၁။ ရောဂါကျရောက်သောလက္ခဏာ
ရွက်နုထွက်ချိန် (ရွက်သစ်လောင်းချိန်) တွင် အထင်ရှားဆုံးသောရောဂါ ဖြစ်သည်။ ရွက်နုကို အဓိက ဖျက်ဆီးသောရောဂါ ဖြစ်သည်။ ဤရောဂါကြောင့် အပင်ကြီးထွားမှုနှင့် အစေးထွက်နှုန်းတို့ကို ထိခိုက်စေပါသည်။
၂။ ရောဂါ ဖြစ်စေသော ရာသီဥတု အခြေအနေ
တစ်နေ့တာ အပူချိန် ၅၆ ဒီဂရီ - ၆၂ ဒီဂရီ ရရှိခြင်း။ စိုထိုင်းဆ ၇၆% မှ ၈၀% ရှိခြင်း။ မိုးရေချိန် တစ်လ ၄” နှင့် ၄” အောက် ရွာသွန်းခြင်း။ နေ့စဉ်နေရောင်ခြည် (၇) နာရီခန့် ရရှိခြင်း စသည့် အခြေအနေ၌ နှင်းမှုံရောဂါဖြစ်ရန် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါသည်။
၃။ ရောဂါ ပင်ပြလက္ခဏာ (Symptom)
အရွက်နုများ၌ အရွက်၏ အလယ်ကြောရိုးမအောက် မျက်နှာပြင်များ၌ မှိုစွဲကပ်နေတတ်ပါသည်။ အရွက်၏ အရောင်မှာ ခရမ်းဖျော့ရောင်မှ အမည်းရောင်သို့ပြောင်း၍ အလယ်ကြောရိုးမလ၏ တစ်ဘက်စီမှ ထိပ်ဖျားဆီသို့ ရှုပ်တွန့်လာသည်။ အရွက်သည် ရိုးတံမပါဘဲ ကြွေကျလာသည်ကိုတွေ့ရှိရပါသည်။ အရွက်ရင့်များသည်ကြွေကျခြင်းမရှိဘဲ အရွက်၏ မျက်နှာပြင်ပေါ်၌ ( ဝ.၅ လက်မ ) အချင်းရှိသည့် အဝါရောင် အပြောက်များ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး ၎င်းအပြောက်၏အောက်တည့်တည့် ၌ ဖြူဖွေးသော ဖားဥမှိုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကိုတွေ့ရှိရပါသည်။ အရွက်နုများသည် စိမ်းညိုရောင်ပြောင်းနေသမျှ ကာလပတ်လုံးရောဂါဆိုးဝါးစွာ ကျရောက် သည်ကိုတွေ့ရှိ ရပါသည်။ အဖူး၊ အပွင့်၊ ရိုးတံ၊ ကိုင်းနု တို့ကိုဖျက်ဆီးသည်။
၄။ ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ (Pathogen)
Odium heveae ဟုခေါ်သော ဘက်တီးရီး ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
၅။ ကာကွယ်နှိမ်နှင်းနည်း (Control)
ဆောင်းတွင်း အရွက်နုလဲချိန် (၁) လ ခန့် ရော်ဘာစေး မထုတ်ဘဲရော်ဘာပင်ကို အနားပေးထား ရမည်။ ရွက်သစ်ထွက်ချိန် (သို့) မထွက်မှီ ရက်အနည်းငယ်အလို၌ နိုက်ထရိုဂျင် ဓာတ်မြေဩဇာ မကျွေးရ၊ တစ်ဧကလျှင် ကန့်မှုန့် ၁၀ ပေါင် မှ ၁၂ ပေါင် (2 ပိဿာခွဲ မှ သုံးပိဿာ) ထိ အပတ်စဉ် (၁) ကြိမ်ကျ ဖြူးပေးရမည်။
နှစ်ရှည်ပင် သုတေသနနှင့် နည်းပညာ ဖွံဖြိုးရေး ဌာန (မော်လမြိုင်)