ခရမ်းချဥ်အရွက် တွန့်လိပ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသောအကြောင်းများ

ခရမ်းချဥ်ပင်မှာ အရွက်တွေ တွန့်လိပ်လာခြင်းဟာ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ ရောဂါကျရောက်နေခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတစ်ခုလို့ ယူဆနိုင်ပါတယ်။ သို့ပေမဲ့လည်း အရွက်တွန့်လိပ်လာခြင်းဟာ ရေလောင်းများခြင်း/နည်းခြင်း၊ အာဟာရဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်း၊ အပူဒဏ်ခံရခြင်း စတာတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်တယ်ဆိုတာ သတိပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထို့ကြောင့် ယခုဆောင်းပါးမှာတော့ ခရမ်းချဥ်ပင်မှာ အရွက်တွေတွန့်လိမ်လာရတဲ့ အကြောင်းအရင်းအချို့ကို မျှဝေပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၁။ စောစောစိုက်ပျိုးခြင်း

အပူချိန်ကိုကောင်းစွာ ခံနိုင်ရည်မရှိသေးတဲ့ ခရမ်းချဉ်ပင်တွေနဲ့ ရာသီဥတု အေးလွန်းနေချိန်မှာ စောစောစိုက်ပျိုးထားတဲ့ ခရမ်းချဉ်ပင်တွေဟာ အရွက်တွေတွန့်လိပ်လာခြင်းကို ခံစားရနိုင်ချေပိုများပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ အများအားဖြင့် အောက်ဘက်အရွက်တွေမှာ စတင်ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး အရွက်များဟာ အပေါ်ဘက်သို့ ကွေးကောက်ကာ အတွင်းဘက်သို့ ဝင်သွားတဲ့ပုံစံ တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အရွက်တွေဟာ ထူထဲလာပြီး ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ စိမ်းလန်းနေတာ တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် ခရမ်းချဥ်စိုက်ပျိုးမယ်ဆိုရင် နေ့အပူချိန် ၂၁ မှ ၂၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အတွင်းရှိမှသာ စိုက်ပျိုးရန်သင့်တော်ပါတယ်။

၂။ အပူဒဏ်၊ ရေငတ်ဒဏ်နဲ့ လေဒဏ်

အလွန်ပူပြင်း ခြောက်သွေ့ပြီး လေထန်တဲ့ရာသီဥတုမှာဆိုရင်လည်း ခရမ်းချဉ်ပင်ရဲ့အရွက်တွေဟာ ၎င်းတို့ ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးခြင်းကနေ ကာကွယ်ဖို့ရာအတွက် တဖြည်းဖြည်းတွန့်လိမ်လာပြီး အထက်သို့ ကွေးကောက်သွားတာမျိုးလည်း တွေ့ရတတ်ပါတယ်။

အကယ်လို့ ပူပြင်းတဲ့ ရာသီဥတုမှာ စိုက်ပျိုးထားတယ်ဆိုပါက ပြင်းထန်ပြီး ခြောက်သွေ့တဲ့ လေတိုက်ခတ်မှုကနေ ရှောင်ရှားနိုင်ဖို့ အကာအကွယ်ရှိတဲ့နေရာ သို့မဟုတ် အရိပ်ရတဲ့နေရာမျိုးတွေကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးသင့်ပါတယ်။ ရာသီဥတုပူပြင်းရင်တော့ ခရမ်းချဉ်ပင်တွေကို ရေကောင်းကောင်း လောင်းပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ခရမ်းချဉ်ပင်တွေဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် မိုးရွာသွန်းမှု (သို့မဟုတ်) ရေလောင်းခြင်းကနေ တစ်ပတ်လျှင် အနည်းဆုံး ရေ ၁ လက်မအနက်ရရှိဖို့ လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ခရမ်းချဥ်ပင်ဟာ မြေအောက်ကို အမြစ်ခပ်နက်နက်ထိဆင်းနိုင်တာကြောင့် ရေလောင်းတဲ့အခါမှာလည်း ဖြည်းညှင်းစွာနဲ့ မြေသားထဲ ရေကောင်းစွာစိမ့်ဝင်နိုင်တဲ့အထိ လောင်းပေးသင့်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အပင်ရဲ့ခြေရင်းပတ်ပတ်လည်မှာ ကောက်ရိုး၊ မြေဆွေး၊ သစ်ရွက်ခြောက် စတာတွေဖုံးအုပ်ထားပေးခြင်းဖြင့် မြေဆီလွှာမှာ အစိုဓာတ်ထိန်းပေးထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

၃။ အာဟာရဓာတ် မညီမျှခြင်း

နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ် များလွန်းတဲ့ ခရမ်းချဉ်ပင်တွေဟာ ပုံမှန်ထက်ကို အပင်အုံပိုထူထဲပြီး စိမ်းလန်းတဲ့ အရွက်တွေထွက်ရှိလာတတ်ကာ အပေါ်ဘက်သို့ ကောက်ကွေးလာတာမျိုး တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ နိုက်ထရိုဂျင်များလွန်းတဲ့အခါ အပင်ဟာ အသီးထွက်ရှိရမဲ့အစား အရွက်များသာ ပိုမို ထွက်ရှိနေမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် ဖော့စဖောရပ်စ် နည်းတဲ့အခါမျိုးမှာလည်း အရွက်တွေကွေးကောက်တာမျိုး ဖြစ်စေတတ်ပါတယ်။

ခရမ်းချဉ်ပင်ဟာ အစာ စားသုံးမှုများတဲ့အပင်ဖြစ်ပေမဲ့လည်း အာဟာရမျှတအောင် ကျွေးပေးဖို့အထူးလိုအပ်ပါတယ်။ စတင်စိုက်ပျိုးကတည်းက အာဟာရပြည့်ဝတဲ့မြေမှာ စိုက်ပျိုးသင့်ပြီး ခရမ်းချဉ်ပင်တွေ ကြီးထွားတဲ့ ရာသီတစ်လျှောက်လုံးမှာ ၅-၁၀-၅ အချိုးဖြင့် အာဟာရမျှတတဲ့ NPK ဓာတ်မြေသြဇာကို အကြိမ်အနည်းငယ်စီအသုံးပြုခြင်းဖြင့် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေနိုင်ပါတယ်။ အထက်မှာ မျှဝေထားတဲ့အတိုင်း နိုက်ထရိုဂျင်ပါဝင်မှု မြင့်မားတဲ့ မြေသြဇာများကိုတော့ ရှောင်ရှားသင့်ပါတယ်။

၄။ ပေါင်းသတ်ဆေးထိတွေ့ခြင်း

ခရမ်းချဉ်ပင်တွေဟာ ပေါင်းသတ်ဆေးတွေကို ခံနိုင်ရည်မဲ့ပြီး ထိခိုက်ပျက်စီးလွယ်ပါတယ်။ ခရမ်းချဉ်အရွက်တွေ အောက်ဘက်သို့ တွန့်လိမ်ကောက်ကွေးနေတယ်ဆိုရင် ပေါင်းသတ်ဆေးများနဲ့ ထိတွေ့မိတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် စိုက်ခင်းအနီးဝန်းကျင်မှာ ဂလိုင်ဖိုစိတ် (glyphosate) သို့မဟုတ် 2.4-D၊ dicamba နဲ့ အခြားသော ဟိုမုန်းအမျိုးအစား ပေါင်းသတ်ဆေးများကို ဖြန်းတဲ့အခါမှာ သတိပြုလုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။ ထို့အပြင် မြေဆီလွှာအစိုဓာတ် ထိန်းသိမ်းဖို့နဲ့ ပေါင်းမြက်ကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် အပင်ခြေရင်းမှာ မြေဖုံးပစ္စည်းပစ္စည်းတွေ မြေဆွေးတွေ ထည့်ပေးတဲ့ အခါမှာလည်းသတိပြုသင့်ပါတယ်။ ၎င်းပစ္စည်းတွေမှာလည်း ပေါင်းသတ်ဆေး အာနိသင်အကြွင်းအကျန်တွေ ပါဝင်နိုင်တာကြောင့် စိတ်ချယုံကြည်ရတဲ့ နေရာကနေပဲယူပြီး အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။

၅။ ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ

အကယ်လို့ အရွက်တွေဟာ အဝါရောင်ပြောင်းပြီး တွန့်လိပ်လာမယ်၊ အပင်ကြီးထွားမှုရပ်တန့်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ ၎င်းအခြေအနေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ကျရောက်နေတာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ တစ်ခုချင်းစီမှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ အမျိုးမျိုးရှိပြီး ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုနည်းလမ်းတွေဟာလည်း ကွဲပြားကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ယေဘုယျအားဖြင့်ဆိုရရင် ခရမ်းချဥ်ပင်မှာ အရွက်တွေကို တွန့်လိပ်လာစေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ၂ မျိုးကတော့ အဝါရောင်ရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ် (Yellow leaf curl virus) နဲ့ မိုစိတ်ဗိုင်းရပ်စ် (tomato mosaic virus) တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အဝါရောင်ရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ် (Yellow leaf curl virus) ရောဂါဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ မိုးနှောင်းကာလ ခရမ်းချဥ်စိုက်ခင်းတွေမှာ ဆိုးဆိုးရွားရွား ကျရောက်လေ့ရှိတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပြီး ယင်ဖြူကြောင့် ကူးစက်ပျံ့ပွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဝါရောင်ရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ် ကျရောက်ခဲ့မယ်ဆိုရင်တော့ သီးနှံတစ်ပင်လုံးကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အရွက်သစ်တွေ ထွက်လာခဲ့ရင်လည်း အစိမ်းရောင် ခပ်ဖျော့ဖျော့ပြောင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အရွက်ရဲ့ဘေးနှုတ်ခမ်းသားတွေဟာလည်း အဝါရောင်ပြောင်းသွားပြီး အရွက်ရဲ့အောက်ပိုင်းကတော့ ခရမ်းရောင် ပြောင်းသွားနိုင်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် အဝါရောင်ရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါကျရောက်နေတဲ့ အပင်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးပစ်တာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပြီး ပေါင်းမြက်ရှင်းခြင်းနဲ့ ယင်ဖြူကျရောက်မှု ရှိ မရှိတို့ကို ပုံမှန် စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။

မိုစိတ်ဗိုင်းရပ်စ် (tomato mosaic virus) ရောဂါကတော့ မျိုးစေ့၊ ကိုင်းကူးဆက်ခြင်း၊ လူရဲ့ ကိုင်တွယ်ခြင်းနဲ့ ဆေးရွက်ကြီးထွက် ပစ္စည်းများကနေတဆင့် ကူးစက်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ လက္ခဏာကတော့ အရွက်တွေ ကောက်ကွေးခြင်းအပြင် အစက်ပြောက်အစွန်းအထင်းများပါ တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထွက်ရှိလာတဲ့ အရွက်တွေဟာလည်း သေးငယ်ပြီး ရောဂါဝင်ထားအသီးတွေရဲ့အတွင်းမှာတော့ အညိုရောင်ရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။

၆။ မွှားဖြူ/ မွှားပင့်ကူကျရောက်ခြင်း

မွှားဖြူ/ မွှားပင့်ကူတွေဟာ ခရမ်းချဉ်ပင်ရဲ့ အရွက်ငယ်များနဲ့ ပန်းပွင့်များပေါ်မှာ ကျက်စားပြီးတဲ့နောက် အပင်ထဲကို အဆိပ်ထိုးသွင်းခဲ့ပြီး ၎င်းကနေ အရွက်များ တွန့်လိပ်လာစေပြီး ပုံပျက်ပန်းပျက်ဖြင့် ပြင်းထန်စွာပျက်စီးစေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မွှားဖြူ မွှားပင့်ကူကဲ့သို့သော ပိုးတွေဟာ သာမန်မျက်စိဖြင့် မတွေ့နိုင်လောက်အောင် သေးငယ်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အပင်မှာ ထိခိုက်ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်မှသာလျှင် ၎င်းတို့တည်ရှိနေတာကို သတိပြုမိကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ပိုးမွှားကျရောက်မှု ပြင်းထန်ပါက အရွက်ရဲ့ အောက်မျက်နှာပြင်နဲ့ အသီးတွေဟာ ကြေးဝါရောင် သို့မဟုတ် နီညိုရောင်ပြောင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဖျက်ပိုး အသင့်အတင့်သာ ဝင်ရောက်တယ်ဆိုရင်တော့ ဆာလဖာကိုအခြေခံတဲ့ ဆေးတွေကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ အချို့သော ခရမ်းချဉ်မျိုးတွေကတော့ ဆာလဖာနဲ့ ကုသတာကို မခံနိုင်တာကြောင့် အညွှန်းကို ဂရုတစိုက် ဖတ်ရှုပြီးမှ အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ သဘာဝဆေးအနေနဲ့ အခြားရွေးချယ်စရာတွေကတော့ ဆီကိုအခြေခံတဲ့ ပိုးသတ်ဆေးများနဲ့ ဆပ်ပြာပိုးသတ်ဆေးများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိခိုက်မှုအလွန်ပြင်းထန်ပါက အပင်ကို ဆွဲနှုတ်ပြီး စွန့်ပစ်ဖျက်ဆီးတာက အကောင်းဆုံးပါပဲ။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဗွေဆော်ဦး ကြော်ငြာ

ကိုယ်မွေးထားတဲ့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ မြန်မြန်ကြီး၊ များများရှင်စေချင်တယ်ဆိုရင်... အားဆေးကောင်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်ရှင့်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ အားရှိသန်မာထွားကျိုင်းသွားစေမဲ့ Aqua Calcium, Aqua Booster, Aqua Mix ဆိုတဲ့ ဆေးလေးတွေပါနော်.. Aqua Calcium ဆိုတာက.. နာမည်နဲ့လိုက်အောင်ပဲ ငါး၊ ပုစွန်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်များ ခဲပျစ်ပါဝင်နေတဲ့ အရည်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗီတာမင်စီလည်း ပါဝင်ပါတယ်ရှင့်..။ ဒါလေးထည့်ပေးလိုက်ရင် ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကြီးထွားနှုန်း၊ အရွယ်အစားနဲ့ အသက်ရှင်နှုန်းတို့ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ကန်ထဲမှာလည်း နိုက်ထရိတ်များလျော့ကျအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှာပါနော်..။ Aqua Booster ဆိုတာကတော့… ဘတ်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်၊ ပရိုတိုဇိုအာတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ပိုရှိစေမဲ့ အရေးပါတဲ့ ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ အာဟာရအားတိုးဆေးမျိုးပါ။ သူ့မှာက သြဂဲနစ်အက်စစ်အမျိုးမျိုး၊ glycan နဲ့ အမိုင်နိုအက်ဆစ်များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေလို့ ငါး၊ ပုစွန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကော ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုကော ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါ့အပြင် အာဟာရစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမြင့်စေပြီး အစာခြေအင်ဇိုင်းများကို လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဘက်တီးရီးယားဒဏ်ကို လည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေလို့ ကြီးထွားနှုန်းနဲ့ ရှင်သန်နှုန်း မြင့်တက်စေမှာပါနော်။ နောက်တစ်ခု... Aqua Mix ကကောဆိုရင်တော့.. သူက ကယ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါဝင်တဲ့ အရောအ‌နှောဖြစ်လို့ ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေရဲ့ အသက်ရှင် နှုန်းကို တိုးမြင့်စေပြီး အစာခြေစနစ်ကိုလည်း တိုးတက်စေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းတင်းခြင်းများကိုလျော့စေကာ အရေခွံလဲနှုန်းမြင့်စေပြီး အခွံများကို ပိုမာကြော လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့...မဟုတ်သေးဘူး...ကြီးထွားနှုန်းလည်း ပိုကောင်းလာပြီး ဖမ်းဆီးချိန်မှာ အသွေးအရောင် လည်း ပိုလှနေစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။ ဆိုတော့ ဒါလေးတွေကို သုံးပေးမယ်ဆိုရင်... ငါး၊ ပုစွန်လေးတွေ ရှင်သန်ကြီးထွားနှုန်းမြင့်မားလာနိုင်တာဆိုတော့... ဝင်ငွေပိုတိုးလာမယ်ဆိုတာက ပြောနေစရာတောင် လိုမှာမဟုတ်ပါဘူးနော်.. ဒါလေးတွေလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ‘ဗွေဆော်ဦး’ မှာ ရနေပါပြီရှင့်...