဖြစ်သည်။

ပုံ(၄) အယ်ရယ်ပင်လယ်ကို ၁၉၈၉နဲ့၂၀၁၄မှာ မြင်တွေ့ရပုံပဲဖြစ်ပါတယ်။

(၅) ၂၀၀၂တွင် အရောင်မွဲခြောက်သွားသော အကြီးကျယ်ဆုံးသန္တာကျောက်တန်းပုံ

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းဖြစ်စဉ်ကို ပိုပြီးသက်သေပြဖို့အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံ ပထဝီအနေအထားဆိုင်ရာစစ်တမ်းကောက်အဖွဲ့က "ဓာတ်ပုံထပ်တလဲလဲရိုက်ခြင်း"ဆိုတဲ့နည်းလမ်းကို အသုံးပြုထားသောစီမံကိန်းတစ်ခုကို လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းဟာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း၁၀၀ကျော်အတွင်းမှာပဲ ရေခဲပြင်ကြီးတွေအရည်ပျော်နှုန်းမြင့်တက်စေခဲ့ပြီဆိုတာကို လူသားတွေအနေနဲ့ မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ထင်ထင်ရှားရှားသိရှိနိုင်ဖို့ ဒီစီမံကိန်းက ကူညီပေးနေပါတယ်။ ရလဒ်တွေက အရမ်းတုန်လှုပ်ခြောက်ခြားဖွယ်ကောင်းနေတော့ လူသားတွေဟာ သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် စကားပြောဖို့လိုအပ်လာပါပြီ။

ပုံ(၆) အလက်စကာမီယာရေခဲပြင်ကြီးကို ၁၈၈၀ခုနှစ်တွေမှာ မြင်တွေ့ရပုံနဲ့ ၂၀၀၅ခုနှစ်မှာတော့ ရေပြင်ကြီးအဖြစ်ပြောင်းလဲမြင်တွေ့ရပုံတို့ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်အခြေစိုက် ပထဝီအနေအထားဆိုင်ရာစစ်တမ်းကောက်အဖွဲ့ကတော့ ၁၈၈၀ခုနှစ်တွေနဲ့၁၉၀၀ခုနှစ်အစောပိုင်းတွေမှာ ကမ္ဘာ့ရေခဲပြင်တွေဘယ်လိုပုံစံရှိခဲ့ပြီးတော့ အခုချိန်မှာအရာရာတိုင်းဟာ ဘယ်လောက်ထိပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး ပြောင်းလဲနေဆဲဆိုတာကိုသိဖို့အတွက် သူတို့အဖွဲ့ရဲ့ဓာတ်ပုံဆရာတွေက ရေမြေတောတောင်ဒေသနေရာတူတွေကို နှိုင်းယှဉ်ရိုက်ပြထားပါတယ်။

ဒီစီမံကိန်းထဲမှာ အလက်စကာပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ မိုတာနာအမျိုးသားရေခဲပြင်ဥယျာဉ်၊ ပြည်သူပိုင်ဥယျာဉ်တွေနဲ့ သစ်တောတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ အဆိုပါအမျိုးသားရေခဲပြင်ဥယျာဉ်တွင် ၁၈၈၀ခုနှစ်တွေက ရေခဲပြင်ပေါင်း၁၅၀ကျော်ရှိခဲ့ရာမှ အခုအချိန်မှာတော့ ရေခဲပြင်၂၅ခုပဲ ကျန်ပါတော့တယ်။

ပုံ (၇) မိုတာနာဥယျာဉ်ထဲက ဂရင်နယ်ရေခဲပြင်ကို ၁၉၂၀နဲ့၂၀၀၈ခုနှစ်တို့တွင် အပေါ်မှ မြင်တွေ့ရပုံ။

အမေရိကန်အခြေစိုက် ပထဝီအနေအထားဆိုင်ရာစစ်တမ်းကောက်အဖွဲ့ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်တွေအရတော့ အမေရိကတိုက်နဲ့အလက်စကာမှာရှိတဲ့ ရေခဲပြင်တွေလျော့နည်းလာမှုဟာ ပြင်းထန်ဆိုးရွားလှပါတယ်။ ရေခဲပြင်တွေနည်းပါးလာနှုန်းဟာ ကမ္ဘာပူနွေးလာခြင်းရဲ့ဆိုးကျိုးတွေစတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ၁၉၈၀ခုနှစ်တွေရဲ့ နှုန်းထက် များစွာမြင့်တက်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။

ပုံ(၈) ၁၉၃၀ခုနှစ်တွေနဲ့ ၂၀၀၅မှာတွေ့ရတဲ့ အလက်စကာပါဒါဆင်ရေခဲပြင်

မိုနာတာပြည်နယ်ထဲက အမျိုးသားရေခဲပြင်ဥယျာဉ်ကိုသာ အခုချိန်မှာထိန်းသိမ်းမှုတစ်စုံတစ်ရာမပြုလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် နောင်လာမယ့်၂၀၃၀၌ ထိုဥယျာဉ်အတွင်းရှိ ရေခဲပြင်များလုံးဝကွယ်ပျောက်သွားမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ဒီရေခဲပြင်တွေကိုထိန်းသိမ်းဖို့အတွက်ဆို ယခုလက်ရှိကြုံတွေ့နေရသော ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုတွေရပ်တန့်သွားမှဖြစ် မည်။
အမေရိကန်အခြေစိုက် ပထဝီမျက်နှာပြင်ဆိုင်ရာစစ်တမ်းအဖွဲ့ရဲ့ ပင်လယ်ရေနေအင်းဆက်ပိုးမွှားဗေဒပညာရှင် ဂျော့ဂျီးရှက သေးငယ်တဲ့ ပင်လယ်ရေနေ အင်းဆက်မျိုးစိတ်တွေဟာ ရေခဲပြင်တွေ အရည်ပျော်ရခြင်းကြောင့် ဒုက္ခရောက်ရတဲ့ ပထမဆုံး ဓားစာခံတွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ ရေခဲပြင်တွေဟာ သိမ်မွေ့နက်နဲတဲ့ သဘာဝတရားရဲ့ဘက်ညီမှုတွေကို ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ အအေးပိုင်းဒေသမှာ ရှင်သန်ကြီးပြင်းတဲ့ သတ္တဝါတွေအတွက်တော့ သူတို့အတွက်စားသောက်နေထိုင်စရောတွေရှိနေတဲ့ ရေခဲပြင်တွေ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကြောင့် အရည်ပျော်သွားခြင်းဟာ သူတို့အတွက် ဆိုးရွာတဲ့ရလဒ်တစ်ခုပါပဲ။ အပေါ်ကဗီဒီယိုတွေထဲက ဥပမာတစ်ခုကတော့ မြောက်အမေရိကဝက်ဝံညိုတွေအတွက် အစာအာဟာရအရင်းအမြစ်တွေပေးတဲ့ ဟော့ကယ်ဘယ်ရီအမည်ရှိခြုံပင်တွေကို ထိခိုက်စေတဲ့ မိုတာနာပြည်နယ်ထဲက ရေခဲပြင်တစ်ခုရဲ့သေးငယ်လာတဲ့ အရွယ်အစားပါ။

ပုံ(၉) မိုတာနာပြည်နယ်ရှိ ဂရင်နယ်ရေခဲပြင်ကို ၁၉၂၆နဲ့ ၂၀၀၈တွင် တွေ့မြင်ရပုံ။

ရုရှားသမ္မတ ဘလာဒီမာပူတင်က ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းဆိုတာ အနောက်ပိုင်းအုပ်စုတွေရဲ့လိမ်လည်မှုသက်သက်သာဖြစ်တယ်လို့ စွပ်စွဲပြီး သူ့နိုင်ငံထဲက ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းကိုငြင်းဆန်တဲ့ အစ်ဇွန်မိုဘဲလ်သိပ္ပံအဖွဲ့ကို တရားမျှတရေးဌာနနဲ့အတူ အဖြေရှာဖို့ ဖိအားပေးလိုက်ပြီးနောက်ပို်င်းတွင် အထက်ပါ သိပ္ပံနည်းကျအထောက်အထားများမှာ အရေးမပါတော့သလို ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။ တက်ကြွလှုပ်ရှားစွာအလုပ်လုပ်နေသော ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုဆိုင်ရာသိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ ၉၇ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးက ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းဟာ လူတွေရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ အတည်ပြုပြောကြားထားသော်ငြားလည်း အခုလိုငြင်းဆန်လိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...