အိုးကြပ်ခြင်း (Pot Bound) သို့ အမြစ်ကြပ်ခြင်း (Root Bound) ဆိုတာဘာလဲ?

    ပန်းအိုးတစ်အိုးအတွင်း စိုက်ပျိုးထားတဲ့အပင်များ ကြာလာတဲ့အခါ အမြစ်နေရာ အပြည့်ယူထားပြီးဖြစ်လို့  Pot Bound ဖြစ်ပြီ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် Root Bound ဖြစ်ပြီလို့ ပြောပါတယ်။

    အပင်ဟာ အဲ့ဒီအခြေအနေမှာ ဆက်ထားမယ်ဆိုရင် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်းမှု လျော့ကျလာပြီး နောက်ဆုံးမှာ အပင်သေနိုင်တဲ့အထိ ဖြစ်သွားတတ်ပါတယ်။

ဘယ်လိုအခြေအနေမှာ အမြစ်ကြပ်ပြီလို့ သိရှိနိုင်သလဲ?

    အပင်ဟာ ရောဂါပိုးမွှားကျရောက်ခြင်းမရှိဘဲ မကြာခဏညှိုးတယ်၊ အပင်ကြီးထွားမှု ရပ်တန့်နေတယ်၊ အမြစ်ကြီးထွားမှု ရပ်တန့်နေတယ်၊ ထပ်ထွက်တဲ့အရွက်တွေက သေးငယ်လာတယ်၊ အပွင့်အရည်အသွေးကျဆင်းလာတယ်။ (အပွင့်ငယ်တယ်၊ ကြွေကျတယ်)၊ အောက်ပိုင်းအရွက်တွေ ဝါပြီး ပြုတ်ကျလာတယ်။ ဒါတွေဖြစ်ပြီဆိုရင် အပင်က အိုးကြပ်လာပြီ၊ အမြစ်ကြပ်လာပြီဆိုတာ သိရှိနိုင်ပါတယ်။ အိုးကိုခွဲကြည့်လိုက်ရင်တော့ ပုံမှာပြထားသလို အိုးဘေးပတ်လည်တစ်လျှောက် အမြစ်များဟာ ပိုက်ကွန်သဖွယ် ယှက်သန်းနေတာတွေ့ရပါမယ်။

    ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့ အိုးရဲ့မျက်နှာပြင်မှာ အမြစ်တွေတက်လာပြီလို့ တွေ့ရပြီဆိုရင်တော့ pot bound ဖြစ်တာ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း သေချာနေပြီပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ (မှတ်ချက်။ အချို့သောအပင်အမျိုးအစားမှာ အပေါ်ယံအမြစ်တက်တတ်သည့် သဘောသဘာဝရှိပါသည်။)

အဲ့ဒီအခြေအနေမှာ ဘယ်လိုဖြေရှင်းပေးမှာလဲ?

    နှစ်ပိုင်းရှိပါတယ်။

    နဂိုထက်ကြီးတဲ့ အိုးအသစ်နဲ့ ပြောင်းရွှေ့စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းပေးနိုင်သလို အပင်ခွဲစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့်လည်း လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

    နောက်တစ်ခုက မိမိမှာ လက်ရှိအိုးပဲရှိတယ်၊ ပြောင်းစရာ အိုးအကြီးလည်းမရှိဘူးဆိုရင်တော့ မြေစာအသစ်လဲခြင်းကို ဆောင်ရွက်ပေးရပါမယ်။

အိုးပြောင်းဖို့ လုပ်ကိုင်ပုံ အဆင့်ဆင့်

    အိုးပြောင်းမယ်ဆိုရင် ပထမအိုးအခြေရှိ ရေထွက်ပေါက်များမှ ထွက်ရှိနေတဲ့ အမြစ်များကို ဖြတ်တောက်ပစ်ပါ။ မြေအိုးဖြစ်ပါက အိုးနှုတ်ခမ်းတောက်လျှောက်ကို ဓါးလက်ကိုင်ရိုး (သို့) တုတ်တစ်ချောင်းဖြင့် အသာအယာထုခေါက်ပေးပါ။

    လှည့်ပတ်ခေါက်ပြီး မြေလုံးခြောင်လာလျှင် အိုးမှနေ၍ မြေလုံးမကွဲစေရန်သတိထားပြီး ဆွဲထုတ်ပါ။ အလုံးလိုက်ပါလာသောအခါ ဓါးမထက်ထက်ဖြင့် ပိုက်ကွန်သဖွယ် ယှက်နေသောအမြစ်များကို ငှက်ပျောခေါင်းပါးပုတ်သလို လှီးဖြတ်ပစ်ပါ။ အောက်ဖက်ကိုလည်း လှီးဖြတ်ပစ်ပါ။ ပြီးရင် စိုက်မြေအသစ်ဖြင့် အိုးအသစ်တွင်း ပြောင်းရွှေ့စိုက်ပျိုးနိုင်ပါပြီ။

    ရွှေ့ပြောင်းစိုက်ပြီးသောအပင်ကို  နေရောင်တိုက်ရိုက်ရရှိမှုနှင့် မိုးရေတိုက်ရိုက်ကျရောက်မှုမှ ကင်းဝေးသည့် အမိုးအကာအောက်တွင် ရေဝအောင်လောင်းပြီး နှစ်ပတ်သုံးပတ်ခန့် ထားရှိပေးပါ။ ပြီးလျှင် နံနက်ခင်း နေရောင်ရရှိမှုနေရာမှ တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် အပြင်သို့ထုတ်ပေးနိုင်ပါသည်။

(Ko Soe Lay  Shared Myay fb စာမျက်နှာမှ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြပါသည်။)

မာလာမြိုင် ကုမ္ပဏီ ကြော်ငြာ

ပြောင်ခင်းမှာ ပေါင်းရှင်းဖို့ ဘူဒိုဇာ လာပြီ ဒိုး... ပြောင်းခင်း စိုက်နေရင်း ပေါင်းခင်းမဖြစ်သွားရအောင် မအပ်စပ်တဲ့ ပေါင်းတွေအကုန်ဒိုးဖို့ "ဘူဒိုဇာ" လာပြီဗျို့။ ပြောင်းခင်းထဲက ပေါင်းတွေကို အမြစ်ပြတ် သုတ်သင်ပေးမယ့် အစွမ်းထက်ထက် ဆေးတစ်လက် ဆိုရင် ပေါင်းမနိုင်ခင် "ပြောင်း" နိုင်ဖို့ ပြောင်းအထူး ရွေးချယ်ပေါင်းသတ်ဆေး "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ဆိုရင် ဘယ်ပေါင်းတွေ ခံနိုင်ပါ့မလဲ? အဓိကပေါက်တတ်တဲ့ "မြေဇာ၊ မြက်ယား၊ ဆင်ငို၊ လက်သဲခွ၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ လေးခွမြက်၊ ဝက်ကျွတ်၊ တောဟင်းနုနွယ်၊ မှိုချဥ်၊ ဟင်းဂလာ၊ ခွေးသေးပန်း၊ ဗောက်ပင်၊ ဗောက်လောက်ညို၊ ဆေးပုလဲ၊ ပရန္နဝါ၊ မြက်မုန်ညင်း" တို့ကို အမြစ်ပြတ် အထူးနှိမ်နင်းဖို့ "ဘူဒိုဇာ" ရှိရင် စိတ်သာချလိုက် ဦးကြီးတို့ရေ။ ပြောင်းဖူးပင် တစ်လသားမပြည့်မီ ပေါင်းအရွက် (၂-၄) ရွက် ထွက်ချိန်မှာ အချိန်မှန်မှန်နဲ့ မြန်မြန် သုံးထားဖို့ပဲ တိုက်တွန်းလိုက်ချင်တယ်ဗျ။ လက်မနှေးဘဲ အခုပဲ ပြောင်းခင်းထဲကပေါင်းတွေ "ဘူဒိုဇာ" နဲ့ ရှင်းလိုက်ရအောင်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်